Wikipedia

Wikipedysta:Mafo/brudnopis: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Mafo (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
20 331 edycji
Mafo (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
20 331 edycji
Nie podano opisu zmian
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
Linia 1:
{{ŻołnierzArtysta muzyczny infobox
|imięnazwa i nazwisko = StanisławKateryna SkowronPawlenko
|imięnazwa oryginalna i nazwisko org =
|pseudonimzdjęcie = JanotaKateryna Pavlenko Vidbir 2020.jpg
|opis zdjęcia = Kateryna Pawlenko podczas ukraińskich preselekcji do Konkursu Piosenki Eurowizji 2020 ''Vidbir 2020''.
|rodzaj wojsk = lądowe
|zwycięstwaalt zdjęcia =
|grafika imię i nazwisko = StanisławKateryna SkowronAnatolijewna 1942.pngPawlenko
|opispseudonim grafiki = Stanisław Skowron w= 1942
|stopieńdata urodzenia grafika = PL10 Epoletsierpnia por.svg1988
|miejsce urodzenia = [[Nieżyn (Ukraina)|Nieżyn]]]
|stopień = porucznik▼
|datapochodzenie urodzenia = 22 lipca 1923=
|miejscedata śmierci = [[Łódź]]▼
|miejsce urodzenia = [[Młynów|Młynów (województwo łódzkie)]]
|datamiejsce śmierci = 26 kwietnia 1993
|instrument = [[gitara elektryczna]], [[gitara basowa]], [[gitara akustyczna]], [[gitara siedmiostrunowa]], [[instrument klawiszowy|instrumenty klawiszowe]], [[syntezator]], [[perkusja]]
▲ |miejsce śmierci = [[Łódź]]
|latatyp głosu służby =
|siłygatunek zbrojne = [[Plik:Orzełekworld II RP.svg|20pxmusic]]], [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojsko Polskiefolk]]<br, />[[Plik:Orzel AK.jpg|20pxFolktronica]], [[Armiatrip Krajowahop]]
|zawód = [[kompozytor|kompozytorka]], [[śpiew|wokalistka]], [[folklorystyka|folklorystka]]
|jednostki = Obwód Łęczyca AK<br />
|commons aktywność = od 1991▼
|stanowiska = Komendant AK Rejonu „Zakręt”<br />Kwatermistrza Obwodu Łęczyckiego AK
|wojnywydawnictwo i bitwy = [[II wojnaMoon światowaRecords]]
|późniejszapowiązania praca =
|odznaczenia współpracownicy =
|wyróżniony instrument =
▲ |commons =
|wikiźródłazespół = [[Go_A]] (od 2012)
|wikicytatyodznaczenia =
|faksymile =
|opis faksymile =
|commons = Category:Kateryna Pavlenko
|wikicytaty =
▲ |stopieńwww = porucznik
}}
'''Kateryna Anatolijewna Pawlenko''' ([[Język ukraiński|ukr.]] Катерина Анатоліївна Павленко, ur. [[10 sierpnia]] [[1988]] w [[Nieżyn (Ukraina)|Nieżynie]]]) – [[Ukraińcy|ukraińska]] wokalistka, kompozytork oraz folklorystka.
'''Stanisław Skowron''' ps. ''Janota'' (ur. [[22 lipca]] [[1923]] w [[Młynów (województwo łódzkie)|Młynowie]], zm. [[26 kwietnia]] [[1993]] w [[Łódź|Łodzi]]) – żołnierz [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], działacz kombatancki, porucznik [[Wojsko Polskie|Wojska Polskiego]] w stanie spoczynku, prawnik.
 
== Życiorys ==
 
=== II wojna światowa ===
Po ustaniu [[Kampania wrześniowa|działań wojennych w 1939]] [[powiat łęczycki]] został włączony do [[III Rzesza|III Rzeszy]] w ramach tak zwanego „[[Kraj Warty|Kraju Warty]]” (niem. Wartegau). Na jego wschodnich rubieżach przebiegała granica z [[Generalne Gubernatorstwo|Generalnym Gubernatorstwem]]. Rodzinę Skowronów wysiedlono z ich domu w Giecznie gdzie ustanowiono posterunek niemieckiej żandarmerii.
 
