Łebka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ilustracja
przeredagowanie, uporządkowanie informacji (powtórzenia i zapętlenia)
Linia 1:
[[Plik:Bascinet MET 29.158.33 005AA2015.jpg|thumb|Łebka]]
[[Plik:Bascinet by Wendelin Boeheim.jpg|thumb|Łebka i jej bardziej rozwinięta forma, z [[nosal (część hełmu)|nosalem]] i kolczym kapturem – [[basinet]] (po prawej)]]
'''Łebka''' – szersze określenie kilku rodzajów [[hełmŚredniowiecze|średniowieczny]]ów, używanych w [[Średniowiecze|średniowieczuhełm]], którychktórego cechą charakterystyczną było dość ścisłe przyleganie do głowy.
 
Łebki wywodziły się od niewielkiego hełmu, który w XIV w. zakładano jako dodatkową ochronę pod obszerny [[hełm garnczkowy|hełm garnczkowy]]. Z czasem hełmy garnczkowe zaczęły stopniowo tracić na popularności, a od XV w. łebka wyewoluowała jako samodzielna konstrukcja.
Był to hełm otwarty, najczęściej wykonany z jednego kawałka metalu, co wyjątkowo uodporniało go na ciosy. Dzwon łebki był półkulisty, dostosowany kształtem do głowy ([[salada]]), zdarzały się odmiany bardziej stożkowate ([[basinet]]). Odmiany stożkowe wyposażano u dołu w zaczepy do mocowania [[kolczuga|kolczugi]] osłaniającej szyję i ramiona.
 
Łebka była hełmem otwartym, w formie dzwonu wykonanego z najczęściej jednego kawałka metalu, o półkulistym lub szpiczastym kształcie dopasowanym do głowy. Z biegiem czasu łebki wyewoluowały w bardziej zaawansowane konstrukcje takie jak: [[salada]] czy [[basinet]] (z doczepianym kołnierzem [[Kolczuga|kolczym]], a niekiedy również z [[Nosal (część hełmu)|nosalem]] lub opuszczaną zasłoną).
Łebki wywodziły się od niewielkiego hełmu, który w XIV w. zakładano pod „[[hełm garnczkowy|hełm wielki]]” jako dodatkowe zabezpieczenie na wypadek jego utraty bądź zniszczenia. Z czasem rezygnowano z ciężkich i nieporęcznych hełmów garnczkowych, a rozwój łebek doprowadził do wykształcenia się [[basinet]]u oraz [[salada|salady]]. W formie najprostszej piechota stosowała łebki od XV wieku; od połowy tego stulecia i w następnym używało ich też rycerstwo w udoskonalonych formach, tzn. ze stałą albo ruchomą zasłoną twarzy i z mocno wyciągniętym do tyłu [[nakarczek|nakarczkiem]].
 
== Bibliografia ==