Eugenia Stołyhwo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m usunięcie powiadomienia o propozycji CzyWiesza (Wikiprojekt:Czy wiesz/ekspozycje/2021-08-18) |
"Roku" zdaje się tutaj niejako zbędne. |
||
Linia 27:
Urodziła się 7 września 1894 roku w Warszawie<ref name=":0">{{encyklopedia PWN|id=3979934|tytuł=Stołyhwo Eugenia|data dostępu=2021-07-10}}</ref><ref name=":1" /> jako Eugenia Piotrowska<ref name=":2">{{Cytuj |autor = Stanisław Łoza |rozdział = Stołyhwo Kazimierz |tytuł = Czy wiesz kto to jest? |data = 1938 |data dostępu = 2021-07-11 |s = 701 |url = https://polona.pl/item/czy-wiesz-kto-to-jest,NDQzNTA1Mw/710/#item}}</ref>. W latach 1911–1914<ref name=":1" /> studiowała na Wydziale Przyrodniczym warszawskich Kursów Pedagogicznych dla Kobiet Jana Miłkowskiego<ref name=":3">{{Cytuj |tytuł = Eugenia Stołyhwowa |data dostępu = 2021-07-11 |opublikowany = Gdy nauka jest kobietą |url = http://gdynaukajestkobieta.amu.edu.pl/eugenia-stolyhwowa/ |język = pl}}</ref>,choć ze względu na wybuch [[I wojna światowa|I wojny światowej]] dyplom przyznano jej dopiero w 1915 roku<ref name=":1" />. Tego samego roku wyszła za mąż za antropologa [[Kazimierz Stołyhwo|Kazimierza Stołyhwę]]<ref name=":2" />. Podczas wojny krótko pracowała jako nauczycielka w gimnazjach żeńskich<ref name=":1" />, po czym w latach 1917–1925 studiowała na Wydziale Przyrodniczym [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]]. W tym czasie była także laborantką w Instytucie Nauk Antropologicznych [[Towarzystwo Naukowe Warszawskie|Towarzystwa Naukowego Warszawskiego]]<ref name=":1" />. W 1925 roku uzyskała tytuł doktora filozofii pracą ''Charakterystyka antropologiczna kości gnykowej'', po czym przez dekadę kontynuowała pracę w Instytucie Nauk Antropologicznych, gdzie pełniła funkcję asystentki z tytułem doktora<ref name=":1" />. W latach 30. XX w. pracowała krótko za granicą w Zakładzie Antropologii przy [[Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu]], w [[Muzeum Historii Naturalnej w Chicago]], w National Museum w Waszyngtonie, a także w Zakładzie Antropologii w Londynie<ref name=":1" />. W 1934 roku habilitowała się na [[Wydział Lekarski Uniwersytetu Poznańskiego|Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego]]<ref name=":1" /> na podstawie rozprawy o ludności województwa lubelskiego<ref name=":3" />. W drugiej połowie lat 30., aż do 1939 roku, pracowała na Uniwersytecie Jagiellońskim<ref name=":1" />. Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] należała do [[Rada Główna Opiekuńcza (1940–1945)|Rady Głównej Opiekuńczej]] oraz działała na rzecz zwolnienia wykładowców z obozów koncentracyjnych<ref name=":1" />.
Po wojnie powróciła do pracy na Uniwersytecie Jagiellońskim<ref name=":1" />. W 1950 roku<ref name=":0" />, gdy krakowskie Studium Wychowania Fizycznego przekształcono w [[Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie|Wyższą Szkołę Wychowania Fizycznego w Krakowie]]<ref name=":1" />, została jej pierwszym rektorem, sprawując funkcję przez 5 lat<ref name=":0" /><ref name=":3" />. W tym czasie kompletnie zmieniła strukturę instytucji, by odpowiadała współczesnemu podejściu do kultury fizycznej<ref name=":1" />. W 1951 roku uzyskała tytuł profesora tytularnego<ref name=":3" />, a w 1954 roku została profesorem nadzwyczajnym<ref name=":0" /><ref name=":3" />. Na początku lat 60.
Jest autorką około 70 zróżnicowanych tematycznie publikacji<ref name=":1" />. Z początku w pracy naukowej zajmowała się tematyką osteologii i kraniologii<ref name=":1" />. Jej pionierskie prace o dymorfizmie budowy [[Kość gnykowa|kości gnykowej]] były szeroko cytowane<ref name=":1" />. Zajmowała się [[prognatyzm]]em twarzy w aspekcie zmienności rasowej, jednocześnie odnosząc się bardzo krytycznie do typologii rasowej<ref name=":1" />. Ważnym obszarem jej badań był wpływ czynników środowiskowych na rozwój fizyczny dzieci i młodzieży<ref name=":0" /><ref name=":1" />. Była jednym z autorów pierwszego tomu ''Anatomii człowieka: podręcznika dla studentów i lekarzy'' (1952)<ref>{{Cytuj |tytuł = Anatomia człowieka: podręcznik dla studentów i lekarzy |data dostępu = 2021-07-11 |opublikowany = katalogi.bn.org.pl |url = https://katalogi.bn.org.pl/discovery/fulldisplay?&context=L&vid=48OMNIS_NLOP:48OMNIS_NLOP&search_scope=NLOP_IZ_NZ&tab=LibraryCatalog&docid=alma991009095359705066 |język = pl}}</ref>. Zainicjowała, współtworzyła i zredagowała podręcznik ''Zarys antropologii''<ref name=":3" />, który ukazał się w 1962 roku<ref name=":0" />. W 1959 roku ukazał się pod jej redakcją przekład [[Charles Darwin|Charlesa Darwina]] ''O pochodzeniu człowieka'' autorstwa [[Stanisław Panek (antropolog)|Stanisława Panka]]<ref>{{Cytuj |tytuł = O pochodzeniu człowieka |data dostępu = 2021-07-11 |opublikowany = Katalogi Biblioteki Narodowej |url = https://katalogi.bn.org.pl/discovery/fulldisplay?&context=L&vid=48OMNIS_NLOP:48OMNIS_NLOP&search_scope=NLOP_IZ_NZ&isFrbr=true&tab=LibraryCatalog&docid=alma9910881628305606 |język = pl}}</ref>. Za zasługi na polu nauki została odznaczona w 1955 roku [[Order Odrodzenia Polski|Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Uchwała Rady Państwa z dnia 23 lutego 1955 r. nr 0/331 |czasopismo = [[Monitor Polski]] |data = 1955-07-18 |url = https://eli.gov.pl/api/acts/MP/1955/756/text.pdf}}</ref>.
| |||