Riksmål: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
PBbot (dyskusja | edycje)
wstawienie {{Kontrola autorytatywna}}
Linia 1:
'''Riksmål''' – jedna z odmian [[język norweski|norweskiego języka literackiego]]. Został opracowany przez językoznawcę [[Knud Knudsen|Knuda Knudsena]], który w połowie XIX wieku zajął się „norwegizacją” wspólnego języka duńsko-norweskiego (który ''de facto'' był językiem duńskim – [[Norwegia]] od 1397 do 1814 była w unii z [[Dania|Danią]]). [[Knud Knudsen|Knudsen]] wprowadzał stopniowo do języka coraz więcej [[ProwincjonalizmRegionalizm (językoznawstwo)|prowincjonalizmów]], a także „norwegizował” wymowę i pisownię duńskich słów.
 
Na podstawie ''Zarządzenia o równouprawnieniu'' '''riksmål''' został w roku 1885 uznany wraz z [[Nynorsk|landsmålem]] za język urzędowy [[Norwegia|Norwegii]]. Od 1892 r. władze lokalne miały możliwość same wybierać główny język urzędowy na swoim terenie i decydowały o podstawowym języku nauczania. W 1929 roku zmieniono jego nazwę na [[bokmål]] i dopuszczono możliwości zmian. Funkcjonowanie dwóch odrębnych języków stawało się coraz większym problemem dla państwa i społeczeństwa, w związku z czym podejmowano liczne ich reformy (1862, 1877, 1885, 1893, 1901, 1907, 1910, 1917, 1938, 1942, 1958, 1972/73, 1981, 2002, 2005, 2012), które miały na celu zbliżyć je do siebie ('''[[samnorsk]]'''), ale były z oporem przyjmowane przez różne grupy. Konflikt pomiędzy zwolennikami obu wariantów był ostry do II wojny światowej. Do końca wojny rosło znaczenie nynorsk, jednak po niej nastąpiło odwrócenie tego trendu. Niewielkie reformy wprowadzane po II wojnie światowej skupiły się głównie na dopasowaniu reguł do języka powszechnie mówionego, który za sprawą mediów, klasy średniej i mieszkańców dużych miast najbardziej przypomina bokmål<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Martyna Engeset-Pograniczna |tytuł = Dlaczego Norwegowie po 200 latach przetłumaczyli swoją konstytucję na norweski? |data = 2019-05-27 |data dostępu = 2019-06-08 |opublikowany = wyborcza.pl |url = http://wyborcza.pl/alehistoria/7,121681,24816944,dlaczego-norwegowie-po-200-latach-przetlumaczyli-swoja.html |język = pl}}</ref>.
 
Konserwatywna odmiana riksmål (odporna na zmiany językowe) jest w użyciu do dziś. Łącznie bokmålu jako formy pisanej używa obecnie 85‒9085–90% Norwegów<ref name=":0" />. Użytkownicy riksmålu są niewielką i bardzo konserwatywną grupą.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
}}{{Przypisy
{{Przypisy}}{{język norweski}}
{{Języki germańskie}}