Piotr Siergijewicz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ency (dyskusja | edycje)
+portret i podpis
Ency (dyskusja | edycje)
poprawki
Linia 2:
|imię i nazwisko = Piotr Siergijewicz
|imię i nazwisko org = {{k|be|Пётра Сергіевіч}}
|pseudonim =
|grafika = Piotr-Siergijewicz,foto.jpg
|opis grafiki =
|alt grafiki =
|pełne imię i nazwisko =
|pełne imię i nazwisko org = {{k||}}
|data urodzenia = {{data|1900-07-23|rok=nie}} [[1900]]
|miejsce urodzenia = wieś Stawrowo, powiatkoło brasławskiBrasławia, gubernia wileńskakowieńska, Imperium Rosyjskie
|data śmierci = [[1 listopada]] [[1984]]
|miejsce śmierci = [[Wilno]], [[Litewska SRR]]
|narodowość = białoruska
|język =
|Alma Mater = [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytet St. Batorego]] Wilnow Wilnie, [[Akademia Sztuk Pięknych Krakówim. Jana Matejki w Krakowie|Akademia Sztuk Pięknych]] w Krakowie
|dziedzina sztuki = malarstwo
|epoka =
|gatunek = malarstwo olejne klasyczne, polichromatyczne oraz rysunek
|muzeum artysty =
|ważne dzieła =
|faksymile = Piotr-Siergijewicz,sign.jpg
|opis faksymile =
 
|odznaczenia =
|nagrody =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
|www =
}}
 
'''Piotr Siergijewicz''' (spotyka się też niepoprawne: Sierhijewicz, Serhijewicz ) (ur. {{data|1900-07-23|rok=nie}} 1900 w wsi Stawrowo{{r|p010}}, zm. 1 listopada 1984 w [[Wilno|Wilnie]]) - białoruski artysta malarz i rysownik.
 
=== Biografia ===
Piotr Siergijewicz urodził się we wsi Stawrowo wkoło powiecie brasławskim[[Brasław]ia (obecnie w granicach Republiki Białoruś) 10 (wg starego stylu) lipca 1900 roku. Naukę w zakresie podstawowym, orazw tym rysunku, pobierał w Wilnie i Platerowie{{r|p020}}. W wieku 17 lat wyjechał z rodzinnerodzinnej wsi do Piotrogrodu (obecnie [[Sankt Petersburg]]), potem przeniósł się do Wilna, gdzie pracował fizycznie i uczył się na przyfabrycznych kursach uczył się przedmiotów z zakresu szkoły średniej. W roku 1919 został przyjęty w charakterze wolnego słuchacza na Uniwersytet im. Stefana Batorego w Wilnie na Wydział Sztuk Pięknych, gdzie studiował pod kierunkiem [[Ferdynand Ruszczyc|Ferdynanda Ruszczyca]], prof. [[Stanisław Bohusz-Siestrzeńcewicz|Bohusza-Siestrzeńcewicza]] i prof. Kubickiego. W latach 1924-25 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u [[Józef Pankiewicz|Józefa Pankiewicza]]. W latach 1926-28 kontynuował naukę na [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytecie im. St. Batorego]] u [[Ludomir Sleńdziński|Ludomira Ślendzińskiego]]. W tym okresie samodzielnie się utrzymywał pracując dorywczo. W roku 1920 brał udział w wojnie polsko–bolszewickiej jako żołnierz [[Wojsko Polskie|Wojska Polskiego]]. Od roku 1928, po zakończeniu studiów, kontynuował doskonalenie swojego warsztatu artystycznego zamieszkując i pracując przez okres 5 lat w opuszczonych pomieszczeniach sklepów. Były to bardzo trudne lata w jego życiu, ale Piotr Siergijewicz nie zrezygnował z malarstwa. Jak sam pisze w swojej autobiografii: ''”Tyle (…) znosiłem trudów o chłodzie i głodzie, szedłem na przekór szukając własnej drogi”''{{r|p030}}. Jego samozaparcie dało rezultaty, gdyż został przyjęty do Wileńskiego Towarzystwa Niezależnych Artystów Malarzy, i w latach 1932-39 jego prace były eksponowane w organizowanych przez to towarzystwo wystawach.
 
