Grzywna (jednostka miar): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK+Odstępy, przypis - drobne techniczne
przypisy, drobne merytoryczne
Linia 2:
[[Plik:The hoard with iron axe-like bars (grzywna) from 13 Kanonicza Street in Kraków (MAK-K-686-23).jpg|thumb|Żelazne grzywny siekieropodobne (2. poł. IX w.). Wykorzystywane były w średniowieczu w Polsce, Czechach i na Rusi jako jednostka płatnicza oraz jednostka miar. Muzeum Archeologiczne w Krakowie]]
 
'''Grzywna''' ({{Łac.|marca}}{{odn|Piekosiński|1878|s=3}}) – [[Jednostka miary|jednostka masy]] używana w [[średniowiecze|średniowieczu]] w Polsce, [[Czechy|Czechach]] i na [[Ruś Kijowska|Rusi]] oraz jednostka płatnicza<ref>{{Cytuj książkę|tytuł=O monecie i stopie menniczéj w Polsce w XIV i XV wieku|wydawca=Uniwersytet Jagielloński|miejsce=Kraków|data=1878|seria=Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydz. Hist.-Filozof. Akad. Umiejęt. w Krakowie|data dostępu=2015-10-17|url=https://kpbc.umk.pl/publication/74961|tom=IX|odn={{odn/id|Piekosiński|1878}}|autor=[[Franciszek Piekosiński]]}}</ref>{{brak strony|data=2022-03}}. Jedna grzywna polska oznaczała masę półokoło połowy [[Funt (masa)|funta karolińskiego]] (połowa 367 [[gram|g]] - ok. {{faktformatnum:{{#expr:367/2}}}} [[gram|g]]; II poł. XI w.)<ref>{{Cytuj |autor = Jan Rutkowski |tytuł = Historia gospodarcza Polski do 1864 r. Z przedm. Witolda Kuli |data = 1953 |data dostępu = 2022-03-20 |wydawca = Ksiazka i Wiedza |s = 26 |url = https://books.google.pl/books?id=hx3RAAAAMAAJ&q=%22waga+denar%C3%B3w%22+%22funta+karoli%C5%84skiego%22 |język = pl}}</ref><ref name=":0">{{Cytuj |autor = Henryk Paszkiewicz |tytuł = Polska i jej dorobek dziejowy w ciagu tysiaca lat istnienia: Zarys. cz. 1. Ziemia i czlowiek. cz. 2. Historia |data = 1956 |data dostępu = 2022-03-20 |s = 262 |url = https://books.google.pl/books?hl=pl&id=FXsaAAAAIAAJ&q=%22240+denar%C3%B3w%22 |język = pl}}</ref>.
 
Rozróżniano grzywny{{fakt|data=2022-03}}:
Linia 53:
 
Grzywny były używane również w charakterze [[waluta|jednostek monetarnych]]. W niektórych krajach [[Europa|Europy]] zachodniej pod nazwą "[[marka (pieniądz)|marka]]"{{fakt|data=2022-03}}.
* 1 grzywna krakowska = 4 [[wiardunek|wiardunki]] = 24 [[skojec|skojce]]{{odn|Piekosiński|1878|s=21–22, 179|loc=1326-1506}} = 240 [[Denar|denarów]] = 480 [[Obol|oboli]] (II poł. XI w.)<ref name=":0" /> = 60 [[szeląg (moneta)|szelągów]] = 720 [[fenig]]ów{{fakt|data=2022-03}}
* 1 grzywna krakowska = 48 [[grosz]]y{{odn|Piekosiński|1878|s=21–22, 179|loc=1326-1506}}.
 
Z jednej grzywny [[srebro|srebra]] bito 60 sztuk ([[Kopa (liczba)|kopę]]) monet praskich, lub 48 [[grosz praski|groszy praskich]]{{fakt|data=2022-03}}.