Juliusz II: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m kat.
m zmiany redakcyjne (pisownia małą literą) przy użyciu AWB
Linia 65:
Jeden z najpotężniejszych i najbardziej wpływowych papieży, był centralną postacią wysokiego renesansu i pozostawił po sobie znaczące dziedzictwo kulturowe i polityczne{{r|Blech}}. W wyniku jego polityki podczas wojen włoskich, [[Państwo Kościelne]] pozostało niezależne i scentralizowane, a urząd papiestwa pozostawał kluczowy dyplomatycznie i politycznie przez cały XVI wiek we [[Włochy|Włoszech]] i [[Europa|Europie]].
 
W 1506 roku założył [[Muzea Watykańskie]] i zapoczątkował przebudowę [[Bazylikabazylika św. Piotra na Watykanie|Bazylikibazyliki św. Piotra]].
 
== Życiorys ==
Linia 73:
Po okresie dzieciństwa spędzonym w miejscu urodzenia wstąpił do [[Zakon Braci Mniejszych|zakonu franciszkanów]]{{r|Wollpert}}, którego generałem był wtedy jego stryj [[Sykstus IV|Francesco della Rovere]], ostatecznie jednak nie złożył ślubów zakonnych{{r|Kelly}}. Rozpoczął studia prawnicze w Perugii. Kiedy stryj został papieżem Sykstusem IV (1471-1484), Giuliano zaczął szybko awansować w hierarchii kościelnej{{r|Wollpert}}. Sprawował wiele urzędów kościelnych; był m.in.: [[biskup]]em [[Carpentras]] (1471-1472), biskupem [[Lozanna|Lozanny]] (1472-1476), biskupem [[Katania|Katanii]] (1473-1474), [[Awinion]]u (1474-1503; od 1475 arcybiskupem), biskupem [[Coutances]] (1476-1477), biskupem [[Viviers (Ardèche)|Viviers]] (1477-1478), biskupem [[Mende (Francja)|Mende]] (1478-1483), biskupem [[Bolonia|Bolonii]] (1483-1502), biskupem [[Lodève|Lodeve]] (1488-1489), biskupem Savony (1499-1502), biskupem Vercelli (1502-1503){{r|FIU}}.
 
W 1472 otrzymał (jako komendatariusz) opactwo Grottaferrata w diecezji tuskulańskiej. W latach 1473-1486 był opatem [[Gorze]] w [[Lotaryngia|Lotaryngii]]. W latach 1471-1479 był [[kardynał]]em prezbiterem z tytułem [[Bazylikabazylika św. Piotra w Okowach|św. Piotra w Okowach]]{{r|Kelly}}, 1479-1483 kardynałem biskupem Sabiny i 1483-1503 kardynałem biskupem Ostia e Velletri{{r|FIU}}. W latach 1476–1503 sprawował funkcję [[legat]]a w Awinionie. W latach 1480-1482 pełnił funkcję [[legat papieski|legata]] we Francji, gdzie był rozjemcą pomiędzy arcyksięciem [[Maksymilian I Habsburg|Maksymilianem I]], a królem [[Ludwik XI|Ludwikiem XI]]{{r|Kelly}}. Ponadto w roku 1479 sprawował funkcję [[Kamerling Świętego Kolegium Kardynałów|Kamerlingakamerlinga Świętego Kolegium Kardynalskiego]]{{r|FIU}}. Z pomocą jego protekcji, papieżem wybrany został [[Innocenty VIII]] i w tych czasach della Rovere był jednym z bardziej wpływowych kardynałów{{r|Kelly}}. Był jednak zagorzałym wrogiem [[Aleksander VI|Aleksandra VI]], po którego elekcji, uciekł do Francji i ukrywał się niemal przez cały czas pontyfikatu Borgii{{r|Kelly}}.
 
=== Wybór na papieża ===
Linia 106:
 
== Mecenat artystyczny ==
Był znanym patronem sztuk pięknych i wydawał olbrzymie sumy na fundowanie budowli pałacowych i obronnych{{r|Schaff}}. Wspierał m.in. [[Michał Anioł|Michała Anioła]], [[Donato Bramante]]go, [[Rafael Santi|Rafaela Santiego]]{{r|Wollpert}}. To za jego [[pontyfikat]]u i na jego zlecenie Michał Anioł namalował [[fresk]]i zdobiące sklepienie [[Kaplicakaplica Sykstyńska|Kaplicykaplicy Sykstyńskiej]]{{r|Wollpert}}. Portrety Juliusza II występują w [[National Gallery w Londynie|National Gallery]] w [[Londyn]]ie (malowany przez Rafaela), w [[Galeria Uffizi|Galerii Uffizi]] we [[Florencja|Florencji]] (warsztat Rafaela) i Pallazzo Pitti (przypisywany Tycjanowi). Za jego środki rozbudowano [[Twierdza w Kamieńcu Podolskim|zamek kamieniecki]]{{r|Aleksander Rasszczupkin Katedra}}. 18 kwietnia 1506 papież osobiście położył kamień węgielny pod nową [[Bazylikabazylika św. Piotra na Watykanie|Bazylikębazylikę św. Piotra]]{{r|Kelly}}.
 
== W kulturze masowej ==
Postać kardynała Giuliano della Rovere (za czasów pontyfikatu papieża [[Aleksander VI|Aleksandra VI]]) w serialu ''[[Rodzina Borgiów (serial telewizyjny)|Rodzina Borgiów]]'' zagrał amerykański aktor [[Colm Feore]]{{r|tv.com}}, a w filmie „Konklawe” (2006) – Matthias Koeberlin{{r|imdb}}.
 
Z kolei w „Udręce i ekstazie” (1965) na podstawie powieści [[Irving Stone|Irvinga Stone’a]] w rolę papieża Juliusza II wcielił się [[Rex Harrison]]{{r|imdb2}}.
 
Postać pojawia się też w powieści Maria Puzo „[[Rodzina Borgiów (powieść)|Rodzina Borgiów]]”.