W listopadzie 1939 Stanisław Skowron wraz z ojcem złożyli przysięgę [[Służba Zwycięstwu Polski|Służbie Zwycięstwu Polski]] (SZP) obierając pseudonimy „Janota” i „Brzoza”. Animatorem organizacji ruchu oporu był wówczas uciekinier z Poznania, prawnik Tadeusz Ereciński ps. „Obrońca” (aresztowany w 1943 został zamordowany w [[Mauthausen-Gusen (KL)|obozie koncentracyjnym w Mauthausen]]). Wkrótce SZP została przekształcona w [[Związek Walki Zbrojnej]] (ZWZ) a od 1942 w [[Armia Krajowa|Armię Krajową]] (AK). Stanisław Skowron początkowo służył jako kolporter i łącznik, a później dowódca placówki we wsi Gieczno. Od 1943 został komendantem Rejonu „Zakręt” (gm. Rogóźno) oraz objął funkcję [[Kwatermistrz|kwatermistrza]] Obwodu Łęczyckiego AK. Do najważniejszych zadań stawianych kwatermistrzostwu należało prowadzenie [[Wywiad wojskowy|wywiadu wojskowego]] i [[Wywiad gospodarczy|gospodarczego]]. Stanisław Skowron był zatrudniony najpierw w Urzędzie Gminnym w [[Wypychów (powiat zgierski)|Wypychowie]] a później w Urzędzie Gminnym w Piątku i prowadził tajną kartotekę, wyspecjalizowaną tematycznie, zbieraną z materiałów wywiadowczych. Obok tego Komenda Rejonu „Zakręt” przeprowadzała akcje przerzutowe ludzi zagrożonych aresztowaniem przez granicę z Generalnym Gubernatorstwem<ref name=":0">{{Cytuj |autor r = Stanisław Skowron |redaktor = Marek Budziarek |rozdział = ZWZ-AK w powiecie łęczyckim (Obwód „Ogrody”) |tytuł = Okręg Łódzki Armii Krajowej |data = 1988 |miejsce = Łódź |wydawca = [[Muzeum Miasta Łodzi|Muzeum Historii Miasta Łodzi]], [[Towarzystwo Przyjaciół Łodzi]] |s = 145-162}}</ref>.
 
Ważnym przedsięwzięciem realizowanym przez Stanisława Skowrona jako kwatermistrza Obwodu była tak zwana „akcja dowód”. Wykorzystywano dostęp do blankietów i druków meldunkowych (tzw. [[Kenkarta|Kennkart]]) oraz pieczęci z [[Godło III Rzeszy|hitlerowskim orłem]] do sporządzania dokumentów dla ludzi narażonych na niemieckie represje z terenu Obwodu oraz [[Okręg Łódź Armii Krajowej|Komendy Okręgu Łódzkiego]][4]. Od 1944 r. nasiliły się przygotowania do [[Powstanie powszechne|ogólnonarodowego powstania]]. W Rejonie „Zakręt” powołano [[Wojskowa Służba Ochrony Powstania|Wojskową Służbę Ochrony Powstania]] (WSOP). Na jej czele stanął Antoni Boratyński ps. „Kamil”[5]. Tymczasem niemieckie służby policyjne i wywiadowcze zaczęły odnosić sukcesy rozpoczynając rozbicie Organizacji od aresztowań w dowództwie Komendy Okręgu Łódzkiego. Tak zwana „wielka wsypa” szybko powodowała kolejne aresztowania na różnych szczeblach<ref name=":0" />.
 
W końcu października 1944 aresztowano komendanta Obwodu Łęczyckiego AK ppor. Edwarda Czerwińskiego ps. „Czesław”, a 2 listopada 1944 został zatrzymany Stanisław Skowron. Jego ojciec Adam zdołał ukryć całe archiwum Rejonu „Zakręt” i kwatermistrzostwa Obwodu Łęczyckiego, zanim następnego dnia także został aresztowany wraz z żoną. Aresztowani przetrwali katownię gestapo w Łodzi przy ulicy Gardestrasse 7 (obecnie Karola Anstadta) i więzienie przy ulicy Sterlinga 16. Pomimo bardzo brutalnych metod śledztwa żaden człowiek z Organizacji ani żaden dokument nie został ujawniony. 17 stycznia 1945 Stanisław i jego ojciec Adam, obaj niezależnie, uciekli z transportu do [[Radogoszcz (więzienie)|Rozszerzonego Więzienia Policyjnego Radogoszcz w Łodzi]], unikając [[Masakra w więzieniu na Radogoszczu|masakry, której dokonali tam Niemcy w nocy z 17 na 18 stycznia]], na kilkadziesiąt godzin przed wkroczeniem do Łodzi [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]]. Ocalała także matka Stanisława, Zuzanna. Wojnę przeżyli również wszyscy członkowie ruchu oporu z Rejonu „Zakręt”. Los komendanta Obwodu Łęczyckiego ppor. Edwarda Czerwińskiego („Czesław”) pozostaje nieznany. Czas wojny Stanisław Skowron zakończył w stopniu podporucznika Wojska Polskiego<ref name=":0" />.
 
