Księstwo udzielne: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
Linia 1:
'''Księstwo udzielne''' – w [[średniowiecze|średniowieczu]] (ale także w epoce [[historia nowożytna|nowożytnej]]) [[księstwo dzielnicowe]] uniezależnione faktycznie od władzy zwierzchniej. Księstwa udzielne powstały w warunkach [[monarchia patrymonialna|monarchii patrymonialnej]] na skutek [[Rozdrobnienie feudalne|rozdrobnienia feudalnego]], które w Europie Środkowo-Wschodniej miało zwykle charakter [[Rozdrobnienie feudalne|rozbicia dzielnicowego]].
 
W polskiej literaturze historycznej termin "udzielny"„udzielny” częściej występuje w znaczeniu „niepodlegający nikomu ani niczemu; niezależny od nikogo; niezawisły, suwerenny; rządzony samowładnie”<ref>Słownik języka polskiego, pod red. [[Mieczysław Szymczak|M. Szymczaka]], Warszawa 1981, t. 3, s. 583.</ref>, niekiedy jednak zgodnie z pierwotnym znaczeniem oznacza księstwo dzielnicowe – czyli [[Polska w okresie rozbicia dzielnicowego|dzielnicę]] wydzieloną przez władcę zwierzchniego innym członkom dynastii panującej, np. synom, młodszym braciom. To drugie znaczenie pojęcia jest częściej używane w literaturze rosyjskiej ([http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A3%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5_%D0%BA%D0%BD%D1%8F%D0%B6%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE yдельное княжество]){{fakt}} i stamtąd bywa niekiedy przenoszone do literatury polskiej, bez wnikania w rzeczywisty zakres władzy panującego. Pewnemu pomieszaniu pojęć sprzyjają również takie sytuacje, kiedy księstwo udzielne powstałe jako nadział podlegający władzy zwierzchniej stawało się faktycznie i formalnie niezależne.
 
Sytuacja analogiczna do przypadku księstw udzielnych dotyczy także innych organizmów państwowych, których władcy nosili tytuły [[hrabia|hrabiego]], [[Graf (tytuł szlachecki)|margrabiego, grafa]] itp.
Linia 22:
{{Przypisy}}
 
[[Kategoria:Księstwa udzielne|! ]]