}}
'''Piotr Siergijewicz''' (spotyka się też niepoprawne: Sierhijewicz, Serhijewicz ) (ur. {{data|1900-07-23|rok=nie}} 1900 w wsi Stawrowo{{rodn|p010Zbiory|2002}}, zm. 1 listopada 1984 w [[Wilno|Wilnie]]) - białoruski artysta malarz i rysownik.
== Biografia ==
Piotr Siergijewicz urodził się we wsi Stawrowo koło [[Brasław]]ia (obecnie w granicach Republiki Białoruś) 10 (wg starego stylu) lipca 1900 roku. Naukę w zakresie podstawowym, w tym rysunku, pobierał w Wilnie i Platerowie{{rodn|p020Autobiografia|2000|s=195}}. W wieku 17 lat wyjechał z rodzinnej wsi do Piotrogrodu (obecnie [[Sankt Petersburg]]), potem przeniósł się do Wilna, gdzie pracował fizycznie i na przyfabrycznych kursach uczył się przedmiotów z zakresu szkoły średniej. W roku 1919 został przyjęty w charakterze wolnego słuchacza na Uniwersytet im. Stefana Batorego w Wilnie na Wydział Sztuk Pięknych, gdzie studiował pod kierunkiem [[Ferdynand Ruszczyc|Ferdynanda Ruszczyca]], prof. [[Stanisław Bohusz-Siestrzeńcewicz|Bohusza-Siestrzeńcewicza]] i prof. Kubickiego. W latach 1924-25 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u [[Józef Pankiewicz|Józefa Pankiewicza]]. W latach 1926-28 kontynuował naukę na [[Uniwersytet Wileński|Uniwersytecie im. St. Batorego]] u [[Ludomir Sleńdziński|Ludomira Ślendzińskiego]]. W tym okresie samodzielnie się utrzymywał pracując dorywczo. W roku 1920 brał udział w wojnie polsko–bolszewickiej jako żołnierz [[Wojsko Polskie|Wojska Polskiego]]. Od roku 1928, po zakończeniu studiów, kontynuował doskonalenie swojego warsztatu artystycznego zamieszkując i pracując przez okres 5 lat w opuszczonych pomieszczeniach sklepów. Były to bardzo trudne lata w jego życiu, ale Piotr Siergijewicz nie zrezygnował z malarstwa. Jak sam pisze w swojej autobiografii: ''”Tyle (…) znosiłem trudów o chłodzie i głodzie, szedłem na przekór szukając własnej drogi”''{{rodn|Autobiografia|2000|p030s=204}}. Jego samozaparcie dało rezultaty, gdyż został przyjęty do Wileńskiego Towarzystwa Niezależnych Artystów Malarzy, i w latach 1932-39 jego prace były eksponowane w organizowanych przez to towarzystwo wystawach.
W roku 1938 zwiedził [[Rzym]], [[Florencja|Florencję]], [[Wenecja|Wenecję]] i [[Wiedeń]]. W okresie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] przebywał w rodzinnej wsi, gdzie jak pisał ''„Przeżyłem wielka tragedię narodową.(…) Niemcy bezlitośnie zabijali niewinnych ludzi , (…) paląc żywcem (…)- 75 osób z naszej wsi w różnym wieku, w tym dzieci”''{{rodn|p040Autobiografia|2000|s=205}}}. Po zakończeniu wojny zamieszkał na stałe w Wilnie, ożenił się z Polką Stanisławą z domu Kadziewicz. W latach 1944-1945 pracował w Muzeum Białoruskim im. Iwana Łuckiewicza aż do jego rozwiązania. W latach 1946-51 był zatrudniony w Państwowym Instytucie Sztuk Pięknych w Wilnie, na stanowisku wykładowcy w katedrze rysunku. W roku 1946 został członkiem Związku Artystów Plastyków Litewskiej SRR. Po rezygnacji z pracy dydaktycznej, gdyż jak pisał : ''”Nie miałem talentu pedagogicznego”''{{rodn|Autobiografia|2000|p050s=206}}, w latach 1952-1958 pracował jako plastyk w Wileńskim Kombinacie „Dajle” Fundacji Artystycznej LSRR.
Jak sam pisze, po wojnie nie zdecydował się na wyjazd do Polski tak, jak to zrobili ''„prawie wszyscy malarze Polacy”''{{rodn|p050Autobiografia|2000|s=206}}. Oprócz stałego zatrudnienia dalej intensywnie pracował malując i doskonaląc swój warsztat artystyczny.
Pozostał w Wilnie do końca życia. Zmarł 1 listopada 1984 roku i został pochowany na wojskowym Cmentarzu na Antokolu w Wilnie.
