Magdalena Abakanowicz: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
poprawa przek., WP:SK, szablon, drobne techniczne, wikizacja |
uzupełnienie i drobne red. |
||
Linia 26:
W młodości [[lekkoatletyka|lekkoatletka]], zawodniczka [[Bałtyk Gdynia|Bałtyku Gdynia]] (1946), [[GKS Wybrzeże Gdańsk|Wybrzeża Gdańsk]] – HKS Tczew (1947–1948) oraz [[GKS Gedania Gdańsk|Gedanii Gdańsk]]. Trzykrotna medalistka mistrzostw kraju w [[sztafeta|biegach sztafetowych]] – złoto w [[Mistrzostwa Polski Seniorów w Lekkoatletyce 1947|1947]] w sztafecie 100-100-200-500 metrów; srebrne medale w [[Mistrzostwa Polski Seniorów w Lekkoatletyce 1947|1947]] w sztafecie 200-100-80-60 metrów oraz w [[Mistrzostwa Polski Seniorów w Lekkoatletyce 1948|1948]] w [[Sztafeta 4 × 200 metrów|sztafecie 4 × 200 metrów]]. Dwukrotna brązowa medalistka [[Zimowe Mistrzostwa Polski Seniorów w Lekkoatletyce 1948|zimowych mistrzostw Polski]] (1948): w [[bieg na 50 metrów przez płotki|biegu na 50 metrów przez płotki]] oraz w sztafecie 4 × 50 metrów{{r|a}}.
W 1954 ukończyła [[Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie|warszawską ASP]]{{r|a}}, a później także [[Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku|sopocką PWSSP]]. W roku 1956 wyszła za mąż za Jana Kosmowskiego<ref>[https://zazyjkultury.pl/magdalena-abakanowicz/ ''Magdalena Abakanowicz''], zazyjkultury.pl [dostęp 2021-08-18]</ref>.▼
Specjalizowała się w tworzeniu dużych, figuralnych kompozycji przestrzennych w oparciu o tkaninę (zwanych od jej nazwiska [[Abakan (instalacja)|abakanami]]), z wykorzystaniem również innych materiałów, jak [[Skała|kamień]], [[Drewno (technika)|drewno]] i [[Brązy|brąz]]. W 1965 brała udział w I [[Biennale Form Przestrzennych w Elblągu]], gdzie zrealizowała formę przestrzenną o wysokości 7 metrów, przy współpracy z J. Podwalnym, J. Sznajderem. Rzeźba znajduje się przy ul. Przymurze oraz Przy Bramie Targowej w [[Elbląg]]u<ref>{{Cytuj |autor = Centrum Sztuki Galeria EL |tytuł = Otwarta Galeria. Formy przestrzenne w Elblągu. Przewodnik |data = 2015 |isbn = 978-83-92721-7-3 |miejsce = Elbląg |s = s. 66-69}}</ref>.▼
▲W 1954 ukończyła [[Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie|warszawską ASP]]{{r|a}}, a później także [[Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku|sopocką PWSSP]].
Od 1979 była profesorem [[Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu|Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu]], gdzie prowadziła zajęcia w latach 1965–1990. Od 2006 byłą członkinią Rady Programowej Fundacji Centrum Twórczości Narodowej.▼
▲W 1965 brała udział w I [[Biennale Form Przestrzennych w Elblągu]], gdzie zrealizowała formę przestrzenną o wysokości 7 metrów, przy współpracy z J. Podwalnym, J. Sznajderem. Rzeźba znajduje się przy ul. Przymurze oraz Przy Bramie Targowej w [[Elbląg]]u<ref>{{Cytuj |autor = Centrum Sztuki Galeria EL |tytuł = Otwarta Galeria. Formy przestrzenne w Elblągu. Przewodnik |data = 2015 |isbn = 978-83-92721-7-3 |miejsce = Elbląg |s = s. 66-69}}</ref>.
