Traktat Unkiar-Iskielessi: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
chronologiczny porządek zdarzeń Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
m źródła/przypisy Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
||
Linia 9:
Pomagając sułtanowi Petersburg chciał uzyskać zgodę na swobodny ruch swych okrętów przez [[Cieśniny tureckie|cieśniny]]: [[Dardanele]] i [[Bosfor]]. Przywilej ten dałby Rosji możliwość przekształcenie [[Morze Czarne|Morza Czarnego]] w wewnętrzny akwen oraz szansę ekspansji ekonomicznej i politycznej w obrębie [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]].
W lipcu 1833 roku w Unkiar-Iskielessi podpisano traktat, który oficjalnie potwierdzał wcześniejsze ustalenia [[Traktat adrianopolski (1829)|pokoju adrianopolskiego]] i stanowił pakt obronny Rosji i Porty. Jednak zawierał tajny artykuł – który wnet wyciekł – wedle którego Rosja uzyskała wpływ na politykę Porty, z kolei Turcja miała zamykać Dardanele dla okrętów innych państw. W opinii państw zachodnich Imperium Osmańskie stawało się protektoratem, bowiem sułtan – jak to wyraził lord Heytesbury, brytyjski ambasador w Sankt Petersburgu – stał się „podległy rozkazom cara, jak książęta Indii poleceniom wydawanym przez Kompanię Wschodnioindyjską”{{odn|Figes|2018|s=58}}, a Rosja mogła dalej realizować własną politykę podporządkowywania słabej Turcji kreśloną przez [[Karl Robert Nesselrode|Karla Nesselrode]]{{odn|Figes|2018|s=57}}.
Po stronie Rosji stanęły [[Austria]]{{fakt|data=2021-08}} oraz [[Królestwo Prus|Prusy]], natomiast przeciwnikami pozostały Wielka Brytania i Francja, które jeszcze w czasie walk po początkowym zawahaniu wysłały swe floty w okolice Dardaneli oraz pośredniczyły w negocjacjach sułtana i Alego{{odn|Figes|2018|s=60}}. Do rozładowania napięć między mocarstwami zachodnimi a Rosją doszło w 1841 po podpisaniu [[Konwencja londyńska (1841)|traktatu londyńskiego]].
| |||