W roku 1938 zwiedził [[Rzym]], [[Florencja|Florencję]], [[Wenecja|Wenecję]] i [[Wiedeń]]. W okresie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] przebywał w rodzinnej wsi, gdzie jak pisał ''„Przeżyłem wielka tragedię narodową.(…) Niemcy bezlitośnie zabijali niewinnych ludzi , (…) paląc żywcem (…)- 75 osób z naszej wsi w różnym wieku, w tym dzieci”''{{r|p040}}. Po zakończeniu wojny zamieszkał na stałe w Wilnie, ożenił się z Polką Stanisławą z domu Kadziewicz. W latach 1944-1945 pracował w Muzeum Białoruskim im. Iwana Łuckiewicza aż do jego rozwiązania. W latach 1946-51 był zatrudniony w Państwowym Instytucie Sztuk Pięknych w Wilnie, na stanowisku wykładowcy w katedrze rysunku. W roku 1946 został członkiem Związku Artystów Plastyków Litewskiej SRR. Po rezygnacji z pracy dydaktycznej, gdyż jak pisał : ''”Nie miałem talentu pedagogicznego”''{{r|p050}}, w latach 1952-1958 pracował jako plastyk w Wileńskim Kombinacie „Dajle” Fundacji Artystycznej LSRR.
Linia 43:
 
=== Twórczość ===
Uprawiał polichromatyczne malarstwo olejne historyczne i rodzajowe, tematami były portrety, martwa natura, wątki religijne ścienne o funkcji monumentalnej (w kościołach), w technice sztalugowej na podłożu tablicowym oraz rysunku kredką i ołówkiem. Jak sam pisał w swojej autobiografii z maja 1960 roku'': „wykształcenie plastyczne otrzymałem (…) w dziedzinie portretu(…), interesował mnie człowiek, jego charakter(…), interesował mnie również pejzaż. Poważnie też zacząłem pracować nad kompozycją (…). Przedwojenne próby moich kompozycji dotyczyły takich tematów , jak wiosna, miłość , święta i praca na wsi, historii”'' {{r|p060}}.
 
„''Historycy sztuki(…) zaliczają go do twórców nurtu realistycznego (który w szkole wileńskiej przybrał formę szczególną, klasycyzującą , dostojną). Podkreślają też, że w specjalny sposób łączył on tradycje sztuki polskiej, litewskiej i białoruskiej (Rajmund Kalicki, Piotr Siergijewicz, „Twórczość”, 1985, nr 7-8, s. 244-245)”''{{r|p070}}.
 
Po II wojnie światowej, pozostając na terenie LSRR, zaczął malować w stylu realizmu socjalistycznego. W tym okresie powstały takie obrazy , jak: „Sadzenie drzewek” (19511950), „Obiad traktorzysty” (1957), „Oczyszczanie pól” (1957) {{r|p080}}.
 
Piotr Siergijewicz był pracowitym i płodnym artystą malarzem - sporządzony przez niego katalog obejmujący lata 1922-1974 zawiera 883 pozycji z nazwą, rokiem powstania i wymiarami obrazów).
 
Do ważnych w jego twórczości wątków zalicza się{{r|p120}}:
* kompozycje historyczne: „W partyzanckiej kuźni” (1944), „Demonstracja bezrobotnych w Kownie w 1925 roku” (1954), „K. Kalinowski wśród powstańców 1983 roku” (1955), „Skoryna, wpierwszy wileński drukarni”drukarz” (1957), „K. Kalinowski i W. Wróblewski na przeglądzie powstańców” (1959), „Aresztowanie P. Bagrima”(1970)
* odzwierciedlanie zmagań z trudną egzystencja: „Drogą przez życie” (1934), „Przeciwko burzy” - dwie wersje (1940)
* kompozycje rodzajowe: „Sadzenie drzewek” (1950), „Usuwanie kamieni z pola” (1957), „Festiwal nad jeziorem Narocz” (1960)
* kompozycje historyczne: „Demonstracja bezrobotnych w Kownie w 1925 roku” (1954), „K. Kalinowski wśród powstańców 1983 roku” (1955), „Skoryna w drukarni” (1957), „K. Kalinowski i W. Wróblewski na przeglądzie powstańców” (1959), „Aresztowanie P. Bagrima”(1970)
* pejzaże: „Zapomniana„Stary dzwonnica”zakątek Wilna” (19361941), „Noc” (19411942), „Pod śnieżną zasłoną” (1942), „Wiosną z mojego okna” (1945), „Na błękitnym przestworzu” (1959), „Wiosenna bajka” (19601959), „Czerwony„Jesień klon”(1962),z mojego okna” „Narocz”(19651959), „Wieczorna„Złoty ballada”brzeźniak” (19701960)
* kompozycje rodzajowe: „Przewóz budowlanego gruzu przez jezioro Bogino” (1926), „Ślub na Białorusi” (1929), „Oracz” (1938), „Kowal kuje konia” (1939), „W partyzanckiej kuźni” (1945), „Usuwanie kamieni z pola” (1957), „Na sianokosy” (1959), „Dożynki”(1962)
* portrety: ”Portret matki”(1929), „Studentka” (1936), „Portret Damy G.” (1938), „Malarka O.Fiedorowa” (1944), „Student” (1957), „F. Skoryna” (1960), „Poeta Maksym Tank” (1960), „Rzeźbiarka P.Jachimowicz” (1960), „Kołchoźnik” (1960); w tym cała seria portretów żony, np.: „Portret żony” (1946 i 1957), oraz autoportrety (1939 i 1949)
* pejzaże „Zapomniana dzwonnica” (1936), „Noc” (1941), „Pod śnieżną zasłoną” (1942), „Na błękitnym przestworzu” (1959), „Wiosenna bajka” (1960), „Czerwony klon”(1962), „Narocz”(1965), „Wieczorna ballada” (1970)
* portrety: ”Portret matki”(1929), „Białoruska nauczycielka”(1938), ”Dziewczynka w niebieskim sarafanie” ( 1940), „Partyzant Fiedia” (1943), „Rolnik”(1946), „Geodeta”(1956), „Poeta Maksym Tank” (1960), „Rzeźbiarz Rafał Jachimowicz”(1960)
* rysunki kredką typów ludzkich: „Białorusini” (od 1930 r.),
* seria portretów żony zgodnie z ww katalogiem z lat 1942, 1944, 1946, 1950, 1953, 1954, 1957, 1959,6 194, 1968
* autoportrety zgodnie z ww. katalogiem z lat 1939, 1941, 1944, 1947, 1949, 1950, 1962, 1964, 1967
* religijne: np. „Zwiastowanie” (1958), „Chrystus naucza” (1958), „Nawrócenie św. Pawła” (1958), „Matka Boska” (1944)
 