=== Lata powojenne ===
[[Plik:Zjazd Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.tif|mały|Uczestnicy zjazdu [[Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej|Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej]] Okręgu Łódzkiego w [[Łęczyca|Łęczycy]] w 1993. Stanisław Skowron siedzi po środku.]]
Nowy reżim podchodził nieufnie do ludzi związanych z Armią Krajową. Nastąpiły aresztowania, a archiwum Rejonu „Zakręt” i kwatermistrzostwa Obwodu Łęczyckiego zostało ponownie ukryte. Stanisław Skowron był wielokrotnie aresztowany przez [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|Urząd Bezpieczeństwa Publicznego]]. Kilkakrotnie uciekał. W 1946 wyjechał do [[Wrocław|Wrocławia]] ale i tam został aresztowany. Sytuacja taka trwała do przełomu lat 1949/50. Ale dopiero po 1952 prześladowania ustały. Stanisław Skowron pracował jako urzędnik w różnych instytucjach. W połowie lat sześćdziesiątych ukończył studia na [[Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego|Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego]]. Był członkiem [[Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej|Światowego Związku Żołnierzy AK]] i działaczem kombatanckim. Pasjonował się historią i polską przyrodą. Był członkiem [[Straż Ochrony Przyrody|Straży Ochrony Przyrody]]. W ostatnich latach życia spisał swoje wspomnienia. Na początku lat dziewięćdziesiątych został awansowany do stopnia porucznika Wojska Polskiego. Zmarł 26 kwietnia 1993 w Łodzi. Jego grób znajduje się na cmentarzu parafialnym w Giecznie.
 
== Archiwum Rejonu „Zakręt” i kwatermistrzostwa Obwodu Łęczyckiego AK ==
W sierpniu 1968 wskutek niepewności związanej z [[Praska Wiosna|wydarzeniami w Czechosłowacji]] Stanisław Skowron wraz z ojcem postanowili ujawnić rodzinie miejsce ukrycia i przekazać jej całość zachowanej dokumentacji archiwum AK. Dokumenty były zawinięte w płótno i zalane cementem  w piwnicy przy fundamentach domu w Giecznie. Przetrwały w ogólnie dobrym stanie. Były pisane na bibułach, przebitkach lub zwykłym papierze [[Ołówek kopiowy|ołówkami kopiowymi]] lub [[Wieczne pióro|piórem]], niektóre na [[Maszyna do pisania|maszynie]]. Część była miejscami zbutwiała lub rozdarta. Niektóre są zachowane częściowo. Jest to w sumie blisko 90 różnego rodzaju dokumentów, które można podzielić osiem grup<ref>{{Cytuj |autor r = Justyn Skowron |rozdział = Archiwum Armii Krajowej kwatermistrzostwa obwodu „Ogrody” okręgu „Barka” na ziemi łódzkiej |tytuł = Prace i Materiały Muzeum Miasta Zgierza |data = 2003 |isbn = 83-905311-6-X |miejsce = Zgierz |s = 213-226}}</ref>:
 
# Rozkazy i polecenia służbowe. Podpisane pseudonimami, inicjałami a niektóre nazwiskiem.
# Sprawozdania i raporty służbowe.  Podpisywane podobnie jak wyżej lub wcale.
# Instrukcje służbowe. Podpisane pseudonimami lub pseudonimami z zaznaczeniem funkcji służbowej.
# Dokumenty związane z prowadzoną akcją wywiadowczą połączoną z obowiązkami kwatermistrzowskimi na podległym terenie. Wszystkie o bardzo dużej różnorodności, a wśród nich:
## rejestry możliwej do zdobycia broni, środków sanitarnych i transportowych
## zestawienia zasobów i plany opanowania magazynów żywności
## zestawienia rytmów zaopatrzenia niemieckich magazynów cywilnych i wojskowych w żywność i sprzęt techniczny
## raporty z obserwacji ruchów transportów niemieckich wszelkiego typu
## zestawienia możliwych do szybkiego przejęcia środków transportowych
## zestawienia rodzajów obsady, liczebności i uzbrojenia niemieckich posterunków granicznych – III Rzesza/Generalna Gubernia
## raporty z obserwacji ruchu granicznego
# Niemieckie wersje polskich map sztabowych w skali 1:100 000; 1:10 000; 1:5000 – zdobyte lub kupione.
# Instrukcje obsługi broni.
# Instrukcja Bojowa „Plan opanowania małego miasta”.
# Korespondencja w obrębie struktur organizacyjnych Obwodu. Podpisywana pseudonimami lub wcale.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
 
* Waldemar Grabowski, ''Polskie Państwo Podziemne. Stan wiedzy – kierunki potrzebnych badań historycznych”'' [w:] I Kongres Historyków Konspiracji Niepodległościowej. 25 lat niezależnych badań naukowych nad konspiracją niepodległościową 1939-1945. ludzie, instytucje, wydarzenia. Materiały z XXV sesji naukowej w Toruniu w dniach 12-13.XI.2015 r. Toruń 2018
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedysta:Mafo/brudnopis”