Kruszon: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
różne redakcyjne
Linia 1:
[[Plik:Kruszon.jpg|thumb|Kruszon według krzeszowskiego przepisu]]
'''Kruszon''' ([[język francuski|fr.]] ''Cruchoncruchon'' – dzbanuszek) – orzeźwiający [[koktajl alkoholowy]] wytwarzany z [[białe wino|białego wina]], często z dodatkiem [[koniak|koniaku]], [[cukier spożywczy|cukru]] i [[pomarańcza|pomarańczy]], również z dodatkiem innych owoców, zmrożonej wody sodowej i lodu konsumpcyjnego.
 
== W historii ==
Ten orzeźwiający napój, nazywany również bolą, zyskał popularność w XIX i w pierwszej połowie XX wieku. Podawano go na świątecznych stołach, zabawach i [[bal (zabawa)|balach]] [[karnawał]]owych, a także na różnego rodzaju spotkaniach towarzyskich. Od serwowania go w szklanych dzbankach powstała jego nazwa.
 
Ten orzeźwiający napój nazywany również bolą był popularny w XIX wieku i w pierwszej połowie XX. Był obecny na świątecznych stołach, zabawach i [[bal (zabawa)|balach]] [[karnawał]]owych, a także na różnego rodzaju spotkaniach towarzyskich. Obowiązkowym składnikiem kruszonu było białe wino, cukier i owoce, alelecz w wielu domach przechowywano i stosowano własne przepisy na ten [[napój]]. Podawany był w szklanych dzbankach i stąd wzięła się jego nazwa. Musiał być mocno schłodzony albo podawany z lodem. W sprzedaży dostępne były komplety naczyń do serwowania kruszonu (duży dzbanek na tacy z małymi kielichami). Ze względu na zawartość [[napój alkoholowy|alkoholu]], dokruszon dzbanów,przeznaczony zdla których czerpały kobiety,kobiet dolewanorozcieńczano przegotowaną wodęwodą<ref>{{Cytuj |autor = Magdalena Kasprzyk-Chevriaux |tytuł = Historie kuchenne. Kruszon, granit, mazagran dla ochłody |data = 2015-07-11 |data dostępu = 2020-08-19 |opublikowany = krakow.wyborcza.pl |url = https://krakow.wyborcza.pl/krakow/1,44425,18330283,historie-kuchenne-kruszon-granit-mazagran-dla-ochlody.html?disableRedirects=true}}</ref>.
 
== Historia ==
Ten orzeźwiający napój nazywany również bolą był popularny w XIX wieku i w pierwszej połowie XX. Był obecny na świątecznych stołach, zabawach i [[bal (zabawa)|balach]] [[karnawał]]owych, a także na różnego rodzaju spotkaniach towarzyskich. Obowiązkowym składnikiem kruszonu było białe wino, cukier i owoce, ale w wielu domach przechowywano i stosowano własne przepisy na ten [[napój]]. Podawany był w szklanych dzbankach i stąd wzięła się jego nazwa. Musiał być mocno schłodzony albo podawany z lodem. W sprzedaży dostępne były komplety naczyń do serwowania kruszonu (duży dzbanek na tacy z małymi kielichami). Ze względu na zawartość [[napój alkoholowy|alkoholu]], do dzbanów, z których czerpały kobiety, dolewano przegotowaną wodę<ref>{{Cytuj |autor = Magdalena Kasprzyk-Chevriaux |tytuł = Historie kuchenne. Kruszon, granit, mazagran dla ochłody |data = 2015-07-11 |data dostępu = 2020-08-19 |opublikowany = krakow.wyborcza.pl |url = https://krakow.wyborcza.pl/krakow/1,44425,18330283,historie-kuchenne-kruszon-granit-mazagran-dla-ochlody.html?disableRedirects=true}}</ref>.
== Kruszon z Krzeszowa ==
W [[Krzeszów (województwo podkarpackie)|Krzeszowie]] w [[województwo podkarpackie|województwie podkarpackim]] wytwarzano kruszon, jak twierdzą jego mieszkańcy, "od niepamiętnych czasów". W przepisie na krzeszowski kruszon jest: białe wino, produkowane z owoców rosnących w tamtejszych [[sad]]ach, suszone owoce ([[jabłka]], [[gruszki]] i [[śliwka|śliwki]]) oraz cukier i woda gazowana. Finalny produkt ma około 8% alkoholu. Wytwarzany od lat według tej samej tradycyjnej receptury został wpisany w marcu 2006 na [[Lista produktów tradycyjnych|''Listę produktów tradycyjnych'' Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi]]<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.minrol.gov.pl/index.php?/pol/Jakosc-zywnosci/Produkty-regionalne-i-tradycyjne/Lista-produktow-tradycyjnych/woj.-podkarpackie/Kruszon | tytuł = Wpis na listę produktów tradycyjnych|data dostępu =10.05.2010| autor = | język = pl}}</ref>.
Linia 11 ⟶ 14:
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |nazwisko= Szubert |imię= Małgorzata |autor link= |tytuł= Leksykon rzeczy minionych i przemijających |rok= 2003 |miesiąc= 2004|wydawca= Muza SA |miejsce= Warszawa|strony = 124 |isbn= 83-7319-138486-0|rozdział=X}}
 
== Linki zewnętrzne ==