Radio: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa przek., WP:SK, drobne techniczne |
Funkcja sugerowania linków: dodane 4 linki. |
||
Linia 7:
Wynalazcą radia jest [[Nikola Tesla]]. W 1943 [[Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych]] przyznał prawa patentowe Tesli<ref name="ll_whoradio">{{cytuj stronę|url=http://www.pbs.org/tesla/ll/ll_whoradio.html|tytuł=Tesla – Master of Lightning: Who Invented Radio?|opublikowany=[[Public Broadcasting Service|PBS]]|język=en|data dostępu=2010-11-07}}</ref>. Rozprawa rozstrzygnęła się po śmierci wynalazcy, przez co powszechnie za twórcę radia uznaje się [[Guglielmo Marconi]]ego, mimo iż przyznał się on do wykorzystania wcześniejszych prac Tesli w zbudowaniu radia.
Tesla opracował konstrukcję cewki wysokonapięciowej, wysyłającej silne fale elektromagnetyczne i zaczął pracować nad urządzeniem, które mogłoby te fale odbierać. Jego [[patent]] na urządzenie do przesyłania i odbioru fal elektromagnetycznych był gotowy w 1900 roku, jednak ubiegł go w tym o kilka dni Marconi. Tesla walczył z Marconim o patent na radio, dowodząc, że jego wynalazek stosuje bez jego zgody wcześniej opatentowaną przez siebie cewkę, ale długie procesowanie się doprowadziło Teslę do bankructwa. Dobił go fakt przyznania Marconiemu nagrody Nobla za skonstruowanie radia, mimo iż korzystał on przy tym z teorii stworzonych przez Teslę. Ostatecznie odwołanie Nikoli Tesli w sprawie patentu na radio do sądu najwyższego [[Stany Zjednoczone|USA]] zostało wygrane już po jego śmierci w 1943 roku.
[[Plik:Guglielmo Marconi.jpg|thumb|upright|[[Guglielmo Marconi]]]]
Guglielmo Marconi, syn włoskiego kupca z Lombardii, rozpoczął doświadczenia z przesyłaniem i odbiorem fal radiowych w roku 1894. Pracując w amatorskich warunkach – i częściowo w tajemnicy przed ojcem – uzyskał we wrześniu 1895 roku łączność radiową na odległość 1 kilometra. Nie widząc zainteresowania swoim wynalazkiem we [[Włochy|Włoszech]], wyjechał w lutym 1896 do Anglii. Z pomocą krewnych (matka Guglielma, Annie była Irlandką) trafił do naczelnego inżyniera Poczty Brytyjskiej. 27 lipca 1896 roku zainstalowano sprzęt nadawczy na dachu Poczty Głównej w [[Londyn]]ie. Odbiornik z drukarką Morse’a umieszczono na dachu odległego o kilometr budynku. Sam Guglielmo operował kluczem telegraficznym, a widzowie przy drukarce mogli odczytać przekazywany tekst. Zdarzenie to uznane zostało za pierwszą publiczną próbę radia. Następnie, w roku 1899 odbyła się próba przekazu sygnału przez kanał [[La Manche]]. Jeszcze później, w roku 1901 przekazano wiadomość przez [[Ocean Atlantycki]] z [[Kanada|Kanady]] do [[Anglia|Anglii]]. Pierwszym sygnałem, który przesłano przez Atlantyk była litera „[[S]]” [[Kod Morse’a|alfabetu Morse’a]].
Konkurentem do tytułu wynalazcy był także rosyjski fizyk [[Aleksandr Popow (1859–1906)|Aleksandr Popow]]. W dniu 7 maja 1895 roku, w czasie posiedzenia Rosyjskiego Towarzystwa Fizyko-Chemicznego w [[Petersburg]]u, przedstawił pracę pt. „O stosunku proszków metalowych do drgań elektrycznych” i po raz pierwszy przedstawił publicznie przyrząd do wykrywania i rejestracji drgań elektrycznych. Głównym zadaniem przyrządu było jednak wykrywanie burz. Potrafił robić to z odległości 30 km. 24 marca 1896 roku udało się Popowowi nawiązać łączność radiową i przekazać telegraficznie znaki na odległość ponad 250 metrów.
Linia 23:
[[Przedrostek]] radio- (w sensie nadawania bezprzewodowego) jest pierwszy raz notowany w słowie „radioconductor” (radioprzewodnik), utworzonym w roku 1897 przez francuskiego fizyka [[Édouard Branly|Édouarda Branly’ego]] od czasownika oznaczającego ''promieniować'', z łacińskiego ''radius'' (promień koła, promień światła).
Słowo '''radio''' ma w [[Język polski|języku polskim]] kilka znaczeń, z których najczęściej spotykane, to:
* radiofonia, czyli system rozpowszechniania drogą radiową publicznie dostępnych audycji.
* rozgłośnia radiowa – instytucja opracowująca i nadająca [[Audycja radiowa|program radiowy]]. Zazwyczaj dysponuje własnym [[studio radiowe|studiem radiowym]], aparaturą do rejestracji i obróbki dźwięku oraz redakcją.
| |||