Wikipedystka:Tremendo/brudnopis3: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
mNie podano opisu zmian
Linia 40:
[[Nigel Glendinning]] uważa, że olbrzym uosabia obrońcę i protektora Hiszpanii. Jego intepretacja, szeroko akceptowana przez współczesnych historyków, opiera się na założeniu, że Goya znał opublikowany w 1810 roku patriotyczny wiersz [[Juan Bautista Arriaza|Juana Bautisty Arriazy]] pt. ''Proroctwo Pirenejów''{{r|Hughes|Gle2}}. W wersach 25-36 wiersza mowa jest o olbrzymie symbolizującym naród hiszpański powstającym znad [[Pireneje|Pirenejów]] – łańcucha górskiego rozgraniczającego Hiszpanię i Francję – aby oprzeć się inwazji napoleońskiej i uratować królestwo Hiszpanii. Podobnie jak w wierszu Bautisty Arriazy, także na obrazie, w przytłumionym świetle sugerującym zmierzch wyróżniają się chmury, które opasają olbrzyma{{r|Arcy|Arriaza}}. Kolos zmierza do walki sam, bez broni, jedynie z gołymi pięściami, co wskazuje na heroiczny charakter hiszpańskiego oporu. Trudno jest interpretować kierunek, w którym się udaje (jeśli przyjąć, że się w ogóle porusza){{r|Gle1}}. Nie wydaje się ścigać uciekających ludzi, odwraca się do nich plecami, zwracając się ku niewidzialnemu wrogowi{{r|Ilustra}}. Możliwe, że pejzaż górski ukrywa nadciągające z drugiej strony obce wojska{{r|Gle1}}.
 
Alegoryczna postać nagiego olbrzyma była dobrze znana hiszpańskiej publiczności z literatury, pojawia się w dziełach [[Manuel José Quintana|Manuela José Quintany]] (1772–1857), [[Cristóbal de Beña| Cristóbala de Beñi]] (1777–1833) i [[Francisco Martínez de la Rosa|Francisca Martíneza de la Rosy]] (1787–1862){{r|Ara}}. Już wcześniej olbrzym symbolizował zaciekłość i odwagę narodu hiszpańskiego w obliczu najazdów [[Goci|Gotów]] lub [[Maurowie|Maurów]]. W dziełach z czasów wojny niepodległościowej przedstawiał wielkich dowódców, którym udało się pokonać wrogów Hiszpanii w heroicznych bitwach z przeszłości. Takie alegorie obfitowały w popularnych patriotycznych wierszach wydanych ok. 1808 roku{{r|Gle1}}. W hiszpańskiej tradycji olbrzym jest wyobrażeniem mitologicznego [[Saturn (mitologia)|Saturna]], którego uważano za ojca artystów, odpowiedzialnego za ich melancholiczny charakter{{r|Oxford}}.
 
Inną możliwą interpretacją jest przedstawienie w postaci olbrzyma króla [[Ferdynand VII|Ferdynanda VII]], wskazujące na ignorancję i brak kompetencji władcy. Góry podkreślają jego wyniosłość{{r|Tiempo|LopVaz}}, a nieruchomy osioł symbolizuje popadłą w zastój arystokrację wspierającą [[monarchia absolutna|monarchię absolutną]]{{r|GonZar}}. Być może to nawet sama Hiszpania, która wycofuje się i odwraca od swojej przyszłości, wyczerpana walką i strachem przed postępem, który pochodzi z zewnątrz i który jest również przyczyną jej własnej śmierci{{r|Ara}}.
 
Obrzym może także symbolizować [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]], przed którym Hiszpanie uciekają w panice{{r|Arcy|Bozal}}. Uosabiano go także z mitycznym [[Herkules]]em, który w hiszpańskiej tradycji jest symbolem monarchii, a na obrazie jest wyrazem siły i oporu wobec inwazji{{r|Chan|Tiempo}}. Kolosem nazywano także w pejoratywnym znaczeniu wpływowego polityka [[Manuel Godoy|Manuela Godoya]] oraz [[Inkwizycja|Inkwizycję]]{{r|Ilustra}}.
 
Sama postać olbrzyma była przedmiotem wielu różnych, przeciwstawnych, interpretacji. Nie jest pewne, czy idzie, czy też stoi w miejscu, znajduje się za górami, czy też grzęźnie w nich po kolana{{r|Oxford}}, a wzniesiona pięść jest gestem niemocy{{r|Ilustra}}. Inne postaci z obrazów Goi również były przedstawiane tylko do kolan lub z nogami ukrytymi w ziemi (np. ''[[Saturn pożerający własne dzieci]]'' oraz mężczyźni w ''[[Bójka na kije|Bójce na kije]]''). W hiszpańskiej tradycji olbrzym jest wyobrażeniem mitologicznego [[Saturn (mitologia)|Saturna]], którego uważano za ojca artystów, odpowiedzialnego za ich melancholiczny charakter{{r|Oxford}}.
 
Obrzym może także symbolizować [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]], przed którym Hiszpanie uciekają w panice{{r|Arcy|Bozal}}. Uosabiano go także z mitycznym [[Herkules]]em, który w hiszpańskiej tradycji jest symbolem monarchii, a na obrazie jest wyrazem siły i oporu wobec inwazji{{r|Chan|Tiempo}}. Kolosem nazywano także w pejoratywnym znaczeniu wpływowego polityka [[Manuel Godoy|Manuela Godoya]] oraz [[Inkwizycja|Inkwizycję]]{{r|Ilustra}}.
 
== Technika ==