Mieszkała i tworzyła w Warszawie. W ostatnich latach życia ciężko chorowała<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Sarzyński | imię = Piotr | tytuł = Pochód abakanów | czasopismo = Polityka | strony = 86 | data = 1 stycznia 2020}}</ref>. Zmarła 20 kwietnia 2017 w Warszawie{{r|NYT}}. Została pochowana 27 kwietnia 2017 na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]]<ref name="Okręg">{{cytuj stronę|url=http://owzpap.org/pozegnanie-magdaleny-abakanowicz/|tytuł=Pożegnanie Magdaleny Abakanowicz|opublikowany=Okręg|data dostępu=201707-27}}</ref> (kwatera 15B-4-30)<ref>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=4&kwatera=B%2015&grob=30&dane=+imie=+nazwisko=abakanowicz+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2019+miesiac2=11+dzien2=2+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2019+miesiac_zg2=11+dzien_zg2=2+cmentarz=powazkowski#kotwica Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.▼
▲Od 1979 była profesorem [[Uniwersytet Artystyczny im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu|Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu]], gdzie prowadziła zajęcia w latach 1965–1990.
▲Zmarła 20 kwietnia 2017 w Warszawie{{r|NYT}}. Została pochowana 27 kwietnia 2017 na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach]]<ref name="Okręg">{{cytuj stronę|url=http://owzpap.org/pozegnanie-magdaleny-abakanowicz/|tytuł=Pożegnanie Magdaleny Abakanowicz|opublikowany=Okręg|data dostępu=201707-27}}</ref> (kwatera 15B-4-30)<ref>[http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/mapa/mapa.php?cment=PWZKI&rzad=4&kwatera=B%2015&grob=30&dane=+imie=+nazwisko=abakanowicz+check_nazwisko=on+check_ur=+rok=1800+miesiac=1+dzien=1+rok2=2019+miesiac2=11+dzien2=2+check_zg=+rok_zg1=1800+miesiac_zg1=1+dzien_zg1=1+rok_zg2=2019+miesiac_zg2=11+dzien_zg2=2+cmentarz=powazkowski#kotwica Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>.
== Twórczość ==
Linia 66 ⟶ 60:
=== Tkanina artystyczna ===
W latach 60. Magdalena Abakanowicz stworzyła cykl dużych prac wykonanych technikami [[tkactwo|tkackimi]], np. z powrozów<ref>{{Cytuj książkę|tytuł=Magdalena Abakanowicz|autor=Reichardt, Jasia|miejsce=New York|wydawca= Abbeville Press|data= 1982|język=en|isbn= 0896593231}}</ref>. Formy rzeźbiarskie konstruowane z tak niekonwencjonalnego materiału zrewolucjonizowały spojrzenie na [[tkanina artystyczna|tkaninę artystyczną]]. Zrywały one z dotychczasową płaszczyznowością tkanin przeznaczonych do dekoracji wnętrza<ref>{{Cytuj |tytuł = „Metamorfizm” Magdaleny Abakanowicz w Centralnym Muzeum Włókiennictwa |data = 2018-06-21 |data dostępu = 2020-09-12 |opublikowany = SZUM |url = https://magazynszum.pl/metamorfizm-magdaleny-abakanowicz-w-centralnym-muzeum-wlokiennictwa/ |język = pl}}</ref>. Spełniały też funkcję praktyczną jako próba dostosowania monumentalnej rzeźby do skromnych warunków lokalowych: takie prace można było łatwiej magazynować. W 1962 roku na [[Międzynarodowe Biennale Tkaniny|Międzynarodowym Biennale Tkaniny]] w [[Lozanna|Lozannie]] zaprezentowała pracę "Kompozycja białych form”, której faktura składała się nie tylko z wełny, lnu i nici, ale także sizalu. W 1965 tkanina nagrodzona [[Biennale w São Paulo]], została nazwana od nazwiska twórczyni „abakanem” i odtąd przestrzenne prace artystki wykonane w tej technice miały już być tak nazywane<ref name=":0" />.
== Wystawy ==
| |||