Szczuroskoczek przybrzeżny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
PBbot (dyskusja | edycje)
wstawienie {{Kontrola autorytatywna}}
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 3:
|nazwa łacińska = ''Dipodomys compactus''
|TSN = 180235
|zoolog = [[Frederick W. True|True]], 1889{{r|True}}
|okres istnienia =
|grafika = Padre Island kangaroo rat.jpg
Linia 15:
|podrząd = [[bobrokształtne]]
|rodzina = [[karłomyszowate]]
|podrodzina = [[szczuroskoczki]]
|rodzaj = [[szczuroskoczek]]
|gatunek = '''szczuroskoczek przybrzeżny'''
|synonimy =
* ''Dipodops sennetti'' {{small|[[Joel Asaph Allen|Allen]], 1891}}{{r|Allen}}
|ranga podtaksonu = [[Podgatunek|Podgatunki]]<ref>{{MSW3|id=12700011|nazwa=''Dipodomys compactus''|data=25 listopada 2009}}</ref>
* ''Dipodomys ordii parvabullatus'' {{small|[[Eugene Raymond Hall|Hall]], 1951}}{{odn|Hall|1951|s=[https://www.biodiversitylibrary.org/page/10715069 38]}}
* ''Dipodomys ordii largus'' {{small|Hall, 1951}}{{odn|Hall|1951|s=[https://www.biodiversitylibrary.org/page/10715071 40]}}
|ranga podtaksonu = [[Podgatunek|Podgatunki]]
|podtaksony =
* ''D. c. compactus'' <{{small>|True, 1889</small>}}
* ''D. c. sennetti'' <{{small>|[[Joel Asaph Allen|J. A. Allen]], 1891</small>}}
|status IUCN = LC
|IUCN id = 6685
Linia 27 ⟶ 31:
|commons = Category:Dipodomys compactus
}}
'''Szczuroskoczek przybrzeżny'''{{r|miizCichocki&inni}} (''Dipodomys compactus'') – gatunek [[gryzoniegatunek (biologia)|gryzoniagatunek]] z rodziny [[karłomyszowatessaki|karłomyszowatychssaka]]. Występuje na terenie [[Meksyk]]urodzina (stan [[Tamaulipasbiologia)|podrodziny]]) i [[Stany Zjednoczoneszczuroskoczki|Stanów Zjednoczonychszczuroskoczków]] ([[Teksas]]Dipodomyinae). Zamieszkuje obszary w rejonie ujścia rzekiobrębie [[Rio Granderodzina (rzeka w Ameryce Północnejbiologia)|Rio Granderodziny]] do [[Zatoka Meksykańskakarłomyszowate|Zatoki Meksykańskiejkarłomyszowatych]] oraz wyspy [[Mustang Island]], [[Padre Island]] i [[South Padre Island (wyspaHeteromyidae)|South. Padre Island]].
 
== Zasięg występowania ==
Szczuroskoczek przybrzeżny występuje w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]] zamieszkując w zależności od podgatunku{{r|Burgin&inni}}:
* ''D. compactus compactus'' – południowe [[Stany Zjednoczone]] i północno-wschodni [[Meksyk]] (wyspy Mustang i Padre w południowo-wschodnim [[Teksas]]ie oraz wyspy barierowe północnego [[Tamaulipas]]).
* ''D. compactus sennetti'' – południowe Stany Zjednoczone (kontynentalny południowo-wschodni Teksas).
 
== Taksonomia ==
Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1889 roku amerykański biolog [[Frederick W. True|Frederick William True]] nadając mu nazwę ''Dipodomys compactus''{{r|True}}. [[Holotyp]] [[miejsce typowe|pochodził]] z wyspy Padre, w hrabstwie Cameron, w Teksasie, w Stanach Zjednoczonych{{r|Wilson&Reeder}}.
 
W oparciu o analizę sekwencji molekularnych ''D. compactus'' należy do grupy gatunkowej ''ordii'' wraz z ''[[szczuroskoczek białostopy|D. ordii]]'', do którego jest bardzo podobny i był wcześniej uważany za konspecyficzny{{r|Burgin&inni}}. Autorzy ''Illustrated Checklist of the Mammals of the World'' rozpoznają dwa [[podgatunek|podgatunki]]{{r|Burgin&inni}}.
 
=== Etymologia ===
* ''Dipodomys'': {{gr.|δίποδος}} ''dipodos'' „dwunożny”, od δι- ''di-'' „podwójnie”, od δις ''dis'' „dwa razy”, od δυο ''duo'' „dwa”; πους ''pous'', ποδος ''podos'' „stopa”; μυς ''mus'', μυός ''muos'' „mysz”{{r|Palmer|Jobling}}.
* ''compactus'': {{łac.|compactus}} „kompaktowy, solidny”, od ''compingere'' „konstruować, budować”{{r|Jobling}}.
* ''sennetti'': [[George Burritt Sennett]] (1840–1900), amerykański przedsiębiorca, ornitolog, kolekcjoner{{r|Jobling}}.
 