Malowidła w kościołach powstawały w ramach renowacji oraz projektów własnych. Nie jest znany spis wszystkich kościołów w których pracował, niektóre z nich znajdują się np.: w Sołach (1934), Smargoni (1936), Szereszewie (1938), Bernardynów w Grodnie i w Korte (lata 30-te) oraz w Turgielach, Żodziszkach, Konwaliszkach, Wołkoryskach, Duksztach, Krzemienicy{{r|p090}}.
 
=== Wystawy ===
Linia 77 ⟶ 72:
* 1980: jubileuszowa wystawa w Wilnie
* Luty-marzec 2003: wystawa w białostockim Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego
* Marzec-kwieciemkwiecień 2003: wystawa w Muzeum Historycznym Miasta Gdańska (Dwór Artusa)
 
Oprócz tego uczestniczył w różnych wystawach zbiorowych na terenie Litwy i Białorusi.
 
=== Nagrody i upamiętnienia ===
Linia 89 ⟶ 82:
* Na budynku w Wilnie w którym mieszkał i tworzył została umieszczona tablica pamiątkowa z napisem w języku litewskim i białoruskim: „W tym domu mieszkał w latach 1942-1984 białoruski artysta malarz zasłużony twórca sztuki Litwy Piotr Siergijewicz”
 
=== LiteraturaKatalogi ===
<!--
#* Petras Sergijewičius, „Katalogas”, Vilniaus Valstybinis Dailes Muziejus, Vilnius 1961.
=== Literatura ===
*: Katalog zawiera spis prac Piotra Siergijewicza do roku 1960, z podaniem daty powstania oraz wymiarów, w sumie 211 pozycji; w tym 21 kompozycji, 62 portrety, 56 pejzaży, 6 martwej natury i 65 rysunków
 
#* Piotr Sierhijewicz 1900-1984 ze zbiorów prywatnych w Polsce, Wydawca Białoruskie Towarzystwo Kulturalne „Chatka”, Białoruskie Towarzystwo Historyczne 2002
# Białoruskie Zeszyty Historyczne nr14 Białystok 2000 Materiały autobiograficzne, ”Autobiografia Piotra Sierhijewicza” str 195-207 (przetłumaczyła z języka białoruskiego H. Głogowska zmieniając zapisnazwisko z Siergijewicz na Sierhijewicz)
*: Katalog zawiera spis zlokalizowanych prac Piotra Siergijewicza na terenie Polski i znajdujących się w rękach prywatnych . W sumie zlokalizowano 119 obrazów w miastach: Łódź, Gdańsk, Gdynia, Sopot, Kraków, Inowrocław, Lębork, Toruń, Warszawa, Szczecin i Nowy Dwór Gdański
# Арсень Ліс „Пётра Сергіевіч”
# Petras Sergijewičius „Katalogas” Vilniaus Valstybinis Dailes Muziejus Vilnius 1961
# Petras Sergijewičius „Katalogas” Lietuvos TSR Dailes muziejus, Vilnius 1970
# 58 Wystawa grupy twórczej “Zachęta” kwiecień- maj 1968
# Piotr Sierhijewicz 1900-1984 ze zbiorów prywatnych w Polsce Wydawca Białoruskie Towarzystwo Kulturalne „Chatka”, Białoruskie Towarzystwo Historyczne 2002
# Они жили в Вильнюсе „Памятные доски”
# ВикипедиЯ Сергиевич, Пётр Александрович
# Katalog dzieł Piotra Siergijewicza (obejmuje lata 1922-1974, zawiera 883 pozycje)
# Stanisława Siergijewicz „Ciche perły dobroci”
 