== Twórczość ==
Uprawiał polichromatyczne malarstwo olejne historyczne i rodzajowe, tematami były portrety, martwa natura, wątki religijne ścienne o funkcji monumentalnej (w kościołach), w technice sztalugowej na podłożu tablicowym oraz rysunku kredką i ołówkiem. Jak sam pisał w swojej autobiografii z maja 1960 roku'': „wykształcenie plastyczne otrzymałem (…) w dziedzinie portretu(…), interesował mnie człowiek, jego charakter(…), interesował mnie również pejzaż. Poważnie też zacząłem pracować nad kompozycją (…). Przedwojenne próby moich kompozycji dotyczyły takich tematów , jak wiosna, miłość , święta i praca na wsi, historii”'' {{rodn|p060Autobiografia|2000|s=205}}.
„''Historycy sztuki(…) zaliczają go do twórców nurtu realistycznego (który w szkole wileńskiej przybrał formę szczególną, klasycyzującą, dostojną). Podkreślają też, że w specjalny sposób łączył on tradycje sztuki polskiej, litewskiej i białoruskiej (Rajmund Kalicki, Piotr Siergijewicz, „Twórczość”, 1985, nr 7-8, s. 244-245)”''{{rodn|p010Zbiory|2002}}.
Po II wojnie światowej, pozostając na terenie LSRR, zaczął malować w stylu realizmu socjalistycznego. W tym okresie powstały takie obrazy jak: „Sadzenie drzewek” (1950), „Obiad traktorzysty” (1957), „Oczyszczanie pól” (1957) {{rodn|p070Autobiografia|2000|s=207}}.
Piotr Siergijewicz był pracowitym i płodnym artystą malarzem - sporządzony przez niego katalog obejmujący lata 1922-1974 zawiera 883 pozycji z nazwą, rokiem powstania i wymiarami obrazów).
Do ważnych w jego twórczości wątków zalicza się{{rodn|p080Katalog|1961}}:
* kompozycje historyczne: „W partyzanckiej kuźni” (1944), „Demonstracja bezrobotnych w Kownie w 1925 roku” (1954), „K. Kalinowski wśród powstańców 1983 roku” (1955), „Skoryna, pierwszy wileński drukarz” (1957), „K. Kalinowski i W. Wróblewski na przeglądzie powstańców” (1959)
* kompozycje rodzajowe: „Sadzenie drzewek” (1950), „Usuwanie kamieni z pola” (1957), „Festiwal nad jeziorem Narocz” (1960)
== Wystawy ==
Brał udział we wszystkich wystawach zbiorowych organizowanych w latach 1932-39 przez Wileńskie Towarzystwo Niezależnych Malarzy{{rodn|p090Autobiografia|2000|s=203}}.
Wystawy{{rodn|p010Zbiory|2002}}:
* 26.12.1935 - 8.1.1936: pierwsza indywidualna wystawa w Wilnie
* 26.04 - 9.05.1940: druga indywidualna wystawa w Wilnie
* 1960: jubileuszowa wystawa w Wilnie, na której przedstawiono 211 dzieł, w tym 21 kompozycji, 62 portrety, 56 pejzaży, 6 martwych natur, 65 rysunków{{rodn|p080Katalog|1961}}
* Maj 1962: indywidualna wystawa w [[Mińsk]]u w Pałacu Sztuki
* Czerwiec-maj 1969 Zachęta: 58 wystawa ogólnopolskiej grupy twórczej „Zachęta”, na której wystawiono 7 obrazów olejnych, w tym „Konstanty Kalinowski” oraz 7 rysunków wśród ponad 100 artystów wystawiających około 450 eksponatów{{rodn|p100Zachęta|1968}}
* 1970: jubileuszowa wystawa w Wilnie
* 1978: wystawa indywidualna w Mińsku
== Przypisy ==
{{Przypisy|}}
== Przykładowe obrazy == ▼
<ref name="p010">{{Cytuj |tytuł = Piotr Sierhijewicz 1900-1984, Ze zbiorów prywatnych w Polsce |data = 2002 |miejsce = BTH Gdańsk - Sopot - Gdynia |wydawca = BTK ”Chatka”}}</ref> ▼
* [https://www.limis.lt/detali-paieska/rezultatai/-/exhibitList/detailed?relatedPersonId=1610185&backUrl=%2fpersonaliju-zodynas%2f-%2fpersonFastSearch%2fview%2f1610185&searchInExhibits=true&searchInLibraries=true&searchInArchives=true&searchInAudioVideo=true&searchInPhotos=true LIMIS LIETUVOS INTEGRALI MUZIEJỤ INFORMACINÈ SISTEMA] ▼
<ref name="p020">{{Cytuj pismo | nazwisko = Głogowska [tłum. rękopisu w jęz. białoruskim] | imię = Helena | tytuł = Autobiografia Piotra Sierhijewicza | czasopismo = Białoruskie Zeszyty Historyczne | rok = 2000 | wolumin = 14 | strony = 195}}</ref>
