Dynastia Qing: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Podbój środkowych Chin: drobne redakcyjne
Linia 94:
 
W roku 1606 kilka [[Plemię|plemion]] [[Mongołowie|mongolskich]] ogłosiło Nurchaczego ''mądrym i szanowanym [[Chan (władca)|chanem]]''. Do roku 1616 władzę Nurchaczego uznały pozostałe plemiona mongolskie{{odn|Elliott|2001| s = 56}}.
Qing podzielili [[Mongolia|Mongolię]] na odrębneniewielkie związki [[Klan (antropologia)|klanowe]], z wyznaczonymi pastwiskami. Unieruchomiło to i podzieliło Mongołów, uniemożliwiając zbiorowy opór przeciwko dżurdżeńskim chanom{{odn|Fairbank|1996| s = 134–135}}. Także w 1606 roku Nurchaczy ogłosił się władcą [[chanat]]u [[Dżurdżeni|Dżurdżenów]] – ''{{Link-interwiki|pl=Późniejsze Jin|język = en|tam=Later Jin (1616–1636)|tekst=Późniejszego Jin}}'' (後金, ''hòu Jīn''). Tym samym uznał się za kontynuatora dżurdżeńskiego [[Dynastia Jin (1115–1234)|państwa Jin]], które podbiło północne Chiny w XII wieku{{odn|Rowe|2009| s = 15}}{{odn|Rodziński|1974|s=330}}. Swoją stolicę przeniósł do [[Hetu Ala]], dawnej siedziby władców Jin, którą przemianował na Yenden, czyli ''wyniesienie'' (nowej dynastii na tron){{odn|Elliott|2001| s = 56}}.
 
Także w roku 1616 Nurchaczy zerwał z polityką sojuszu z Chinami i rozpoczął wojnę podjazdową skierowaną przeciwko [[Dynastia Ming|dynastii Ming]]{{odn|Rowe|2009| s = 15}}. W roku 1618 wydał proklamację wojenną, zwaną ''{{Link-interwiki|pl=Siedem wielkich skarg|język = en|tam=Seven Grievances|tekst=Siedmioma wielkimi skargami}}'' (七大恨; ''Qī dà hèn''){{odn|Rodziński|1974|s=330}}. Oskarżył w nich dynastę Ming między innymi o zdradzieckie zamordowanie swoich dziada i ojca oraz o prześladowania ludów żyjących na północnym pograniczu Chin. Wysłaną przeciwko niemu chińską ekspedycję wojskową pokonał Nurchaczy w roku 1619 {{Link-interwiki|pl=Bitwa pod Sarhū|język = en|tam=Battle of Sarhū|tekst=pod Sarhū}}, co pozwoliło mu w 1621 roku zająć chiński region [[Liaodong (prowincja)|Liaodong]]. Nową stolicą jego państwa został [[Liaoyang]]. W 1625 roku stolica została ponownie przeniesiona, tym razem do [[Shenyang]]u, przemianowanego na Mukden (''rozkwit''). Tam Nurchaczy zmarł w roku 1626{{odn|Elliott|2001| s = 56}}.