Pętla (transport publiczny): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
zbędne
dr.
Linia 1:
'''Pętla''' ('''pętlica'''<ref>Jacek Sawicki, Jacek Janiak, Dariusz Walczak, Tomasz Igielski „Warszawskie tramwaje elektryczne 1908-1998”, tom 2.</ref><ref>Fraza wygrawerowana na krzyżownicy jednej z łódzkich pętli tramwajowych (pętli Zdrowie).</ref>) – element [[infrastruktura|infrastruktury]] służący do zmiany kierunku ruchu [[pojazd]]u, w postaci odcinka trasy ([[Tor kolejowy|toru]], [[jezdnia|jezdni]]), zakrzywionego w planie o 180°.
 
Pętle występują przede wszystkim w sieciach [[tramwaj]]owych, w przypadku, jeśli stosowane są [[wagon]]y jednokierunkowe, a na trasie stosowane są dwa tory jazdy. Pojazdy dwustronne dwukierunkowe na szlakach jednotorowych w celu zmiany kierunku ruchu nie wymagają dodatkowych elementów [[infrastruktura|infrastruktury]]. [[Przystanek]] końcowy znajduje się przy samej pętli lub na odcinku szlaku bezpośrednio przed pętlą. Analogicznych urządzeń w postaci placów lub zawracającej jezdni używa się dla [[autobus]]ów i [[trolejbus]]ów. Rzadziej spotyka się pętle na liniach [[metro|metra]], np. niektóre linie w [[Oslo]], w [[Paryż]]u i w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]] a wyjątkowo na szlakach pełnej kolei, np. [[S-Bahn w Stuttgarcie]], czy pętla nawrotna na [[Kolej obwodowa w Krakowie#Duża obwodnica|dużej obwodnicy kolejowej Krakowa]].
 
Na końcowych przystankach linii tramwajowych i autobusowych mogą być [[obiekt budowlany|obiekty]] towarzyszące służące celom eksploatacyjnym, takie jak zabudowania socjalne dla kierowców lub motorniczych, stacje [[transformator]]owe lub [[dyspozytornia|dyspozytornie]].
Linia 23:
W przypadku krótszych pojazdów praktyczniejszym od pętli rozwiązaniem jest plac do zawracania wymagający przebycia krótkiego odcinka na biegu wstecznym. W przypadku tramwajów spotyka się trójkąty torów, funkcjonujące w podobny sposób. Mogą na nim zawracać pojazdy jedno i dwukierunkowe. W Polsce trójkątów nawrotnych liniowo używa się obecnie w [[Grudziądz]]u (linia 1, końcówka Dworzec PKP), [[Konstantynów Łódzki|Konstantynowie Łódzkim]] (linia 43A, fragment sieci łódzkiej) i w [[Sosnowiec|Sosnowcu]] (linia 24, końcówka Okrzei) oraz okresowo we [[Wrocław]]iu (przy ul. Wierzbowej, tymczasowo kursowała tam linia 33 PLUS). W [[Gdańsk]]u z powodu braku terenu na pętle, trójkąt torowy planuje się na odgałęzieniu linii do [[Piecki-Migowo|Piecek-Migowa]] przy ul. Bulońskiej. Z powodu likwidacji torów tramwajowych do centrum [[Gliwice|Gliwic]] i braku miejsca na budowę pętli, trójkąt nawrotny stosuje się przy zajezdni tramwajowej w Gliwicach dla linii kursujących w kierunku [[Zabrze|Zabrza]] (linie 1,4).
 
; Łącznik międzytorowy - tzw. weksel
Przy remontach torowisk oraz w celu zmniejszenia utrudnień związanych z zablokowaniem toru przez awarię pojazdu (tramwaju) stosuje się ''łączniki międzytorowe'' zwane ''wekslami'' (od niem. ''wechseln'' - zmieniać), na których oprócz zmiany toru i ominięcia pojazdu zdefektowanego można dokonać zmiany kierunku pojazdu dwukierunkowego dwustronnego (w przypadku pociągu wyposażonego w wagon doczepny konieczne jest objechanie go przez wagon z kabinami motorniczego).
 
Na liniach jednotorowych podobną funkcję może spełniać [[mijanka]], normalnie wykorzystywana do wymijania się pojazdów jadących w przeciwnych kierunkach.