Ośrodek Zapasowy Artylerii Motorowej nr 1: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Braniewiak (dyskusja | edycje) drobne redakcyjne |
Opis działań OZAM nr 1. |
||
Linia 2:
'''Ośrodek Zapasowy Artylerii Motorowej Nr 1''' – [[oddział]] [[Artyleria|artylerii]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego II RP]] z okresu [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]].
Ośrodek Zapasowy Artylerii Motorowej nr 1 nie występował w pokojowej organizacji Wojska Polskiego. Był jednostką formowaną zgodnie z [[Plan mobilizacyjny „W”|planem mobilizacyjnym „W”]] w Górze Kalwarii, w II rzucie mobilizacji powszechnej. [[Jednostka mobilizująca|Jednostką mobilizującą]] był [[1 Pułk Artylerii Najcięższej|1 pułk artylerii najcięższej.]]
== Historia i formowanie ==
W ramach mobilizacji powszechnej w jej II rzucie z kadry i nadwyżek rezerwistów 1 pułku artylerii najcięższej i 1 pułku artylerii motorowej. Zmobilizowano Ośrodek Zapasowy Artylerii Motorowej nr 1. Ośrodek ten miał za zadanie przeszkolenie uzupełnień i formowanie baterii marszowych dla jednostek zmobilizowanych przez oba pułki zmotoryzowanej artylerii
Etat OZAM nr 1
* dowództwo ośrodka,
* bateria gospodarcza,
* bateria artylerii lekkiej (2 armaty 75 mm wz. 1897),
* bateria artylerii ciężkiej (2 armaty 120 mm wz.
* bateria artylerii najcięższej (1 moździerz 220 mm wz. 32)
* bateria techniczna,
Linia 18:
* park OZ.{{odn|Rybka|Stepan|2010|s=358}}
Dowódcą ośrodka został, były dowódca 1 pan płk Józef Rymut, zastępcą ppłk Piotr Jezierski z 1 pam. Zgodnie z planem ośrodek miał być formowany w oparciu o nadwyżki kadry i rezerwistów pozostałe po zmobilizowaniu dywizjonów zmotoryzowanych 1 pan i 1 pam. Sprzęt i uzbrojenie dla formowanego ośrodka było w większej części zmagazynowane już w składnicy na Moczydłowie w pobliżu Góry Kalwarii. Kadrę i rezerwistów ośrodka stanowiły Oddział Zbierania Nadwyżek 1 pan pod dowództwem mjr. Bronisława Nowakowskiego i Oddział Zbierania Nadwyżek 1 pam pod dowództwem kpt. Leona Rutkowskiego{{odn|Jońca|2013|s=52-53}}. Do połączenia obu oddziałów nadwyżek prawdopodobnie nie doszło do końca kampanii wrześniowej z uwagi na zbombardowanie torów kolejowych i transportu kolejowego OZN 1 pam{{odn|Zarzycki|1992|s=42-44}}.
== Działania bojowe we wrześniu 1939 r. ==
W trakcie mobilizacji powszechnej z uwagi na zgłaszanie się licznych rezerwistów różnych rodzajów broni utworzono oddział zbierania nadwyżek 1 pan pod dowództwem mjr. Bronisława Nowakowskiego z 2 działową baterią armat 75 mm wz.1897. Oddział ten po przejściu na wschodnią stronę Wisły przez most w Brzuminie 4 września wszedł w skład Zgrupowania płk Tadeusza Komorowskiego, stanowił on odwód zgrupowania. Z OZN 1 pan wydzielono jeden działon z obsługą do wsparcia Oddziału Wydzielonego mjr. Jasiewicza broniącego przeprawy w rejonie Brzumina. Nocą 6/7 września przez Wisłę przez most w Brzuminie przeprawiła się reszta OZAM nr 1 pod dowództwem płk. Rymuta wraz z resztą sprzętu dla ośrodka, w tym 2 armatami 120 mm wz.1878/09/31 i 1 moździerzem 220 mm kal. 32 i kilkunastu pojazdami oraz ok. 80 oficerami i szeregowymi ośrodka. Grupa ta rozlokowała się w lesie w pobliżu Sobień Jezior. Podchorążowie za zgodą mjr Jasiewicza nocą 8/9 września uruchomili porzucony w pobliżu mostu w Brzuminie ciągnik C2P z armatą plot. 40 mm wz. 36. 9 września żołnierze Oddziału mjr. Nowakowskiego stoczyli dwie potyczki z niemieckimi patrolami, które przeprawiły się przez Wisłę. 9 września popołudniu grupa OZAM nr 1 płk. Rymuta licząca kilkudziesięciu żołnierzy na kilku motocyklach, kilku samochodach ciężarowych i kilku osobowych oraz ciągnika C2P z armatą 75 mm i armatą plot 40 mm wycofała się w kierunku wschodnim. Z nieznanych przyczyn w rejonie Sobień porzucono obie armaty 120 mm i kompletny moździerz 220 mm. Do wieczora tego dnia z patroli i rozproszonych żołnierzy oddziału zapasowego pchor. Szober zebrał ponad dwudziestu żołnierzy i pozostawioną w tym celu ciężarówką oraz z przyczepą amunicyjną moździerza wyruszył w ślad grupy płk. Rymuta trasą Garwolin, Łuków, Białą Podlaską, Brześć nad Bugiem na Włodawę, a następnie Luboml, Kowel, Łuck dotarła do Dubna nie napotykając grup płk. Rymuta i mjr. Nowakowskiego. 19 września grupa pchor. Szobera na wieść o agresji ZSRR uległa rozwiązaniu się. 19 września granicę rumuńską przekroczyła grupa płk. Rymuta. Od grupy płk. Rymuta odłączyła się w trakcie marszu nadmiernie obciążona obsada ciągnika C2P z dwoma armatami pod dowództwem pchor. Tadeusza Oryńskiego. 13 września w rejonie Włodawy, skierowana została do Piszczy, gdzie weszła w skład obrony rejonu tej miejscowości. OZN 1 pan mjr. Nowakowskiego w trakcie przemieszczania się w kierunku granic węgierskiej lub rumuńskiej została otoczona w rejonie Halicza 21 września, rozbrojona przez wojska sowieckie{{odn|Zarzycki|1991|s=34-38}}.
== Przypisy ==
| |||