Wersja z 19:37, 17 paź 2021 edytuj Cyborian (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 11 767 edycji całkowite przeredagowanie i dr. merytoryczne ← poprzednia edycja		Wersja z 19:50, 17 paź 2021 edytuj anuluj edycję Cyborian (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 11 767 edycji dalsze meryt.-red. następna edycja →
Linia 1: '''Okowita''' (od {{w języku\|la\|aqua vitae}} – woda życia) lub '''gorzałka''' – staropolskie określenie wysokoprocentowego [[napój alkoholowy\|napoju alkoholowego]], mocnej wódki produkowanej ze [[zboża\|zbóż]] i [[ziemniak]]ów. ''Aqua vitae'' wytwarzano w Europie już w XIII wieku jako spirytus będący produktem destylacji wina. Początkowo produkowana wyłącznie w celach leczniczych, z czasem stała się zwykłym napojem alkoholowym<ref name=leksykon>Maciej Halbański: ''Leksykon sztuki kulinarnej''. Warszawa: Wyd. Watra, 1987, s. 124.</ref>. Spolszczonym mianem okowity określano u nas tę wódkę, która dotarła do Polski w XVI wieku z Niemiec lub Włoch, pierwotnie zresztą będąc trunkiem dostępnym głównie dla zamożnych mieszczan<ref> {{Cytuj książkę \| autor = Maja i Jan Łozińscy \| tytuł = Historia polskiego smaku \| wydawca = PWN \| strony = 282}}</ref>. Była destylowana zazwyczaj trzy razy. Po pierwszej destylacji nazywana była ''brantówką'', po drugiej – ''szumówką'', a po trzeciej stawała się okowitą o mocy do 80%. Po rozcieńczeniu okowity wodą produkowano wódkę prostą o mocy około 30–35%, zwaną ''szynkową'' lub ''ordynaryjną''<ref>{{Cytuj książkę \| nazwisko = Rogala \| imię = Jan \| tytuł = Gorzałka, czyli historia i zasady wypalania mocnych trunków \| miejsce = Kraków \| data = 2004 \| strony = 40}}</ref>. W Wielkopolsce XIX wieku podstawowym surowcem do produkcji tego alkoholu były ziemniaki<ref>{{cytuj książkę \| nazwisko = Kostrowicka \| imię = Irena \| tytuł = Historia gospodarcza Polski XIX–XX wieku \| wydawca = Książka i Wiedza \| data = 1984 \| strony = 80–81 \| isbn = 83-05-11411-2}}</ref>). Współczesna ''Okowita Miodowa Warmińska'' produkowana na bazie [[miód pitny\|miodu pitnego]] została wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych<ref>{{Cytuj stronę \| url = http://web.archive.org/web/20141220140735/http://portal.warmia.mazury.pl/pl/obszary-wiejskie/1751-okowita-miodowa-warminska-wpisana-na-liste-produktow-tradycyjnych \| tytuł = Okowita Miodowa Warmińska wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych \| data = 16 grudzień 2013 \| data dostępu = 20 marca 2014 \| opublikowany = portal.warmia.mazury.pl \| język = pl}}</ref><ref>{{cytuj stronę \| url = http://www.minrol.gov.pl/pol/Jakosc-zywnosci/Produkty-regionalne-i-tradycyjne/Lista-produktow-tradycyjnych/woj.-warminsko-mazurskie/Okowita-miodowa-warminska \| tytuł = Okowita miodowa warmińska \| data dostępu = 29 marca 2014 \| opublikowany = minrol.gov.pl \| język = pl}}</ref>.▼ ~~Dziś tą nazwą określa się czysty [[Spirytus rektyfikowany\|spirytus]], a także destylaty produkowane z owoców i ziół.~~ Nazwą okowita określa się również surowy nieoczyszczany [[Spirytus rektyfikowany\|spirytus]]<ref name=leksykon/>. ▲''Okowita Miodowa Warmińska'' produkowana na bazie [[miód pitny\|miodu pitnego]] została wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych<ref>{{Cytuj stronę \| url = http://web.archive.org/web/20141220140735/http://portal.warmia.mazury.pl/pl/obszary-wiejskie/1751-okowita-miodowa-warminska-wpisana-na-liste-produktow-tradycyjnych \| tytuł = Okowita Miodowa Warmińska wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych \| data = 16 grudzień 2013 \| data dostępu = 20 marca 2014 \| opublikowany = portal.warmia.mazury.pl \| język = pl}}</ref><ref>{{cytuj stronę \| url = http://www.minrol.gov.pl/pol/Jakosc-zywnosci/Produkty-regionalne-i-tradycyjne/Lista-produktow-tradycyjnych/woj.-warminsko-mazurskie/Okowita-miodowa-warminska \| tytuł = Okowita miodowa warmińska \| data dostępu = 29 marca 2014 \| opublikowany = minrol.gov.pl \| język = pl}}</ref>. == Zobacz też ==

Okowita: Różnice pomiędzy wersjami