II Rzeczpospolita: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Niewyspany (dyskusja | edycje) m *)Przywrócono poprzednią wersję, jej autor to 83.6.242.107. Autor wycofanej edycji to 81.190.166.217 |
|||
Linia 57:
Po 1939 r. terytorium II Rzeczypospolitej zostało podzielone wg umowy niemiecko-radzieckiej zwanej [[Pakt Ribbentrop-Mołotow|paktem Ribbentrop-Mołotow]] na dwie części tj. tereny okupowane przez III Rzeszę Niemiecką oraz tereny okupowane przez ZSRR. Część terenów zajętych przez hitlerowców została bezposrenio włączona do Rzeszy, a z części wydzielono Generalną Gubernię. Natomiast tereny zajęte przez Armię Czerwoną zostały włączone do białoruskiej oraz ukraińskiej republiki rad. W wyniku przegranej ofensywy wschodniej [[Wehrmacht|Wehrmachtu]] i udanej kontrofensywy [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] została utworzona po zakończeniu [[II wojna światowa|II wojny światowej]], [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|Polska Ludowa (1945-1989)]], która objęła głównie centralną i zachodnią część terytorium II Rzeczypospolitej.
==Kalendarium wydarzeń politycznych w okresie II Rzeczypospolitej==
*[[11 listopada]] [[1918]] – objęcie władzy wojskowej w [[Warszawa|Warszawie]] przez [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]]
*1918-1921 – sześć wojen i konfliktów granicznych:
**[[wojna polsko-radziecka]]
**[[wojna polsko-ukraińska]]
**[[konflikt polsko-litewski]]
**[[polsko-czechosłowackie konflikty graniczne]]
**[[27 grudnia]] [[1918]] – [[powstanie wielkopolskie]]
**[[17 sierpnia]] [[1919]] – wybuch [[powstania śląskie|I powstania śląskiego]] (następne: 19/20 VIII 1920 i 3 maja 1921).
''Zobacz też artykuł: [[kształtowanie się granic II Rzeczypospolitej]].''
*[[26 stycznia]] [[1919]] - wybory do [[Sejm Ustawodawczy (1919-1922)|Sejmu Ustawodawczego]]
*[[20 lutego]] [[1919]] - [[Mała Konstytucja z 1919|Mała Konstytucja]]
*[[28 czerwca]] [[1919]] – podpisanie [[traktat wersalski|Traktatu Wersalskiego]] z Niemcami
*13-19 sierpnia [[1920]] – [[bitwa warszawska 1920|bitwa warszawska]]
*[[2 lutego]] [[1921]] – układ sojuszniczy z Francją
*[[2 marca]] [[1921]] – układ z Rumunią
*[[17 marca]] [[1921]] – [[konstytucja marcowa]]
*[[18 marca]] [[1921]] – [[traktat ryski (1921)|traktat ryski]] z Rosją radziecką
*[[16 grudnia]] [[1922]] – zabójstwo prezydenta [[Gabriel Narutowicz|Narutowicza]]
*[[28 kwietnia]] [[1924]] – powołanie [[Bank Polski|Banku Polskiego]], początek reformy walutowej [[Władysław Grabski|Grabskiego]]
*[[12 maja|12]]-[[14 maja]] [[1926]] – [[przewrót majowy|zamach majowy]] (stanu) Piłsudskiego (początek [[sanacja|sanacji]])
*[[4 grudnia]] [[1926]] – powstaje [[Obóz Wielkiej Polski]] w poznańskim "Hotelu Bazar", inicjatorem był [[Roman Dmowski]]
*[[16 listopada]] [[1930]] – tzw. "[[wybory brzeskie]]"
*[[14 czerwca]] [[1932]] - [[kryzys gdański 1932|kryzys gdański]], [[ORP Wicher (niszczyciel 1930)|ORP Wicher]] wymusza respektowanie prawa RP do obecności zbrojnej w porcie [[Wolne Miasto Gdańsk|Wolnego Miasta Gdańska]]
*[[25 lipca]] [[1932]] – pakt o nieagresji ze Związkiem Radzieckim
*[[26 stycznia]] [[1934]] – deklaracja o niestosowaniu przemocy z Niemcami
*[[14 kwietnia]] [[1934]] – powstaje [[Obóz Narodowo-Radykalny]], organizacja polityczna studentów i młodej inteligencji prawicowej
*[[23 kwietnia]] [[1935]] – ustanowienie [[konstytucja kwietniowa|konstytucji kwietniowej]]
*[[12 maja]] [[1935]] – śmierć Józefa Piłsudskiego
*[[1936]] – utworzenie [[Centralny Okręg Przemysłowy|Centralnego Okręgu Przemysłowego]]
*[[2 lutego]] [[1937]] – utworzenie [[Obóz Zjednoczenia Narodowego|Obozu Zjednoczenia Narodowego]]
*[[1 października]] [[1938]] - wkroczenie wojsk polskich na [[Zaolzie]] i przyłączenie go do Polski
*[[2 stycznia]] [[1939]] – śmierć [[Roman Dmowski|Romana Dmowskiego]]
*[[31 marca]] [[1939]] – gwarancje Wielkiej Brytanii i Francji dla Polski (deklaracja udzielenia pomocy w razie zagrożenia militarnego)
*[[23 sierpnia]] [[1939]] – pakt Związku Radzieckiego z hitlerowskimi Niemcami (tzw. [[Pakt Ribbentrop-Mołotow]])
*[[25 sierpnia]] [[1939]] – układ sojuszniczy między Polską i Wielką Brytanią
*[[1 września]] [[1939]] - najazd [[III Rzesza|III Rzeszy]], początek [[kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]], początek [[II wojna światowa|II wojny światowej]]
*[[17 września]] 1939 (rano) - [[Radziecki atak na Polskę w 1939|najazd ZSRR]]
*17 września 1939 (wieczorem) - ewakuacja rządu II Rzeczypospolitej przez [[Kuty (miasto na Ukrainie)|Kuty]] do [[Rumunia|Rumunii]]
*[[28 września]] 1939 - kapitulacja [[Warszawa|Warszawy]]
*[[2 października]] 1939 - dekret o rozwiązaniu [[Sejm]]u i [[Senat]]u
*[[5 października]] 1939 - kapitulacja ostatniego odziału polskiego, [[Samodzielna Grupa Operacyjna Polesie|Samodzielnej Grupy Operacyjnej Polesie]] (weszła w życie następnego dnia)
==Władze==
Linia 149 ⟶ 190:
[[Grafika:Narody2RP.png|thumb|Regiony z przewagą różnych narodowości w Polsce]]
Polska w okresie międzywojennym była krajem wielonarodowościowym, w którym Polacy stanowili od 64% do 69% populacji. W pewnych rejonach [[Polacy]] stanowili mniejszość, na przykład na [[Kresy Wschodnie|Kresach Wschodnich]], gdzie przewagę mieli [[Ukraińcy]] (identyfikowani wówczas z [[Rusini|Rusinami]]), [[Białorusini]] lub [[Litwini]]. Polacy przeważali jednak na Wileńszczyźnie i w ówczesnym [[województwo lwowskie|województwie lwowskim]]. Na zachodzie przeważali w niektórych okolicach [[Niemcy]]. W wielu miejscowościach dominowała [[żydzi (naród)|ludność żydowska]]. Wśród mieszkańców ziem litewsko-białoruskich [[Polacy]] stanowili ok. 32-35% ludności, natomiast na terytorium ukraińskim 22-23%.
== Narodowości według spisu z 1931 r. (samookreślenie według używanego języka)==
| |||