Ratio legis: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
mNie podano opisu zmian
Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna
Linia 1:
'''Ratio legis''' ([[łacina|łac.]] „motyw [[ustawodawca|ustawodawczy]], sens [[ustawa|ustawy]]”) – przypisanycel, jaki [[prawodawca|prawodawcy]] cel jaki ten chciał osiągnąć ustanawiając dany [[przepis prawa|przepis prawny]].
 
Zalecenie odwoływania się przez interpretatora w toku [[wykładnia prawa|wykładni prawa]] do celu regulacji prawnej jest jednym z najstarszych i najczęściej używanych kanonów wykładni. Opiera się ono na założeniu, że działalność prawodawcza jest działalnością celową, służącą realizacji określonych celów. Wykładnia odwołująca się do ''ratio legis'' określana jest jako ''wykładnia celowościowa'' lub ''teleologiczna''<ref>Lech Morawski, ''Wykładnia w orzecznictwie sądów. Komentarz'', Toruń 2002, s. 210.</ref>. Wskazuje się, że ustalając motywy ustawodawcze należy uwzględniać aktualny układ stosunków społecznych, gospodarczych i politycznych, całość obowiązującego porządku prawnego oraz miejsce, jakie rozpatrywany przepis zajmuje w [[system prawa|systemie prawa]]. Ustalone w toku wykładni znaczenie przepisu nie może być pozbawione jakiejkolwiek ''rationis legis''. Nie oznacza to jednak, że w każdym wypadku należy odrębnie rozpatrywać jaka jest ''ratio legis''. Przede wszystkim nie można ustalać ''rationis legis'' w sposób sprzeczny z jednoznacznym sensem przepisu prawa. Przepis o jednoznacznym sensie sam bowiem ustala ''ratio legis'', na której jest oparty<ref>Stefan Grzybowski, ''System prawa cywilnego. Część ogólna'', Wrocław 1974, s. 170.</ref>.