Hełm garnczkowy: Różnice pomiędzy wersjami

Wykształcił się na przełomie XII i XIII wieku. Nazwa pochodzi od jego formy, przypominającej odwrócony garnek. Był wykonywany z [[Nit (technika)|nitowanych]] płyt [[stal]]owych, wzmacnianych [[Metal (materiałoznawstwo)|metalowymi]] obręczami. Hełm taki nie posiadał ruchomej zasłony twarzy, a jedynie długie i wąskie [[Szpara wzrokowa|szpary wzrokowe]] (tak zwane wizury) oraz kilkanaście małych otworów oddechowych<ref name="Kwaśniewicz"/>. Hełm całkowicie chronił głowę, sięgając dolną krawędzią do ramion<ref name="Encyklopedia">[[Włodzimierz Kwaśniewicz]] ''Encyklopedia dawnej broni i uzbrojenia ochronnego'', wyd. 2017, s. 147 i 148</ref>. Do końca XIII wieku hełm garnczkowy miał kształt cylindryczny, z płaską górną częścią [[Dzwon (hełmczęść hełmu)|dzwonu]]. Później uzyskał kształt kopulasty, co powodowało ześlizgnięcie się po nim [[Broń biała|broni]] przy uderzeniach z góry<ref name="Kwaśniewicz"/>. Z biegiem czasu zaczęła się wyróżniać wyraźna pionowa grań z przodu.

Ponieważ hełm garnczkowy całkowicie zasłaniał głowę i twarz [[Rycerstwo|rycerza]], uniemożliwiając jego rozpoznanie, zaczęto na szczycie hełmu umieszczać [[klejnot herbowy]] – znak rozpoznawczy rycerza. Zobrazowanie hełmu wraz z klejnotem rycerskim stało się jednym z elementów [[herb]]u{{r|Słownik A-K-s250}}. Ze względu na duży ciężar hełm garnczkowy często opierał się na ramionach, a nie na głowie (wersje XIV-wieczne). Ponieważ znacznie ograniczał pole widzenia, zakładany był bezpośrednio przed walką. Pod hełm dodatkowo zakładano [[kaptur kolczy]] i [[hełm sekretny]] lub (w późniejszym czasie) hełm typu [[łebka]].

Ewolucja hełmu garnczkowego w postaci hełmu wielkiego używana była do końca [[XIV wiek]]uwieku, w ostatnich etapach tylko do celów [[Turniej rycerski|turniejowych]] i paradnych. Hełm został wyparty przez [[Przyłbica|przyłbicę]], wykształconą w pierwszej połowie XIV wieku.