Rachatłukum: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Grzegorz Wysocki (dyskusja | edycje)
merytoryczne poszerzenie/źródła + redakcyjne
Linia 2:
[[Plik:Lokumblokjes op bord.JPG |thumb|Kostki rachatłukum]]
 
'''Rachatłukum''' ([[język osmański|osm.]] z [[język arabski|arab.]] راحة حلقوم ''rāḥat ḥulqūm'' „ukojenie gardła”; [[język turecki|tur.]] ''lokum'', [[język grecki|grec.]] λουκούμι lukumi, [[język bułgarski|bułg.]] локум, [[język rumuński|rum.]] ''răhat'') – wyrób [[cukiernictwo|cukierniczy]] charakterystyczny dla wielu lokalnych kuchni, głównie z obszaru [[Półwysep Bałkański|Półwyspu Bałkańskiego]] i [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]]. Jest to tradycyjny smakołyk, zwykle o smaku owocowym i konsystencji gęstego [[żel|żelu]], wyrabiany ze [[skrobia|skrobi]] pszennej lub [[mąka ziemniaczana|mąki ziemniaczanej]] oraz [[Cukier spożywczy|cukru]]. Zamiast cukru pierwotnie używano miodu, a obecnie często stosuje się [[Kopra|wiórki kokosowe]]. Rachatłukum jest podawane w postaci kostek oprószonych [[cukier puder|cukrem pudrem]].
 
Jest to tradycyjny smakołyk, zwykle o smaku owocowym i galaretowatej konsystencji, wyrabiany ze [[skrobia|skrobi]] pszennej lub [[mąka ziemniaczana|mąki ziemniaczanej]] oraz [[Cukier spożywczy|cukru]] z dodatkiem środków barwiących i aromatyzujących. Zamiast cukru pierwotnie używano miodu, a obecnie często stosuje się [[Kopra|wiórki kokosowe]]. Rachatłukum jest podawane w postaci kostek oprószonych [[cukier puder|cukrem pudrem]].
Dość często rachatłukum nadaje się smak i aromat [[woda różana|wodą różaną]], [[wanilia|wanilią]] lub [[mięta|miętą]]. Niektóre przepisy dopuszczają poza tym dodawanie do smaku [[orzech włoski|orzechów włoskich]], [[orzech laskowy|laskowych]], [[orzacha podziemna|ziemnych]] lub [[orzeszki pistacjowe|pistacjowych]], [[migdały|migdałów]] itp. W zależności od regionu i pory stosuje się też różnego rodzaju owoce: truskawki, wiśnie, cytryny, pomarańcze.
 
Dość często rachatłukum nadaje się smak i aromat [[woda różana|wodą różaną]], [[wanilia|wanilią]] lub [[mięta|miętą]]. Niektóre przepisy dopuszczają poza tym dodawanie do smaku [[orzech włoski|orzechów włoskich]], [[orzech laskowy|laskowych]], [[orzachaorzeszki podziemnapistacjowe|ziemnychpistacjowych]] lub, [[orzeszkiorzacha pistacjowepodziemna|pistacjowychfistaszków]], [[migdały|migdałów]] itp. W zależności od regionu i pory stosuje się też różnego rodzaju owoce: truskawki, wiśnie, cytryny, pomarańcze.
 
W przeszłości smakołyk rozpowszechnił się w krajach będących pod panowaniem tureckim, ale też na Węgrzech, w Austrii i Polsce, gdzie nazywano go „chlebem tureckim”. Do ostatniej wojny światowej oryginalny produkt był dostępny w handlu detalicznym (sklepach kolonialnych i sklepikach żydowskich), później jedynie sporadycznie w postaci domowego wyrobu.
 
Początki tego deseru sięgają XV wieku, natomiast obecnie najczęściej stosowany przepis pochodzi z XIX wieku. Cukier, mączkę ziemniaczaną i wodę gotuje się wraz z orzechami lub owocami przez od jednej do dwóch godzin, aż zgęstnieje. Następnie wyrób przelewa się do drewnianych tac posypanych mąką ziemniaczaną i zostawia na 24 do 48 godzin, aż ostygnie i uzyska ciągliwą konsystencję. Potem kroi się go w drobną kostkę.
Linia 11 ⟶ 15:
{{Commonscat|Lokum}}
{{Wikisłownik|rachatłukum}}
* [[Maciej Erwin Halbański|Maciej Halbański]]: ''Leksykon sztuki kulinarnej''. Warszawa: Wydawnictwo Watra, 1987, s. 152
* Małgorzata Szubert: ''Leksykon rzeczy minionych i przemijających''. Warszawa: Wydawnictwo Muza, 2004, s. 224
* Kut İnci: ''Turkish cookery''. Istanbul 2007.