Wikipedia

Daniel Halicki: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
linki, infobox (dod. 2 żony i syna)
Joszek (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
15 410 edycji
Linia 36:
|1. związek do =
|1. dzieci = Herakliusz<br />[[Lew Halicki|Lew]]<br />Roman<br />Mścisław<br />[[Szwarno]]<br />Anastazja<br />Zofia<br />[[Perejesława Halicka|Perejasława]]
|2. związek z = NN, córka [[Dowsprunk|Dowsprunka]]a
|2. związek od =
|2. związek do =
Linia 48:
 
== Życiorys ==
Został księciem całego Wołynia w 1228, a księciem halickim – ostatecznie, po dramatycznych perypetiach – w 1245 r. Zjednoczył na nowo ziemie [[Księstwo halicko-wołyńskie|Rusi Halicko-Wołyńskiej]], którymi rządził ze swej rezydencji w [[Chełm]]ie. Około 1251 założył obronny gród [[Lwów]], nazwany od imienia jego syna [[Lew Halicki|Lwa]]. Poślubił w 1217 r. Annę (zm. ok. 1241 – 1245 r.), córkę [[Mścisław II Udały|Mścisława Mścisławowicza zwanego Udatnym (Udałym)]], jednego z najbarwniejszych Rurykowiczów pierwszej połowy XIII w., księcia m.in. [[Nowogród Wielki|Nowogrodu Wielkiego]] i [[Halicz (miasto)|Halicza]]. Potem, po jej śmierci, pojął córkę [[kunigas]]a litewskiego [[Dowsprunk]]a, a więc bratanicę późniejszego króla Litwy [[Mendog]]a.
 
Daniel w roku 1223 uczestniczył w [[Bitwa nad rzeką Kałką|bitwie nad rzeką Kałką]]. Następnie w 1228 roku opanował księstwo łuckie, w ten sposób jednocząc w swych rękach praktycznie cały [[Wołyń]], a w 1238 r. osiadł w [[Halicz (miasto)|Haliczu]]. Na krótko zajął [[Kijów]] w 1239 roku, lecz musiał stamtąd uchodzić podczas najazdu tatarskiego w r. 1240. Podczas tego najazdu Daniel musiał uciekać na [[Węgry]], a później na [[Mazowsze]]. Terytorium jego księstwa zostało bardzo zniszczone – spalono m.in. Kijów i Halicz. W 1245 roku w przymierzu z [[Konrad I mazowiecki|Konradem I mazowieckim]] i [[Mendog]]iem Daniel [[Bitwa pod Jarosławiem (1245)|pokonał pod Jarosławiem]] Rościsława Michajłowicza wspomaganego przez wojska węgierskie (dowodzone przez wojewodę Filię) i oddziały [[Bolesław V Wstydliwy|Bolesława Wstydliwego]]. W tym samym 1245 roku Daniela wezwano do [[Złota Orda|Złotej Ordy]], której zwierzchność został zmuszony uznać.
Linia 54:
W 1248 r. do Daniela zwrócili się z prośbą o pomoc litewscy kunigasi: [[Towciwiłł (książę połocki)|Towtywiłł]], Edywid i [[Wikint]], pozostający w konflikcie z ich krewniakiem Mendogiem. Zaczęła się trwająca do 1254 r. wojna pomiędzy państwem [[Romanowicze|Romanowiczów]] a siłami sprzyjającymi Mendogowi (w tym [[Kawalerowie mieczowi|zakonem inflanckim]]). Zakończyła się ona kompromisem, korzystnym jednak dla Rusi Halicko-Wołyńskiej. Syn Daniela [[Roman Daniłowicz|Roman]] otrzymał we władanie [[Ruś Czarna|Ruś Czarną]]. Miał jednak pozostawać w jakiejś formie zależności od Mendoga.
 
Istotną rolę w polityce Daniela odgrywały kontakty z zachodnimi sąsiadami, przede wszystkim z Węgrami, Małopolską i Mazowszem. W latach 1252-12531252–1253 Daniel zaangażował się po stronie króla Węgier [[Bela IV|Beli IV]] w wojnę o sukcesję austriacką po [[Babenbergowie|Babenbergach]]. W 1253 wojska ruskie, małopolskie i oddziały z ks. opolskiego najechały [[Opawa|Opawę]]. Daniel podjął też próby zorganizowania wspólnej z kurią papieską krucjaty do walki z Tatarami, sprawującymi zwierzchność nad Rusią.
 