▲<ref* name="p010">{{Cytuj książkę | odn={{odn/id|Zbiory|2002}} | tytuł = Piotr Sierhijewicz 1900-1984 , Zeze zbiorów prywatnych w Polsce | data = 2002 |miejsce = BTH Gdańsk - Sopot - Gdynia | wydawca = BTKBiałoruskie ”Chatka”Towarzystwo Kulturalne „Chatka”, Białoruskie Towarzystwo Historyczne | rok = 2002}} </ref>
<ref* name="p030">{{Cytuj pismo | nazwisko odn= Głogowska [tłum. rękopisu w jęz. białoruskim] {{odn/id| imię = HelenaAutobiografia|2000}} | tytuł = Autobiografia Piotra Sierhijewicza | czasopismo = Białoruskie Zeszyty Historyczne | rok = 2000 | wolumin = 14 | strony = 204195-207 }}</ref>
#* {{Cytuj książkę | odn={{odn/id|Katalog|1961}} | tytuł = Petras Sergijewičius, „Katalogas” , | wydawca = Vilniaus Valstybinis Dailes Muziejus , | Vilniusrok = 1961 | miejsce = Vilnius}}▼
<ref name="p040">{{Cytuj pismo | nazwisko = Głogowska [tłum. rękopisu w jęz. białoruskim] | imię = Helena | tytuł = Autobiografia Piotra Sierhijewicza | czasopismo = Białoruskie Zeszyty Historyczne | rok = 2000 | wolumin = 14 | strony = 205}}</ref>
<ref* name{{Cytuj książkę | odn= "p100">{{odn/id|Zachęta|1968}} | tytuł = Katalog 58 wystawy grupy twórczej „Zachęta” , | rok = kwiecień-maj 19681961 r.</ref>}}▼
<ref name="p050">{{Cytuj pismo | nazwisko = Głogowska [tłum. rękopisu w jęz. białoruskim] | imię = Helena | tytuł = Autobiografia Piotra Sierhijewicza | czasopismo = Białoruskie Zeszyty Historyczne | rok = 2000 | wolumin = 14 | strony = 206}}</ref>
#* {{Cytuj książkę | tytuł = Petras Sergijewičius, „Katalogas” , | wydawca = Lietuvos TSR Dailes Muziejus , Vilnius| rok = 1970 | miejsce = Vilnius}}▼
<ref name="p060">{{Cytuj pismo | nazwisko = Głogowska [tłum. rękopisu w jęz. białoruskim] | imię = Helena | tytuł = Autobiografia Piotra Sierhijewicza | czasopismo = Białoruskie Zeszyty Historyczne | rok = 2000 | wolumin = 14 | strony = 205}}</ref>
#* [https://kamunikat.org/?pubid=21201 Арсень Ліс, „Пётра Сергіевіч”, Мінск, Выдавецтва “Навука і тэхніка”, 1970] ▼
<ref name="p070">{{Cytuj pismo | nazwisko = Głogowska [tłum. rękopisu w jęz. białoruskim] | imię = Helena | tytuł = Autobiografia Piotra Sierhijewicza | czasopismo = Białoruskie Zeszyty Historyczne | rok = 2000 | wolumin = 14 | strony = 207}}</ref>
<ref name="p080">Petras Sergijewičius, „Katalogas”, Vilniaus Valstybinis Dailes Muziejus, Vilnius 1961</ref>
<ref name="p090">{{Cytuj pismo | nazwisko = Głogowska [tłum. rękopisu w jęz. białoruskim] | imię = Helena | tytuł = Autobiografia Piotra Sierhijewicza | czasopismo = Białoruskie Zeszyty Historyczne | rok = 2000 | wolumin = 14 | strony = 203}}</ref>
▲<ref name="p100">Katalog 58 wystawy grupy twórczej „Zachęta”, kwiecień-maj 1968 r.</ref>
}}
▲== Przykładowe obrazy ==
▲* [https://www.limis.lt/detali-paieska/rezultatai/-/exhibitList/detailed?relatedPersonId=1610185&backUrl=%2fpersonaliju-zodynas%2f-%2fpersonFastSearch%2fview%2f1610185&searchInExhibits=true&searchInLibraries=true&searchInArchives=true&searchInAudioVideo=true&searchInPhotos=true LIMIS LIETUVOS INTEGRALI MUZIEJỤ INFORMACINÈ SISTEMA]
# {{Cytuj pismo | nazwisko = Głogowska [tłum. rękopisu w jęz. białoruskim] | imię = Helena | tytuł = Autobiografia Piotra Sierhijewicza | czasopismo = Białoruskie Zeszyty Historyczne | rok = 2000 | wolumin = 14 }}
▲# [https://kamunikat.org/?pubid=21201 Арсень Ліс, „Пётра Сергіевіч”, Мінск, Выдавецтва “Навука і тэхніка”, 1970]
▲# Petras Sergijewičius, „Katalogas”, Vilniaus Valstybinis Dailes Muziejus, Vilnius 1961
▲# Petras Sergijewičius, „Katalogas”, Lietuvos TSR Dailes Muziejus, Vilnius 1970
# 58 Wystawa grupy twórczej “Zachęta”, kwiecień-maj 1968
# Piotr Sierhijewicz 1900-1984 ze zbiorów prywatnych w Polsce - Wydawca Białoruskie Towarzystwo Kulturalne „Chatka”, Białoruskie Towarzystwo Historyczne 2002
{{SORTUJ:Siergijewicz, Piotr}}
|