Gienkowe Mury: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
lit.
 
Linia 1:
[[Plik:Dolina Gasienicowa, Kasprowy Wierch.jpg|mały|Kopuła szczytowa Kasprowego Wierchu, widoczny końcowy fragment szlaku od strony Gienkowych Murów]]
'''Gienkowe Mury''' – kamienny zrąb [[Bacówka (chata pasterska)|bacówki]] na skraju [[Dolina Sucha Stawiańska|Doliny Suchej Stawiańskiej]], u rozdroża szlaku żółtego i zielonego, w polskiej części [[Tatry Zachodnie|Tatr Zachodnich]]<ref name=":0">{{Cytuj |autor = [[Józef Nyka]] |tytuł = Tatry Polskie |data = 2018 |miejsce = Latchorzew |s = 214, 215}}</ref><ref name=":1">{{Cytuj |tytuł = Sucha Dolina Stawiańska |data dostępu = 2022-01-06 |opublikowany = malopolska.szlaki.pttk.pl |url = https://malopolska.szlaki.pttk.pl/1965-pttk-malopolska-sucha-dolina-stawianska |język = pl}}</ref>. Konstrukcja była budowana przez Eugeniusza Sieczkę w latach 1934–1936 z zamiarem prowadzenia w niej nielegalnego schroniska, ale nigdy nie została ukończona<ref name=":0" />, ponieważ powstanie [[Kolej linowa na Kasprowy Wierch|kolei linowej na Kasprowy Wierch]] i zabudowań na szczycie podważyło sens ekonomiczny przedsięwzięcia<ref>{{Cytuj |tytuł = Beskid |data dostępu = 2022-01-06 |opublikowany = portaltatrzanski.pl |url = http://portaltatrzanski.pl/search/beskid,1005 |język = pl}}</ref>. Pozostałości znajdowały się w widłach żółtego szlaku turystycznego na [[Kasprowy Wierch]] i zielonego na przełęcz [[Liliowe (przełęcz)|Liliowe]], na wysokości 1710 m [[n.p.m.]], dobrze widoczne wśród [[Kosodrzewina|kosodrzewiny]] zwłaszcza z tego pierwszego<ref>{{Cytuj |tytuł = Zielone Schroniska |data dostępu = 2022-01-06 |opublikowany = schroniska.pttk.pl |url = http://schroniska.pttk.pl/murowaniec/pl/index.html}}</ref><ref name=":2">{{Cytuj |autor = Michał Węgrzyn |tytuł = Porosty piętra kosodrzewiny w polskiej części Tatr Wysokich |data = 2009 |miejsce = Kraków |s = 14}}</ref>. Miały formę [[granit]]owych obmurowań z dużych głazów połączonych [[Zaprawa (budownictwo)|zaprawą murarską]]<ref name=":2" />. Wygląd ruinyruin uważano niekiedy za niekorzystny dla urody krajobrazu<ref name=":0" />.
 
Gienkowe Mury zostały rozebrane na jesieni roku 2006 w ramach prac nad modernizacją kolei linowej na Kasprowy Wierch, a pozyskany budulec wykorzystano w sierpniu następnego roku przy naprawie szlaku czerwonego w pobliżu Kasprowego Wierchu<ref name=":1" />. Czasopismo „[[Dzikie Życie]]” określiło rozbiórkę jako „pozorowane ruchy zadośćuczynienia przyrodzie” w związku z inwestycją<ref>{{Cytuj |tytuł = W Tatrach bez zmian |data dostępu = 2022-01-06 |opublikowany = dzikiezycie.pl |url = https://dzikiezycie.pl/archiwum/2007/pazdziernik-2007/w-tatrach-bez-zmian |język = en}}</ref>. W istocie okazała się ona jednak wysoce szkodliwa przyrodniczo, gdyż ruiny schroniska były bardzo cenne pod względem [[Lichenologia|lichenologicznym]]: występowały w nich rzadkie i bardzo rzadkie [[Epilit|porosty epilityczne]], w tym siedem gatunków notowanych w Tatrach jedynie na tym stanowisku (''[[Acarospora badiofusca]]'', ''[[Caloplaca lactea]]'', ''[[Lecanora albescens]]'', ''[[Lecanora dispersa]]'', ''[[Rhizocarpon polycarpum]]'', ''[[Złotorost pyszny|Xanthoria elegans]]'', ''[[Złotorost ścienny|Xanthoria parietina]]''). Likwidacja zrębu bacówki połączona z oczyszczeniem głazów znacząco zubożyła [[Biota (ekologia)|biotę]] porostową Tatr<ref>{{Cytuj |autor = Michał Węgrzyn |tytuł = op. cit. |s = 69, 70}}</ref>.