Wikipedia

Moresnet: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 2A01:118F:416:AB00:68D4:2015:8471:7C92) i przywrócono wersję 64695309 autorstwa InternetArchiveBot
Znacznik: Ręczne wycofanie zmian
drobne merytoryczne, drobne techniczne
Znacznik: Link do ujednoznacznienia
Linia 11:
|konstytucja =
|państwo =
|język_urzędowy = [[Język francuski|francuski]], [[Język niemiecki|niemiecki]], [[Język niderlandzki|niderlandzki]]
|język_używany = [[Język francuski|francuski]], [[Język niemiecki|niemiecki]], [[Język niderlandzki|niderlandzki]]
|stolica = [[Kelmis]]
|ustrój_polityczny = [[kondominium]]
|typ_państwa =
|głowa_państwa =
Linia 33 ⟶ 32:
|powierzchnia_wód =
|powierzchnia_miejsce =
|ludność = 3.0003000
|gęstość = 1111.,1
|gęstość_miejsce =
|ludność_rok =
|narodowości =
|ludność_miejsce =
|utworzenie_sposób = Sposóbporozumienie utworzeniaw Aachen
|od_kogo = porozumienie w Aachen
|utworzenie_data = Rok utworzenia 26 lipca 1816
|likwidacja_sposób = aneksja na mocy Traktatu[[traktat Wersalskiegowersalski|traktatu wersalskiego]]
|przez_kogo = [[Belgia|Belgię]]
|likwidacja_data = 1920
|2likwidacja_sposób =
|2przez_kogo =
|2likwidacja_data = 1920
|religia_dominująca = [[katolicyzm]]
|waluta_nazwa = [[Frank francuski]]
Linia 65 ⟶ 60:
[[Plik:Moresnet.png|thumb|240px|{{legenda|#F4BE4A|[[Holandia]]}}{{legenda|yellow|[[Belgia]], [[Liège|prowincja Liège]]}}{{legenda|#70BDF0|Neutralny Moresnet}}{{legenda|#97DAB7|[[Królestwo Prus|Prusy]], [[Nadrenia]]}}]]
 
'''Moresnet''' – istniejące w latach 1815–1919 terytorium sporne o powierzchni 270 hektarów (2,7 km²) położone między [[NiemcyKrólestwo Prus|Prusami]] i [[Królestwo Zjednoczonych Niderlandów|Królestwem Niderlandów]] (późnej [[Cesarstwo Niemieckie|Niemcami]] i [[Belgia|Belgią]]), 7 km na południowy zachód od [[Akwizgran]]u.
 
[[Plik:Drilandenpunt.jpg|thumb|left|Trójstyk granic Niemiec, Belgii i Niderlandów [[Vaalserberg]] obecnie. Do 1915 r. był to [[czwórstyk]], gdyż stykały się tu również granice Moresnet.]]
Neutralne terytorium Moresnet nie należało do żadnego z tych państw, stanowiąc w zasadzie niezależne państewko. Na północy granice terytorium sięgały aż do [[Vaalserberg]]u, tworząc tym samym [[Trójstyk granic Belgii, Holandii i Niemiec|punkt]] ([[czwórstyk]]), w którym spotykały się terytoria czterech krajów (Moresnet, [[Holandia|Holandii]], Belgii i Niemiec).
 
[[Państwo neutralne|Neutralność]] terytorium była rezultatem braku porozumienia na [[kongres wiedeński|kongresie wiedeńskim]] w 1815 r. między [[Królestwo Prus|Prusami]] a [[Królestwo Zjednoczonych Niderlandów|Królestwem Zjednoczonych Niderlandów]], do którego należała również współczesna Belgia. Obfitujący w bogactwa naturalne (rudy [[cynk]]u) obszar został podzielony, fragment przydzielono Holandii, fragment Prusom, pozostawiając jednak część jako obszar neutralny. W 1815 r. terytorium neutralne miało 256 mieszkańców, w 1858 r. już 2575, w 1907 r. prawie 3800, a w 1914 r. ponad 4600<ref>{{Cytuj stronę |url = http://libertarianin.org/moresnet-quasi-anarchia-w-akwizgranie/ |tytuł = Moresnet – quasi-anarchia w Akwizgranie |data = 2014-05-11 |data dostępu = 2018-12-01}}</ref>. W XIX wieku Belgia i Prusy wielokrotnie prowadziły bezskuteczne negocjacje na temat likwidacji trwałego prowizorium. W czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] obszar był okupowany przez Niemcy i dopiero [[traktat wersalski]] z 28 czerwca 1919 r. przyznał Belgii władzę nad Moresnetem. Powtórna okupacja niemiecka miała miejsce w l. 1940–1944.
 
W 1908 r. główny lekarz kopalni rudy cynku, [[Wilhelm Molly]], próbował na terytorium Moresnetu neutralnego ustanowić pierwsze państwo [[esperanto|esperantystów]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.holandiabeztajemnic.pl/?page_id=10291 |tytuł = Moresnet |opublikowany = holandiabeztajemnic.pl |data dostępu = 2018-12-01}}</ref>.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Moresnet”