Demokracja szlachecka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 83.27.63.114) i przywrócono wersję 63720441 autorstwa MemicznyJanusz
Znacznik: Ręczne wycofanie zmian
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
liczba posłów nie była formalnie ustalona bo Prusy Królewskie hipotetycznie mogły wybierać ich nieograniczoną liczbę
Linia 3:
Szlachta zbierała się na [[sejmiki ziemskie|sejmikach ziemskich]], wybierając przedstawicieli, którzy mieli reprezentować daną ziemię (powiat itp.) na [[Sejm walny I Rzeczypospolitej|sejmie walnym]]. Otrzymywali tzw. [[Instrukcja poselska|instrukcje sejmikowe]], w których określano, jak powinni głosować w sprawach istotnych z punktu widzenia szlachty danej ziemi. Po zakończeniu sejmu walnego ponownie zbierały się sejmiki, a posłowie zdawali relacje z obrad (sejmiki relacyjne).
 
Za początek demokracji szlacheckiej najczęściej przyjmuje się – co do zasady – rok 1454, w którym sejmiki szlacheckie na mocy [[Statuty nieszawskie|przywilejów nieszawskich]] uzyskały szerokie kompetencje w sprawach ogólnopaństwowych. W skład sejmu wchodził król oraz członkowie [[Izba Poselska (I Rzeczpospolita)|izby poselskiej]] i [[Senat (I Rzeczpospolita)|senatu]]. {{Fakt|W izbie poselskiej zasiadało 170 posłów}}, czyli przedstawicieli szlachty wybranych na sejmikach ziemskich – przedsejmowych. Senat stanowili członkowie dawnej rady królewskiej, tj. dostojnicy duchowni i świeccy oraz najwyżsi urzędnicy królewscy, tj. Kanclerz Wielki, Kanclerz Nadworny, Marszałek Wielki, Marszałek Nadworny oraz Podskarbi Wielki. Podczłonkiem senatu zostawało się z racji pełnienia wyższego stanowiska, a nie na skutek wyboru. Króla uważano za jednoosobowy trzeci stan sejmujący, który zwoływał posiedzenia. Sejm walny zbierał się co dwa lata na okres 6 tygodni.
 
Do [[Konstytucja 3 maja|Konstytucji 3 maja]] został załączony aneks „Prawo o sejmikach”, który wykluczał z życia obywatelskiego szlachtę bez własnej ziemi tzw. [[gołota|gołotę]] – nieposesjonatów.