Pałac Przebendowskich w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
uzupełnienie, drobne merytoryczne
→‎Historia: drobne redakcyjne
Linia 42:
W 1912 pałac nabył książę [[Janusz Franciszek Radziwiłł]], [[Ordynacja rodowa|ordynat]] na [[Ołyka|Ołyce]] i właściciel [[Nieborów (województwo łódzkie)|Nieborowa]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Bąkała | imię = Krzysztof | tytuł = Krótka historia pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów | wydawca = Muzeum Niepodległości w Warszawie | miejsce = Warszawa | data = 2020 | strony = 16−17 | isbn = 978-83-65439-99-4}}</ref>.
 
Budynek został zniszczony w 1944 w czasie [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] w ok. 70%<ref name="Majewski10"/>. Został odbudowany w latach 1948–1949 pod kierunkiem [[Bruno Zborowski|Bruna Zborowskiego]] w czasie budowy [[Trasa W-Z w Warszawie|Trasy W-Z]]<ref name="Chróścicki"/>. Pierwotnie przebieg Trasy wyznaczono na południe od pałacu, co wymagało zburzenia oficyny spalonego [[Budynek Banku Polskiego w Warszawie|gmachu Banku Polskiego]]<ref name="Zachwatowicz">{{Cytuj książkę | nazwisko = Zachwatowicz | imię = Jan | tytuł = Problemy zachowania historycznych budynków [w:] Warszawa współczesna. Geneza i rozwój | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | data = 1981 | strony = 276 | isbn = 83-01-02892-0}}</ref>. Z powodu sprzeciwu użytkującego ją [[Ministerstwo Finansów (Polska)|Ministerstwa Finansów]] zaproponowano zburzenie pałacu, na co z kolei nie zgodzili się konserwatorzy<ref name="Zachwatowicz"/>. W wyniku dyskusji znaleziono kompromisowe rozwiązanie polegające na budowie jezdni Trasy W-Z zarówno po północnej, jak i po południowej stronie budynku<ref name="Zachwatowicz"/>. W wyniku tej decyzji w czasie odbudowy nie odtworzono jednak skrzydeł bocznych i oficyn pałacu, w miejscu których znalazły się [[Torowisko tramwajowe|torowiska tramwajowe]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Bąkała | imię = Krzysztof | tytuł = Krótka historia pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów | wydawca = Muzeum Niepodległości w Warszawie | miejsce = Warszawa | data = 2020 | strony = 19 | isbn = 978-83-65439-99-4}}</ref>. Odnalezione w ruinach rzeźby przedstawiające personifikacje czterech pór roku, które ozdobiłyzdobiły wychodzący na wschód taras ogrodowy pałacu, trafiły do [[Muzeum Warszawy|Muzeum Historycznego m.st. Warszawy]] (zostały przekazane Muzeum Niepodległości w 2015)<ref>{{Cytuj stronę | url = https://warszawa.wyborcza.pl/warszawa/7,34862,17494244,cztery-pory-roku-wracaja-do-palacu-radziwillow.html | tytuł = "Cztery Pory Roku" wracają do Pałacu Radziwiłłów | data = 2 lutego 2015 | praca = Gazeta Stołeczna | opublikowany = warszawa.wyborcza.pl | data dostępu = 2021-10-15}}</ref>.
 
Po odbudowie pałac zmienił adres (pierwotnie znajdował się przy ul. [[Ulica Bielańska w Warszawie|Bielańskiej]] 14)<ref name="Jaroszewski126">{{Cytuj książkę | nazwisko = Jaroszewski | imię = Tadeusz | tytuł = Księga pałaców Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Interpress | miejsce = Warszawa | data = 1985 | strony = 276 | isbn = 83-223-2047-7}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Bąkała | imię = Krzysztof | tytuł = Krótka historia pałacu Przebendowskich/Radziwiłłów | wydawca = Muzeum Niepodległości w Warszawie | miejsce = Warszawa | data = 2020 | strony = 18 | isbn = 978-83-65439-99-4}}</ref>. Był użytkowany przez ośrodek szkoleniowy [[Zrzeszenie Związków Zawodowych|Centralnej Rady Związków Zawodowych]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Jaroszewski | imię = Tadeusz | tytuł = Księga pałaców Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Interpress | miejsce = Warszawa | data = 1985 | strony = 127 | isbn = 83-223-2047-7}}</ref>. W latach 1950–1989 w budynku mieściło się [[Muzeum Lenina w Warszawie|Muzeum Lenina]]<ref name="Encyklopedia"/>. Od 1990 budynek stał się siedzibą nowo utworzonego Muzeum Historii Polskich Ruchów Niepodległościowych i Społecznych, które od 1991 funkcjonuje pod nazwą Muzeum Niepodległości<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Piegat | imię = Piotr | tytuł = O pałacu, który stanął na drodze | czasopismo = Stolica | strony = 57 | data = listopad–grudzień 2018}}</ref>.