Prawo górnicze: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MBi (dyskusja | edycje)
uzupełnienie
 
Linia 1:
'''Prawo górnicze''' – dział [[Prawo ochrony środowiska|prawa ochrony środowiska]] (będącego częścią [[prawo administracyjne|prawa administracyjnego]]) regulujący stosunki administracyjnoprawne w zakresie [[górnictwo|działalności górniczej]] (eksploatacji złóż kopalin, podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji, podziemnego składowania odpadów, a także niektórych prac z zastosowaniem techniki górniczej). Często określa się prawo górnicze jako dział ustawodawstwa określający zasady korzystania ze [[złoże kopaliny|złóż kopalin]]. Prof. [[Antoni Agopszowicz]] określał prawne stosunki górnicze jako stosunki międzyludzkie powstające w związku z działalnością w utworach skalnych tworzących skorupę ziemską, regulowane przez prawo<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Agopszowicz |imię = Antoni |tytuł = Zarys systemu prawnego górnictwa |wydawca = Uniwersytet Śląski |miejsce = Katowice |data = 1991 |seria = Skrypty Uniwersytetu Śląskiego |strony = 16}}</ref>. Zaliczenie prawa górniczego do prawa ochrony środowiska jest konsekwencją uznania złóż kopalin za element środowiska. Na system prawny górnictwa składają się - obok [[prawo administracyjne|norm administracyjnych]] - także normy [[prawo cywilne|prawa cywilnego]], przede wszystkim w zakresie [[własność górnicza|własności górniczej]], [[użytkowanie górnicze|użytkowania górniczego]] oraz odpowiedzialności za szkody.
 
== Historia ==
Pierwszą regulacją prawną w zakresie prawa górniczego w niepodległej Polsce było Rozporządzenie Prezydenta RzeczpospolitejRzeczypospolitej Polskiej z dnia 29 listopada 1930 r. o prawie górniczym. Prawo to powoływało się na wiele ustaleń, pochodzących jeszcze z XIX-wiecznych ustaw górniczych państw zaborczych: austriackiej ustawy górniczej z 1854 r., rosyjskiej ustawy górniczej z 1854 r. oraz pruskiej ustawy górniczej z 1865 r. Wszystkie te przepisy zostały uchylone dekretem z dnia 6 maja 1953 r. "Prawo„Prawo Górnicze"Górnicze”<ref>Dekret z dnia 6 maja 1953 r. "Prawo„Prawo górnicze"górnicze” [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19530290113/O/D19530113.pdf].</ref>, wchodzącym w życie 1 grudnia 1953 r.<ref>Jerzy Markowski: ''Wyższy Urząd Górniczy w Katowicach ma 100 lat (...)'', [w:] "[[Dziennik Zachodni]]", 24 czerwca 2022, s. 6.</ref>
 
Pierwszą regulacją prawną w zakresie prawa górniczego w niepodległej Polsce było Rozporządzenie Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 29 listopada 1930 r. o prawie górniczym. Prawo to powoływało się na wiele ustaleń, pochodzących jeszcze z XIX-wiecznych ustaw górniczych państw zaborczych: austriackiej ustawy górniczej z 1854 r., rosyjskiej ustawy górniczej z 1854 r. oraz pruskiej ustawy górniczej z 1865 r. Wszystkie te przepisy zostały uchylone dekretem z dnia 6 maja 1953 r. "Prawo Górnicze"<ref>Dekret z dnia 6 maja 1953 r. "Prawo górnicze" [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19530290113/O/D19530113.pdf]</ref>, wchodzącym w życie 1 grudnia 1953 r.<ref>Jerzy Markowski: ''Wyższy Urząd Górniczy w Katowicach ma 100 lat (...)'' [w:] "[[Dziennik Zachodni]]", 24 czerwca 2022, s. 6</ref>
== Podstawa normatywna ==
O wyodrębnionym prawie górniczym można mówić do dnia 1 IX 1994 r., kiedy to weszła w życie ustawa z dnia 4 II 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze, uchylająca dekret z dnia 6 V 1953 r. - Prawo górnicze oraz ustawę z dnia 16 XI 1960 r. o prawie geologicznym. Ustawa z 1994 r. połączyła - dotychczas odrębne - prawo górnicze i prawo geologiczne w jedną ustawę, tworząc tym samym jednolitą gałąź prawa. A. Lipiński wskazuje, że "dotychczasowy„dotychczasowy dualizm regulacji prawnej (...) uznano za sztuczny i nie zapewniający dostatecznej integracji rozwiązań określających zasady wykonywania wspomnianej działalności"działalności”<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Lipiński |imię = Aleksander |tytuł = Prawo geologiczne i górnicze |wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego |miejsce = Katowice |data = 1996 |seria = Skrypty Uniwersytetu Śląskiego |strony = 16}}</ref>.
 
== Zobacz też ==
* [[prawo geologiczne i górnicze]]
Linia 13 ⟶ 14:
 
== Bibliografia ==
* A. Agopszowicz, ''Zarys systemu prawnego górnictwa'', Katowice 1991.
* A. Lipiński, ''Prawo geologiczne i górnicze'', Katowice 1996.
* A. Lipiński, R. Mikosz, ''Ustawa Prawo geologiczne i górnicze. Komentarz'', Warszawa 2003.
* H. Schwarz, ''Prawo geologiczne i górnicze. Komentarz'', Wrocław 2012.
 
== Linki zewnętrzne ==
* Wortal Prawa geologicznego i górniczego - https://web.archive.org/web/20140816183922/http://www.nowepgg.pl/
 
[[Kategoria:Prawo ochrony środowiska]]