Papryka (kuchnia): Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Capsicum1.jpg|thumb|right|250px|Różnokolorowe odmiany papryki rocznej]]

'''Papryka''' (– owoc roślin z rodzaju [[papryka]] ''Capsicum annuum'') – owoce(głównie [[papryka roczna|papryki rocznej]] przeznaczone''Capsicum annuum'') wykorzystywany do spożycia w postaci świeżej lub [[Konserwacja żywności|konserwowanej]] jako [[Warzywa|warzywo]], względnie świeżej, konserwowanej, suszonej lub suszonej i zmielonej (papryka w proszku) jako [[przyprawa]] lub dodatek do potraw. W każdej z wymienionych postaci, papryka może być stosowana do potraw surowych, jak i [[gotowanie|gotowanych]].

GatunkiŚlady ''Capsicum''owoców papryk zostały odnalezione w [[Peru]] w grobach w [[Huata Prieta]]<ref>{{Cytuj |autor = Tom D. Dillehay, Steve Goodbred, Mario Pino, Víctor F. Vásquez Sánchez, Teresa Rosales Tham |tytuł = Simple technologies and diverse food strategies of the Late Pleistocene and Early Holocene at Huaca Prieta, Coastal Peru |czasopismo = Science Advances |data = 2017-05-05 |data dostępu = 2022-05-09 |issn = 2375-2548 |wolumin = 3 |numer = 5 |s = e1602778 |doi = 10.1126/sciadv.1602778 |pmid = 28560337 |pmc = PMC5443642 |url = https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.1602778 |język = en}}</ref>, co świadczyło o uprawie tych gatunkówroślin na długo przed odkryciem Ameryki. W [[Europa|Europie]] papryka jest znana od XVI w. Prawdopodobnie pierwsza wzmianka o niej pochodzi od lekarza jednej z wypraw [[Krzysztof Kolumb|Krzysztofa Kolumba]], który zapisał, że Kolumb przywiózł do Europy [[pieprz]], ostrzejszy od pieprzu kaukaskiego. Dla [[Hiszpanie|Hiszpanów]] i [[Portugalczycy|Portugalczyków]], którzy poszukiwali [[pieprz]]u, odkrycie papryki – nowego, znacznie ostrzejszego „pieprzu indiańskiego” – stało się bardzo zyskowne<ref>{{Cytuj |tytuł = Capsicum History - Origins and History of Pepper Fruits |data dostępu = 2022-05-09 |opublikowany = www.vegetablefacts.net |url = http://www.vegetablefacts.net/vegetable-history/history-of-capsicum/}}</ref>. Ponieważ [[nasiono|nasiona]] papryki długo zachowują zdolność [[kiełkowanie|kiełkowania]], można je było dość łatwo przewozić na większe odległości. Papryka pochodzenia amerykańskiego w Europie uprawiana była początkowo na [[Półwysep Iberyjski|Półwyspie Iberyjskim]] jako roślina ozdobna, później także ze względu na zastosowania kulinarne, jak i lecznicze.

Możliwe, że druga droga, którą papryka dotarła mniej więcej w tym samym czasie do Europy, prowadziła z [[Indie|Indii]] za pośrednictwem [[Turcy|Turków]], do [[Bałkany|krajów bałkańskich]] i na [[Węgry]]. Pierwotna węgierska nazwa papryki, poświadczona w słowniku z 1684 roku, to ''török bors'' („turecki pieprz”)<ref>Magyar, Elek: ''The Gourmet’s Cook Book. Hungarian Cuisine'' s. 26.</ref>.

Na Węgrzech obecnie zwana jest „czerwonym złotem”, bowiem przynosi duże dochody z eksportu. Jest jednym z podstawowych składników wpotraw [[Kuchnia węgierska|kuchni węgierskiej]], np. w takich daniach jak [[leczo]], [[gulasz]] czy [[tokań (potrawa)|tokań]]. Węgrzy eksportują także, chociaż sami jej nie używają, paprykę ''pfeferoni''. Popularną paprykę w proszku jako pierwsi zastosowali bracia Palffy w XIX i wprowadzili na rynek pod nazwą ''Rózsa paprika''. Zgodnie z tą technologią usuwa się żyłki i nasiona, usuwając nadmiar kapsaicyny<ref>Wieromiej, Witold: ''Kuchnia węgierska'' s. 15.</ref>.

Owoce paprykiróżnych gatunków i odmian papryk różnią się znacznie pod względem wielkości, koloru, kształtu i ostrości (zależnej od zawartości [[kapsaicyna|kapsaicyny]]). Do najbardziej znanych odmian należą: