Grzywna (jednostka miar): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:NAC, przypis - dr, drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
WP:SK+Odstępy, przypis - drobne techniczne
Linia 2:
[[Plik:The hoard with iron axe-like bars (grzywna) from 13 Kanonicza Street in Kraków (MAK-K-686-23).jpg|thumb|Żelazne grzywny siekieropodobne (2. poł. IX w.). Wykorzystywane były w średniowieczu w Polsce, Czechach i na Rusi jako jednostka płatnicza oraz jednostka miar. Muzeum Archeologiczne w Krakowie]]
 
'''Grzywna''' ({{Łac.|marca}}{{odn|Piekosiński|1878|s=3}}) – [[Jednostka miary|jednostka masy]] używana w [[średniowiecze|średniowieczu]] w Polsce, [[Czechy|Czechach]] i na [[Ruś Kijowska|Rusi]] oraz jednostka płatnicza<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko=[[Franciszek Piekosiński|Piekosiński]]|imię=Franciszek Ksawery|tytuł=O monecie i stopie menniczéj w Polsce w XIV i XV wieku|wydawca=Uniwersytet Jagielloński|miejsce=Kraków|data=1878|seria=Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydz. Hist.-Filozof. Akad. Umiejęt. w Krakowie|data dostępu=2015-10-17|url=https://kpbc.umk.pl/publication/74961|tom=IX|odn=tak{{odn/id|Piekosiński|1878}}|autor=[[Franciszek Piekosiński]]}}</ref>{{brak strony|data=2022-03}}. Jedna grzywna oznaczała masę pół [[Funt (masa)|funta]]{{fakt|data=2022-03}}.
 
Rozróżniano grzywny{{fakt|data=2022-03}}:
Linia 10:
|-
| [[grzywna budajska]]
| 245,538  g
|-
| [[grzywna chełmińska]]
| 191,29  g
|-
| [[grzywna górnicza]]
| 189,34  g
|-
| [[grzywna hiszpańska]]
| 239,348  g
|-
| [[grzywna holenderska]]
| 246,083  g
|-
| [[Marka kolońska|grzywna kolońska]]
| 233,856  g
|-
| [[grzywna krakowska]]
| 196,26 – 201,86  g
|-
| [[grzywna królewska]]
| 221,48  g
|-
| [[grzywna morawska]]
| 280  g
|-
| [[grzywna nowogrodzka]]
| 204  g
|-
| [[grzywna paryska]]
| 244,753  g
|-
| [[grzywna portugalska]]
| 229,5  g
|-
| [[grzywna praska]]
| 253,14  g
|-
| [[grzywna wiedeńska]]
| 280,644 / 280,688  g
|}
 
Grzywny były używane również w charakterze [[waluta|jednostek monetarnych]]. W niektórych krajach [[Europa|Europy]] zachodniej pod nazwą "[[marka (pieniądz)|marka]]"{{fakt|data=2022-03}}.
* 1 grzywna krakowska = 4 [[wiardunek|wiardunki]] = 24 [[skojec|skojce]]{{odn|Piekosiński|1878|s=21–22, 179|loc=1326-1506}} = 60 [[szeląg (moneta)|szelągów]] = 720 [[fenig]]ów{{fakt|data=2022-03}}
 
* 1 grzywna krakowska = 448 [[wiardunek|wiardunki]] = 24 [[skojec|skojcegrosz]]y{{odn|Piekosiński|1878|s=21-2221–22, 179|loc=1326-1506}} = 60 [[szeląg (moneta)|szelągów]] = 720 [[fenig]]ów{{fakt|data=2022-03}}.
* 1 grzywna krakowska = 48 [[grosz]]y{{odn|Piekosiński|1878|s=21-22, 179|loc=1326-1506}}.
 
Z jednej grzywny [[srebro|srebra]] bito 60 sztuk ([[Kopa (liczba)|kopę]]) monet praskich, lub 48 [[grosz praski|groszy praskich]]{{fakt|data=2022-03}}.
Linia 63 ⟶ 62:
== Zobacz też ==
* [[grzywna krakowska]], [[marka kolońska]]
* [[hrywna|hrywna ukraińska]] ukraińska
* [[marka (masa)]]
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
 
 
 
[[Kategoria:Dawne jednostki miar i wag]]