Wikipedysta:Mafo/brudnopis: Różnice pomiędzy wersjami

W listopadzie 1939 Stanisław Skowron wraz z ojcem złożyli przysięgę [[Służba Zwycięstwu Polski|Służbie Zwycięstwu Polski]] (SZP) obierając pseudonimy „Janota” i „Brzoza”. Animatorem organizacji ruchu oporu był wówczas uciekinier z Poznania, prawnik Tadeusz Ereciński ps. „Obrońca” (aresztowany w 1943 został zamordowany w [[Mauthausen-Gusen (KL)|obozie koncentracyjnym w Mauthausen]]). Wkrótce SZP została przekształcona w [[Związek Walki Zbrojnej]] (ZWZ) a od 1942 w [[Armia Krajowa|Armię Krajową]] (AK). Stanisław Skowron początkowo służył jako kolporter i łącznik, a później dowódca placówki we wsi Gieczno. Od 1943 został komendantem Rejonu „Zakręt” (gm. Rogóźno) oraz objął funkcję [[Kwatermistrz|kwatermistrza]] Obwodu Łęczyckiego AK. Do najważniejszych zadań stawianych kwatermistrzostwu należało prowadzenie [[Wywiad wojskowy|wywiadu wojskowego]] i [[Wywiad gospodarczy|gospodarczego]]. Stanisław Skowron był zatrudniony najpierw w Urzędzie Gminnym w [[Wypychów (powiat zgierski)|Wypychowie]] a później w Urzędzie Gminnym w Piątku i prowadził tajną kartotekę, wyspecjalizowaną tematycznie, zbieraną z materiałów wywiadowczych. Obok tego Komenda Rejonu „Zakręt” przeprowadzała akcje przerzutowe ludzi zagrożonych aresztowaniem przez granicę z Generalnym Gubernatorstwem<ref name=":0">{{Cytuj |autor r = Stanisław Skowron |redaktor = Marek Budziarek |rozdział = ZWZ-AK w powiecie łęczyckim (Obwód „Ogrody”) |tytuł = Okręg Łódzki Armii Krajowej |data = 1988 |miejsce = Łódź |wydawca = [[Muzeum Miasta Łodzi|Muzeum Historii Miasta Łodzi]], [[Towarzystwo Przyjaciół Łodzi]] |s = 145-162}}</ref>.

Ważnym przedsięwzięciem realizowanym przez Stanisława Skowrona jako kwatermistrza Obwodu była tak zwana „akcja dowód”. Wykorzystywano dostęp do blankietów i druków meldunkowych (tzw. [[Kenkarta|Kennkart]]) oraz pieczęci z [[Godło III Rzeszy|hitlerowskim orłem]] do sporządzania dokumentów dla ludzi narażonych na niemieckie represje z terenu Obwodu oraz [[Okręg Łódź Armii Krajowej|Komendy Okręgu Łódzkiego]][4]. Od 1944 r. nasiliły się przygotowania do [[Powstanie powszechne|ogólnonarodowego powstania]]. W Rejonie „Zakręt” powołano [[Wojskowa Służba Ochrony Powstania|Wojskową Służbę Ochrony Powstania]] (WSOP). Na jej czele stanął Antoni Boratyński ps. „Kamil”[5]. Tymczasem niemieckie służby policyjne i wywiadowcze zaczęły odnosić sukcesy rozpoczynając rozbicie Organizacji od aresztowań w dowództwie Komendy Okręgu Łódzkiego. Tak zwana „wielka wsypa” szybko powodowała kolejne aresztowania na różnych szczeblach<ref name=":0" />.

W końcu października 1944 r. aresztowano komendanta Obwodu Łęczyckiego AK ppor. Edwarda Czerwińskiego ps. „Czesław”., Juża 022 listopada 1944 r. został zatrzymany Stanisław Skowron („Janota”). Jego ojciec Adam („Brzoza”) zdołał ukryć całe archiwum Rejonu „Zakręt” i kwatermistrzostwa Obwodu Łęczyckiego, zanim następnego dnia także został aresztowany wraz z żoną. Aresztowani przetrwali katownię gestapo w Łodzi przy ulicy Gardestrasse 7 (obecnie Karola Anstadta) i więzienie przy ulicy Sterlinga 16. Pomimo bestialskichbardzo brutalnych metod śledztwa żaden człowiek z Organizacji ani żaden dokument nie został ujawniony. 17 stycznia 1945 r. Stanisław i jego ojciec Adam, obaj niezależnie, uciekli z transportu do [[Radogoszcz (więzienie)|Rozszerzonego Więzienia Policyjnego Radogoszcz w Łodzi]], unikając [[Masakra w więzieniu na Radogoszczu|masakry, której dokonali tam Niemcy w nocy z 17 na 18 stycznia]], na kilkadziesiąt godzin przed wkroczeniem do Łodzi [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]]. Ocalała także matka Stanisława, Zuzanna. Wojnę przeżyli takżerównież wszyscy członkowie ruchu oporu z Rejonu „Zakręt”. Los komendanta Obwodu Łęczyckiego ppor. Edwarda Czerwińskiego („Czesław”) pozostaje nieznany. Czas wojny Stanisław Skowron zakończył w stopniu podporucznika Wojska Polskiego[6]<ref name=":0" />.

Nowy reżim podchodził nieufnie do ludzi związanych z Armią Krajową. Nastąpiły aresztowania, a archiwum Rejonu „Zakręt” i kwatermistrzostwa Obwodu Łęczyckiego zostało ponownie ukryte. Stanisław Skowron był wielokrotnie aresztowany przez [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|Urząd Bezpieczeństwa Publicznego]]. Kilkakrotnie uciekał. W 1946 r. wyjechał do [[Wrocław|Wrocławia]] ale i tam został aresztowany. Sytuacja taka trwała do przełomu lat 1949/50. Ale dopiero po 1952 r. prześladowania ustały. Stanisław Skowron pracował jako urzędnik w różnych instytucjach. W połowie lat sześćdziesiątych ukończył studia na [[Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego|Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego]]. Był członkiem [[Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej|Światowego Związku Żołnierzy AK]] i działaczem kombatanckim. Pasjonował się historią i polską przyrodą. Był członkiem [[Straż Ochrony Przyrody|Straży Ochrony Przyrody]]. W ostatnich latach życia spisał swoje wspomnienia. Na początku lat dziewięćdziesiątych został awansowany do stopnia porucznika Wojska Polskiego. Zmarł 26 kwietnia 1993 r. w Łodzi. Jego grób znajduje się na cmentarzu parafialnym w Giecznie.

W 1952 r. zawarł związek małżeński z Janiną Beniuszko. Zamieszkali w Łodzi. W 1953 r. urodził się jedyny syn, Justyn.