Wersja z 09:58, 1 cze 2020 edytuj John Belushi (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 117 892 edycje drobne techniczne ← poprzednia edycja		Wersja z 18:28, 3 cze 2021 edytuj anuluj edycję Litwin Gorliwy (dyskusja \| edycje) Redaktorzy, Administratorzy 74 653 edycje dr. int. następna edycja →
Linia 2: '''Seneszal''' ({{w języku\|fr\|sénéchal}}, {{w języku\|la\|senescalcus, senescallus, seniscalcus}} lub ''siniscalcus'') – najwyższy rangą dostojnik świecki w państwie [[Frankowie\|Franków]], a później we [[Francja\|Francji]], od likwidacji urzędu [[majordom]]a przez [[Pepin Krótki\|Pepina Krótkiego]] w 751 roku. Słowo pochodzi z [[język pragermański\|języka pragermańskiego]], gdzie oznaczało starszego sługę (''sini-'' – „starszy” + ''skalk'' – „sługa”). Urzędnik, noszący tytuł seneszala, zastępował króla, w czasie jego nieobecności, we wszystkich sprawach cywilnych, sądowniczych i wojskowych. Ponadto pełnił rolę przełożonego dworu i wszystkich dworskich urzędników, sprawował także kontrolę nad administracją domeny. Na przełomie XI i XII wieku przejął obowiązki, pierwotnie mu podległego, [[cześnik]]a, od tej pory podlegały mu kwestie gospodarcze. Od tego momentu także zaczęto w tekstach łacińskich nazywać seneszala terminem ''dapifer'', który przedtem służył do określania [[cześnik]]a. W związku z ogromem władzy, jaką zapewniało stanowisko seneszala, [[Filip II August]] przestał mianować nowych seneszali dworskich, choć formalnie urząd nigdy nie został skasowany. Również książęta terytorialni mianowali własnych seneszali, na wzór seneszali królewskich. Wraz z wcieleniem poszczególnych księstw do domeny królewskiej, nie likwidowano urzędów seneszali książęcych, lecz przekształcano ich w dziedzicznych urzędników administracji prowincjonalnej (np. [[Jean de Joinville]], biograf [[Ludwik IX Święty\|Ludwika Świętego]], był dziedzicznym seneszalem [[Szampania\|Szampanii]]). Królowie tworzyli także nowe [[Baliwat (Ancien Régime)\|seneszalie]], które szybko stały się podstawową jednostką zarządu domenalnego, szczególnie na południe od Loary (na północy analogiczną rolę pełniły [[Baliwat (Ancien Régime)\|baliwaty]]). W [[zakon rycerski\|zakonach rycerskich]] seneszal był zastępcą wielkiego mistrza.

Seneszal: Różnice pomiędzy wersjami