Sowa jarzębata: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
merytoryczne, drobne redakcyjne, link do eBird, zdjęcie jaj
nowsza mapka za IUCN, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 27:
|status IUCN = LC
|IUCN id = 22689189
|mapa występowania = Surnia ulula distrSurniaUlulaIUCN.pngsvg
|opis mapy występowania = {{legenda|#008000|występuje przez cały rok}} {{legenda|#007FFF|tylko zimą}}
|wikispecies = Surnia ulula
|commons = Category:Surnia ulula
Linia 39:
 
== Występowanie ==
Zamieszkuje [[tajga|tajgę]] i [[Lasotundra|lasotundrę]] północnej [[Eurazja|Eurazji]] (od [[Norwegia|Norwegii]] po [[Kamczatka|Kamczatkę]] i [[Sachalin]]) oraz [[Lasotundra|lasotundrę]] [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]], (głównie Kanadę[[Kanada]] i [[Alaska]]). Ostatnio południowa granica zasięgu przesuwa się ku północy. Osiadła, ale niekiedy odbywa niewielkie wędrówki na południe, zwłaszcza gdy brakuje pokarmu.
 
W Polsce pojawia się przede wszystkim w okresie zimowym. W XIX wieku oraz pierwszej połowie XX wieku zalatywała nielicznie, ale regularnie. Obecnie pojawia się sporadycznie – do 2017 Komisja Faunistyczna [[Sekcja Ornitologiczna Polskiego Towarzystwa Zoologicznego|Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego]] potwierdziła około 44 stwierdzeń ptaków tego gatunku na terenie kraju{{r|kf2017}}. Pojedyncze osobniki obserwowano m.in.: w czerwcu 1970 (na [[Wolin (wyspa)|Wolinie]]), od grudnia 2002 do marca 2003 (koło [[Białowieża|Białowieży]]), od końca października 2006 do marca 2007 (na [[Bagna Biebrzańskie|Bagnach Biebrzańskich]], a następnie u ujścia [[Wisła|Wisły]]) oraz w listopadzie 2013 w miejscowości [[Pniewo (powiat pułtuski)|Pniewo]] w powiecie pułtuskim<ref>[http://www.fotoprzyroda.pl/topic/3836-sowa-jarz%C4%99bata/ Fotoprzyroda.pl] – zdjęcia sowy jarzębatej wykonane podczas obserwacji w Polsce w listopadzie 2013 [dostęp: 2013-11-17 listopada 2013]</ref>. W innych państwach Europy Środkowej również widywana głównie zimą, przeloty trwają od października do stycznia.
 
Poszczególne podgatunki zamieszkują{{r|hbwa|ioc}}:
* ''S. ulula tianschanica'' <small>Smallbones, 1906</small> – środkowa Azja do północnych Chin i północnej Mongolii
* ''S. ulula ulula'' <small>(Linnaeus, 1758)</small> – północna Eurazja
* ''S. ulula caparoch'' <small>(Statius Müller, 1776)</small> – północna część Ameryki Północnej
 
== Charakterystyka ==
Linia 52 ⟶ 57:
; rozpiętość skrzydeł : ok. 78–80 cm
=== Masa ciała ===
masa ciała ok. 280–370 g
=== Głos ===
Alarmuje cienkim „kikiki...”, podobnym do głosu sokoła. Terytorialny śpiew (wydawany przez samca na wiosnę, zarówno w dzień, jak i w nocy) to dźwięczne, wibrujące trele, przypominające ćwierkanie lub bulgotanie.
Linia 80 ⟶ 85:
 
== Status i ochrona ==
[[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody]] (IUCN) uznaje sowę jarzębatą za [[gatunek najmniejszej troski]] (LC – ''Least Concern'') nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji wstępnie szacuje się na 100–500 tysięcy dorosłych osobników. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny, ale fluktuujący w zależności od dostępności pożywienia{{r|iucn}}.
 
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty [[Gatunkowa ochrona zwierząt|ścisłą ochroną gatunkową]]<ref>Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt ({{Dziennik Ustaw|2016|2183}}).</ref>.
 
== Podgatunki ==
Wyróżnia się trzy [[podgatunek|podgatunki]] ''S. ulula''{{r|hbwa|ioc}}:
* ''S. ulula tianschanica'' <small>Smallbones, 1906</small> – środkowa Azja do północnych Chin i północnej Mongolii
* ''S. ulula ulula'' <small>(Linnaeus, 1758)</small> – północna Eurazja
* ''S. ulula caparoch'' <small>(Statius Müller, 1776)</small> – północna część Ameryki Północnej
 
== Zobacz też ==