W 1253 roku został w [[Drohiczyn (Polska)|Drohiczynie]] w miejscowej cerkwi lub kościele koronowany przez [[Opizo]]na legata papieża [[Innocenty IV|Innocentego IV]]<ref>Romaniuk Zbigniew (red.) „Bielsk Podlaski. Studia i materiały do dziejów miasta”, Bielsk Podlaski 1999, s. 6 (przypis).</ref>. Do zawarcia [[Unia kościelna|unii kościelnej]] jednak nie doszło.
 
Daniel zamierzał rozpocząć wojnę z [[Mongołowie|Mongołami]], jednak to oni pierwsi zaatakowali. W 1258 r. wódz mongolski [[Burundaj]] nakazał [[Romanowicze|Romanowiczom]] wziąć udział w wyprawie na Litwę. Fakt ten wykorzystał [[Mendog]], by zerwać porozumienie z Danielem zawarte w 1254 r. W 1259 r. Burundaj pojawił się na Rusi Halicko–Wołyńskiej ponownie. Nakazał on wówczas [[Romanowicze|Romanowiczom]] – jako swym poddanym – zniszczenie umocnień szeregu grodów, w tym [[Włodzimierz Wołyński|Włodzimierza]] i Lwowa. Nie chcąc wpaść w ręce najeźdźców Daniel uciekł na Węgry, Burundaj zaś zmusił pozostałych Romanowiczów do wzięcia udziału w wyprawie na [[Małopolska|Małopolskę]]. Miała ona między innymi na celu rozbicie sojuszu między [[Romanowicze|Romanowiczami]] a [[Bolesław V Wstydliwy|Bolesławem Wstydliwym]]. Plan ten jednak się Mongołom nie powiódł. W 1263 roku Daniel wraz z synami [[Lew Halicki|Lwem]] i [[Szwarno|Szwarnem]] oraz [[Wasylko Romanowicz]] wraz z synem [[Włodzimierz Iwan Wasylkowicz|Włodzimierzem]] spotkali się w [[Tarnawa (Ukraina)|Tarnawie]] z księciem polskim [[Bolesław V Wstydliwy|Bolesławem Wstydliwym]], aby „uczynić radę o ziemi lackiej i ruskiej”. Daniel zmarł w 1264 roku. Pochowany został w [[Bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Chełmie|cerkwi katedralnej w Chełmie]].
 
Synami Daniela z pierwszego małżeństwa byli: [[Herakliusz Daniłowicz|Herakliusz]], [[Lew Halicki|Lew]], [[Roman Daniłowicz|Roman]], [[Mścisław Daniłowicz|Mścisław]] i [[Szwarno]]; córkami: Anastazja? wydana zimą 1250/1251 r. za [[Andrzej II (wielki książę włodzimierski)|Andrzeja Jarosławowicza]] włodzimiersko-suzdalskiego oraz Zofia?, żona jednego z reprezentantów Schwarzburgów, hrabiowskiego rodu z Turyngii (prawdopodobnie Henryka V von Schwarzburg-Blankenburg). Wątpliwe jest pochodzenie od Daniela i Anny [[Perejesława Halicka|Perejasławy]], żony księcia mazowieckiego [[Siemowit I|Siemowita I Konradowica]]. Z drugiego związku, zawartego z nieznanego imienia córką [[kunigas]]a litewskiego [[Dowsprunk]]a, Daniel doczekał się syna Mścisława (II).
Linia 72:
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj |autor = Dariusz Dąbrowski |tytuł = Daniel Romanowicz król Rusi (ok. 1201–1264). Biografia polityczna |data = 2012 |isbn = 978-83-7730-069-5 |miejsce = Kraków |wydawca = Avalon |oclc = 859678037 }}
* Dariusz Dąbrowski: ''Rodowód Romanowiczów, książąt halicko – wołyńskich.'' Poznań – Wrocław, 2002.
* Mychajło Hruszews’kyj: ''Istorija Ukrajiny – Rusy.'' T. II i III. L’wiw 1905 {(reprint Kyjiw 1992 – 1993). {{lang|uk}}
* Mykoła Kotljar: ''Danylo Halyc’kyj.'' Kyjiw, 2001. {{lang|uk}}
* [[Łeontij Wojtowycz]]: ''Knjaża doba na Rusi: portrety elity.'' Bila Cerkwa, 2006. {{lang|uk}}
Linia 84:
[[Kategoria:Zmarli w 1264]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Haliczu]]
[[Kategoria:Romanowicze|Daniel Halicki]]
[[Kategoria:Książęta bełscy]]
[[Kategoria:Książęta ruscy zależni od Złotej Ordy]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Daniel_Halicki”