== Morfologia ==
Długość ciała (bez ogona) [[samica|samic]] 105–134 mm, [[samiec|samców]] 99–120 mm, długość ogona samic 105–132 mm, samców 104–135 mm, długość ucha średnio 13 mm, długość tylnej stopy średnio 37 mm; masa ciała samic 44–46 g, samców 40–60 g{{r|Hafner}}.
 
== Ekologia ==
Szczuroskoczki przybrzeżne żyją głównie na obszarach z lekkimi [[gleba]]mi porośniętych rzadką roślinnością. Na wyspach preferują obszary [[wydma|wydmowe]]. Na stałym lądzie preferuje obszary trawiaste, bez [[krzew]]ów. W piaszczystych glebach kopie nory. Żywi się głównie nasionami roślin. Jest to gatunek aktywny głównie nocami, przez cały rok<ref name="iucn"/>.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy|
# <ref name="True">{{cytuj pismo |autor = F.W. True|tytuł = Description of ''Geomys personatus'' and ''Dipodomys compactus'', two new species of rodents from Padre Island, Texas|url = https://www.biodiversitylibrary.org/page/7608262|czasopismo = Proceedings of the United States National Museum| wolumin = 11 |strony = 160|rok = 1889|język = en}}</ref>
* <ref name=miiz>{{Cytuj książkę | autor = Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz | tytuł = Polskie nazewnictwo ssaków świata | wydawca = [[Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk]] | miejsce = Warszawa | rok = 2015 | isbn = 978-83-88147-15-9 | strony = 297}}</ref>
# <ref name="Allen">{{cytuj pismo |autor = J.A. Allen|tytuł = On a collection of mammals from southern Texas and northeastern Mexico|url = https://digitallibrary.amnh.org/bitstream/handle/2246/840//v2/dspace/ingest/pdfSource/bul/B003a15.pdf?sequence=1&isAllowed=y|czasopismo = Bulletin of the American Museum of Natural History| wolumin = 3| numer = 15|strony = 226|rok = 1891 |język = en}}</ref>
# <ref name="iucn">{{IUCN |id = 6685 |nazwa = Dipodomys compactus|autor = F. Cassola| iucn rok = 2016| wersja = 2021-2 |data dostępu = 2021-10-10}}</ref>
*# <ref name=miiz"Cichocki&inni">{{Cytuj książkę | autor = WłodzimierzW. Cichocki, AgnieszkaA. Ważna, JanJ. Cichocki, EwaE. Rajska-Jurgiel, ArturA. Jasiński, Wiesław& BogdanowiczW. Bogdanowicz| tytuł = Polskie nazewnictwo ssaków świata | wydawca = [[Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk]]PAN | miejsce = Warszawa | rok = 2015 | isbn = 978-83-88147-15-9 | strony = 297216| język = pl en}}</ref>
# <ref name="Burgin&inni">{{cytuj książkę| autor = C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest | tytuł = Illustrated Checklist of the Mammals of the World|url = https://www.lynxeds.com/product-category/by-categories/encyclopedias/illustrated-checklist-of-the-mammals-of-the-world-2/|rok = 2020|wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|część = 1|tytuł części = Monotremata to Rodentia|isbn = 978-84-16728-34-3|strony = 302|język = en}}</ref>
# <ref name="Hafner">{{Cytuj książkę | autor = D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy)| tytuł = [[Handbook of the Mammals of the World]] | autor r = D. Hafner| rozdział = Family Heteromyidae (Pocket Mice, Kangaroo Mice and Kangaroo Rats)| część = 6 | tytuł części = Lagomorphs and Rodents I| wydawca = Lynx Edicions | miejsce = Barcelona | strony = 227–228| isbn = 978-84-941892-3-4| rok = 2016 | język = en}}</ref>
# <ref name="Wilson&Reeder">{{cytuj stronę|autor = D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy)|url = https://www.departments.bucknell.edu/biology/resources/msw3/browse.asp?id=12700011|tytuł = Species ''Dipodomys compactus'' |opublikowany = Johns Hopkins University Press |praca = Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) |rok = 2005 | data dostępu = 2021-10-10}}</ref>
# <ref name="Palmer">{{cytuj pismo| autor = T.S. Palmer| autor link = Theodore Sherman Palmer|tytuł = Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals|url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/88553#page/246/mode/1up|rok = 1904|czasopismo = North American Fauna |wolumin = 23| strony = 238 |język = en}}</ref>
# <ref name="Jobling">{{cytuj stronę | autor = J.A. Jobling |url = https://birdsoftheworld.org/bow/key-to-scientific-names/search | tytuł = Key to Scientific Names in Ornithology | praca = Birds of the World |opublikowany = Cornell Lab of Ornithology | data dostępu = 2021-10-10| język = en}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj pismo |odn = tak | imię = E.R. | nazwisko = Hall|tytuł = Mammals obtained by Dr. Curt von Wedel from the barrier beach of Tamaulipas, Mexico|url = https://www.biodiversitylibrary.org/page/10715064|czasopismo = University of Kansas Publications, Museum of Natural History| wolumin = 5|numer = 4|strony = 33–47|rok = 1951|doi = |język = }}
 
{{Kontrola autorytatywna}}