CoCom: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎COCOM współcześnie: dopiero gdy przy użyciu AWB
m poprawa linków
Linia 1:
'''Coordinating Committee for Multilateral Export Control (COCOM)''' – funkcjonujący w czasach [[zimna wojna|zimnej wojny]] (od [[1949]]) Komitet Koordynacyjny Wielostronnej Kontroli Eksportu ([[język angielski|ang.]] ''Coordinating Committee for Multilateral Export Controls'') – skupiał 17 państw zachodnich ([[Stany Zjednoczone|USA]], [[Japonia|Japonię]], [[Australia|Australię]] i kraje zachodnioeuropejskie), dysponentów najbardziej zaawansowanych technologii. Formalnie rozwiązany w [[1995]].
 
Komitet ten miał za zadanie nie dopuścić do uzyskania przez którykolwiek z krajów tzw. bloku wschodniego („[[KrajeBlok socjalistycznewschodni|demoludówbloku wschodniego]]”) i za ich pośrednictwem [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związek Radziecki]] najnowocześniejszych towarów i technologii tzw. podwójnego zastosowania, tzn. mogących obok normalnych zastosowań cywilnych posłużyć np. rozwojowi techniki wojskowej, skierowanemu przeciw państwom zachodnim. System kontroli [[eksport]]u z krajów zachodnich wypracowany przez COCOM działał niezwykle skutecznie, mimo to większość blokowanych podzespołów elektronicznych dostępna była praktycznie bez ograniczeń u pośredników, ale za znacznie wyższą cenę. Ciekawym ograniczeniem był zakaz eksportu [[oscyloskop]]ów o paśmie ponad 100 MHz, podczas gdy ich odpowiedniki produkowane były w Polsce. Importem podzespołów elektronicznych do Polski w latach 80. zajmowała się m.in. [[Nomenklatura (polityka)|nomenklaturowa]] spółka [[Agrotechnika (spółka)|Agrotechnika]]<ref>[[Jadwiga Staniszkis]], ''Postkomunizm. Próba opisu'', [[Słowo/obraz terytoria]], 2005, s. 193</ref>.
 
Sukcesem [[Jesień Ludów|Jesieni Ludów]] było między innymi to, że wiele z ograniczeń COCOM wobec [[Polska|Polski]] i niektórych innych krajów [[Europa Wschodnia|Europy Wschodniej]] zostało wycofanych już w 1990, co dopiero umożliwiło m.in. rozwój [[Internet]]u w tej części świata, a pierwsza decyzja likwidująca wszelkie ograniczenia podjęta została na początku maja 1991 w odniesieniu do [[Węgry|Węgier]]; wkrótce potem nastąpiły one w stosunku do pozostałych krajów.