Rafael Santi: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m kat.
m zmiany redakcyjne (pisownia małą literą) przy użyciu AWB
Linia 55:
 
W 1508 Rafael, po stworzeniu wielu wybitnych dzieł malarskich w Perugii oraz Florencji wyruszył do Rzymu. Wyjazd ten zaproponował mu pracujący na usługach papieża [[Juliusz II|Juliusza II]] architekt [[Donato Bramante]]. Rafael zainteresował się pracą dla papieża do tego stopnia, że wyjechał natychmiast z Florencji nie ukończywszy malowideł we florenckiej kaplicy św. Ducha.
Papież życzliwie przyjął Rafaela i zlecił mu na początek ozdobienie papieskiej sali urzędowej i sądowej zwanej ''[[Stanze Watykańskie|Stanza della Segnatura]]''. Pracę tę ukończył w 1511. Jednocześnie tworzył wiele innych dzieł, a także miał okazję zapoznać się z najlepszymi dziełami swojego znakomitego rywala, [[Michał Anioł|Michała Anioła]], który również pracował dla papieża i właśnie tworzył freski na sklepieniu Kaplicykaplicy Sykstyńskiej.
 
W 1513 zmarł papież [[Juliusz II]]. Jego następca, [[Leon X]] również był mecenasem sztuki i cenił talent Rafaela, któremu zlecił kontynuację prac nad zdobieniem Pałacu Watykańskiego. Po śmierci Bramantego w 1514 Rafael przejął nadzór nad budową nowej [[Bazylikabazylika św. Piotra na Watykanie|Bazylikibazyliki św. Piotra]] w [[Rzym]]ie.
 
Już za życia został okrzyknięty geniuszem, po jego śmierci opłakiwali go w swych wierszach wybitni poeci. Rafael był zaprzyjaźniony z wielkimi humanistami swojej epoki jak [[Baldassare Castiglione]] czy [[Bernardo Dovizi da Bibbiena]]. Przyjaźnił się i rywalizował z innym artystami, prowadził też żywą korespondencję z [[Albrecht Dürer|Albrechtem Dürerem]]. W swoich wielkich dziełach starał się pogodzić wartości chrześcijańskie z optymizmem epoki odrodzenia oraz z pogańską filozofią antyczną, odkrywaną przez ludzi [[renesans]]u. Widać to w takich jego dziełach jak np. ''Szkoła ateńska'', gdzie Rafael w papieskiej sali przedstawił grupę uczonych, skupionych według największych filozofów antyku, których autorytet uznawał także Kościół katolicki – [[Platon]]a i [[Arystoteles]]a.
Linia 85:
* ''Madonna z Dzieciątkiem, błogosławiącymi i świętymi: Hieronimem i Franciszkiem (Madonna von der Roppa)'' – <small>ok. 1502, olej na desce, 34 × 29 cm, Gemäldegalerie, Berlin </small>
* ''[[Ukrzyżowanie (obraz Rafaela)|Ukrzyżowanie]]'' – <small> 1502–1503, olej na desce, 281 × 165 cm, [[National Gallery w Londynie]] </small>
* ''[[Ołtarz Oddich]] ( Koronacja Matki Boskiej)'' – <small> 1502–1504, olej na płótnie, 267 × 163 cm, [[Muzea Watykańskie]] </small>
** ''Zwiastowanie'' – <small> 1502–1504, olej na płótnie, 27 × 50 cm, Muzea Watykańskie ([[predella]] ołtarza) </small>
** ''Pokłon Trzech Króli'' – <small> 1502–1504, olej na płótnie, 27 × 50 cm, Muzea Watykańskie (predella ołtarza) </small>
Linia 178:
** Tonda na suficie (śr. 180 cm) : ''Filozofia, Poezja, Teologia, Sprawiedliwość''
** Panele sufitowe (120 × 105 cm): ''Moc Sprawcza, Apollo i Marsjasz, Adam i Ewa, Sąd Salomona''
 
* Stanza d’Eliodoro (1511–1514), Stanze Watykańskie, Rzym
** ''[[Wypędzenie Heliodora ze świątyni]]'' – <small> 1511–1512, szer. ok. 10,80 m </small>
Linia 184 ⟶ 183:
** ''Spotkanie papieża Leona Wielkiego z Attylą'' – <small> 1513–1514, szer. ok. 10,70 m </small>
** ''Msza Bolseńska'' – <small> 1512, szer. ok. 8,40 m </small>
 
* Stanza dell’Incendio (1514), Stanze Watykańskie, Rzym
** ''Pożar Borgo'' – <small> szer. ok. 10,60 m </small>
* ''Prorok Izajasz'' – <small> 1511–1512, 250 × 155 cm, Sant’Agostino, Rzym </small>
* ''Sybille i anioły'' – <small> 1514, wys. 615 cm, Santa Maria della Pace, Rzym </small>
 
* Villa Farnesina, Rzym
** ''[[Nimfa Galatea|Triumf Galatei]]'' – <small> 1512, 295 × 225 cm </small>
Linia 195 ⟶ 192:
[[Plik:Escola de Atenas.jpg|thumb|center|500px|''[[Szkoła Ateńska]] (1509–1511)'']]
=== Kartony do arrasów ===
Kartony do serii arrasów ilustrujących życie św. Piotra i św. Pawła, przeznaczonych do Kaplicykaplicy Sykstyńskiej, znajdujących się obecnie w Pinakotece Watykańskiej – 1515–1516, tempera na kartonie, śr. wielkość 3,50 × 5,00 m, Victoria and Albert Museum, Londyn
* ''Kazanie św. Piotra do Ateńczyków'', 343 × 442 cm
* ''Przekazanie kluczy („Paś owce moje”)'', 342 × 532 cm
Linia 235 ⟶ 232:
* [http://www.italia-italia.info/023_stanze.htm Strona poświęcona freskom Rafaela w Pałacu Watykańskim]
* [http://www.elrelojdesol.com/raphael/gallery/index.htm Obrazy Rafaela] {{lang|en}}
 
 
{{Kontrola autorytatywna}}