=== '''Przykładowe obrazy''' ===
<gallery mode="nolines" widths="320" heights="320" caption="'''Zdjęcia albumowe: (zdj. P. Siergijewicz)'''">
|”Drogą przez życie” 1934
|”Przeciw burzy” 1940
|”Portret Mężczyzny” 1957
|”Rzeźbiarz R. Jachimowicz” 1960
|”K. Kalinowski i W. Wróblewski na przeglądzie powstańców” 1959
</gallery>
 
<gallery mode="nolines" widths="320" heights="320" perrow="4" caption="'''Zbiór prywatny: (zdj.A. Idzikowska)''' ">
|”Stacha - żona artysty” 1964
|”Portret A. Borowskiej” 1961
|”Autoportret” 1964
|”W pokoju matki” 1971
|”Pejzaż wiosenny” 1959
|”Słoneczniki” 1965
|”Przytulny zakątek” 1942
|”Las” 1961
</gallery>
-->
 
=== Przypisy ===
{{Przypisy|
 
Linia 142 ⟶ 106:
 
<ref name="p080">{{Cytuj |autor = Helena Głogowska |rozdział = Autobiografia Piotra Sierhijewicza |tytuł = Białoruskie Zeszyty Historyczne, nr 14 |data = 2000 |miejsce = Białystok |s = str. 207}}</ref>
 
<ref name="p090">Stanisława Siergijewicz „Ciche perły dobroci”</ref>
 
<ref name="p100">{{Cytuj |autor = Helena Głogowska |rozdział = Autobiografia Piotra Sierhijewicza |tytuł = Białoruskie Zeszyty Historyczne nr 14 |data = 2000 |miejsce = Białystok |s = str. 203}}</ref>
Linia 149 ⟶ 111:
<ref name="p110">{{Cytuj pismo |tytuł = Białoruski Matejko (cz. 2) | url = https://kamunikat.org/download.php?item=1425-13.html&pubref=1425 | czasopismo = Czasopis. Białoruskie pismo społeczno-kulturalne | wolumin = 07-08 |wydanie = |numer = | rok = 2003 | wydawca = Stowarzyszenie Dziennikarzy Białoruskich |miejsce = Białystok |issn = 1230-1876 | data dostępu = 2021-07-09 }}</ref>
 
<ref name="p120">Petras Sergijewičius, „Katalogas”, Vilniaus Valstybinis Dailes MuziejusVilniusMuziejus, Vilnius 1961</ref>
 
<ref name="p130">Katalog 58 wystawy grupy twórczej „Zachęta”, kwiecień-maj 1968 r.</ref>
 
<ref name="p140">Petras Sergijewičius, „Katalogas”, Lietuvos TSR Dailes muziejusMuziejus, Vilnius 1970</ref>
}}
 
=== '''Przykładowe obrazy''' ===
* [https://www.limis.lt/detali-paieska/rezultatai/-/exhibitList/detailed?relatedPersonId=1610185&backUrl=%2fpersonaliju-zodynas%2f-%2fpersonFastSearch%2fview%2f1610185&searchInExhibits=true&searchInLibraries=true&searchInArchives=true&searchInAudioVideo=true&searchInPhotos=true LIMIS LIETUVOS INTEGRALI MUZIEJỤ INFORMACINÈ SISTEMA]
 
=== Literatura ===
 
# H. Głogowska, ”Autobiografia Piotra Sierhijewicza”, Białoruskie Zeszyty Historyczne, nr 14, Białystok 2000
# [https://kamunikat.org/?pubid=21201 Арсень Ліс, „Пётра Сергіевіч”, Мінск, Выдавецтва “Навука і тэхніка”, 1970]
# Petras Sergijewičius, „Katalogas”, Vilniaus Valstybinis Dailes Muziejus, Vilnius 1961
# Petras Sergijewičius, „Katalogas”, Lietuvos TSR Dailes muziejusMuziejus, Vilnius 1970
# 58 Wystawa grupy twórczej “Zachęta”, kwiecień- maj 1968
# Piotr Sierhijewicz 1900-1984 ze zbiorów prywatnych w Polsce - Wydawca Białoruskie Towarzystwo Kulturalne „Chatka”, Białoruskie Towarzystwo Historyczne 2002
 
{{SORTUJ:Siergijewicz, Piotr}}