Dzień Republiki w Indiach: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa wywołania grafiki w infoboksie
Historia - tłumaczenie z angwiki
Linia 2:
|Nazwa = Dzień Republiki w Indiach
|Nazwa oryginalna = Dzień Republiki
|Grafika = Plik:Constitution of India.jpg
|Opis = Oryginalna [[preambuła]] [[Konstytucja Indii|konstytucji Indii]]. Konstytucja Indii weszła w życie 26 stycznia 1950 roku.
|Dzień = 26 stycznia
Linia 16:
|commons =
}}
'''Dzień Republiki w Indiach''' – 26 stycznia – drugie obok [[Dzień Niepodległości (Indie)|Dnia Niepodległości]] (15 sierpnia) narodowe święto Indii, celebrujące uniezależnieniewejście sięw odżycie Brytyjczykówkonstytucji [[Indie|Indii]]; wprowadzone w związku z podpisaniem w styczniu [[1950]] roku [[Konstytucja Indii|konstytucji]] stworzonej pod kierunkiem [[dalici|dality]] dr [[Bhimrao Ramji Ambedkar|Ambedkara]]; w [[Delhi]] odbywa się wówczas przyjmowana przez głowę państwa parada ze wszystkich regionów Indii.
 
== Historia ==
Indie uzyskały niepodległość 15 sierpnia 1947 roku, w wyniku nacisków ze strony [[Indyjski Ruch Niepodległościowy|Indyjskiego Ruchu Niepodległościowego]]. Ustanowienie niepodległych Indii dokonało się poprzez uchwalenie [[Indian Independence Act 1947]] (10 & 11 Geo 6 c 30), czyli [[Akt Prawny|aktu prawnego]] [[Parlament Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej|parlamentu Wielkiej Brytanii]], który dokonał podziału dawnych [[Indie Brytyjskie|Indii Brytyjskich]] na dwa niepodległe [[Dominium brytyjskie|dominia]] [[Wspólnota Narodów|Wspólnoty Brytyjskiej]] (nazwanej później Wspólnotą Narodów)<ref name="the act">{{Cytuj|url=http://www.legislation.gov.uk/ukpga/Geo6/10-11/30|tytuł=Indian Independence Act 1947|wydawca=The National Archives, Her Majesty's Government|data dostępu=2012-07-17}}</ref>. Tym samym Indie otrzymały swoją niepodległość 15 sierpnia 1947 roku jako [[monarchia konstytucyjna]] z królem [[Jerzy VI|Jerzym VI]] jako [[Głowa państwa|głową państwa]] oraz [[Louis Mountbatten (hrabia Mountbatten of Burma)|Louisem Mountbattenem]] jako [[Gubernator generalny|gubernatorem generalnym]]. Kraj jednak nie posiadał jeszcze ostatecznej ustawy zasadniczej, a w zamian opierał swoje prawa o zmodyfikowany [[Government of India Act 1935]], ustanowiony w czasach kolonialnych. 29 sierpnia 1947 podjęto rezolucję w sprawie powołania komisji konstytucyjnej, mającej opracować projekt ustawy zasadniczej. Przewodniczącym komisji został [[Bhimrao Ramji Ambedkar]]. Projekt konstytucji został ukończony i przedstawiony Zgromadzeniu Ustawodawczemu 4 listopada 1947 roku<ref name=":0">{{Cytuj |url=http://parliamentofindia.nic.in/ls/debates/debates.htm|tytuł=Constituent Assembly Debates (Proceedings)|data dostępu=2014-01-25|archiwum=https://web.archive.org/web/20070929102902/http://parliamentofindia.nic.in/ls/debates/debates.htm|zarchiwizowano=2007-09-29}}</ref>. Zgromadzenie obradowało w czasie publicznych sesji nad projektem przez 166 dni, a wliczając czas między sesjami dyskusje trwały przez dwa lata, 11 miesięcy i 17 dni. Ostatecznie 308 członków Zgromadzenia podpisało dwie odręczne kopie dokumentu (jeden w języku [[Język hindi|hindi]], a drugi w [[język angielski|angielskim]]) 24 stycznia 1950 roku, po licznych naradach i pewnych korektach<ref>{{Cytuj |data=2019-01-24|tytuł=In pomp and splendour|język=en-IN|wydawca=The Hindu|url=https://www.thehindu.com/children/in-pomp-and-splendour/article26079712.ece|data dostępu=2022-01-26|issn=0971-751X}}</ref>. Dwa dni później, tj. 26 stycznia 1950 roku, konstytucja weszła w życie na terenie całego kraju. Tego dnia też [[Rajendra Prasad]] rozpoczął swoją pierwszą kadencję jako pierwszy prezydent Indii, a Zgromadzenie Ustawodawcze stało się parlamentem Indii na mocy przepisów przejściowych nowej konstytucji<ref>{{Cytuj |tytuł=Republic Day, January 26: History, Significance & Celebration |url=https://timesofindia.indiatimes.com/home/education/news/republic-day-january-26-history-significance-celebration/articleshow/73604790.cms|data dostępu=2021-01-24|wydawca=The Times of India|data=2020-01-25}}</ref>. W przeddzień Dnia Republiki prezydent przemawia do narodu<ref>{{Cytuj |autor=Rinchen Norbu Wangchuk|data=2021-01-25|tytuł=5 Pre-Republic Day Speeches by Presidents That Told Us How to Preserve the Republic|url=https://www.thebetterindia.com/247811/republic-day-president-address-to-the-nation-speech-constitution-ram-nath-kovind-abdul-kalam-india-nor41/|data dostępu=2021-01-26|wydawca=The Better India|język=en-US}}</ref>.
 
25 listopada 1949 roku, w trakcie swojej finalnej przemowy do Zgromadzenia Ustawodawczego, dr [[Bhimrao Ramji Ambedkar|Ambedkara]] zwrócił uwagę na szanse i zagrożenia wynikające z życia w Indiach po 26 stycznia 1950 roku:
{{Cytat |treść = Od 26 tycznia 1950 roku obieramy kurs na życie pełne sprzeczności. W polityce będziemy mieli równość, a w życiu społecznym i ekonomicznym będziemy mieli nierówność. W polityce będziemy żyć według zasady „jeden człowiek - jeden głos i jeden głos - jedna wartość”. W naszym życiu społecznym i ekonomicznym natomiast, ze względu na naszą strukturę społeczną i gospodarczą, będziemy nadal zaprzeczać zasadzie tej samej wartości każdego człowieka. Jak długo będziemy wieść życie pełne sprzeczności? Jak długo będziemy dalej rezygnować z równości w naszym życiu społecznym i ekonomicznym? Jeśli będziemy robić to długo to narazimy tym samym naszą demokrację na niebezpieczeństwo. Musimy zlikwidować tą sprzeczność tak szybko, jak to tylko możliwe, inaczej ci, którzy cierpią przez nierówności, rozsadzą struktury demokracji, którą to Zgromadzenie tak mozolnie budowało<ref>{{Cytuj|tytuł= BR Ambedkar: In his own words|data=2016-04-14 |url=https://www.livemint.com/Home-Page/JHyUYYjoMzBFWSKuptd8LK/BR-Ambedkara-man-of-many-parts.html|wydawca=Mint|data dostępu=2022-12-04}}</ref>.}}
== Galeria ==
<gallery>
Plik:Uttar_Pradesh_tableau_on_Rajpath_at_the_72nd_Republic_Day.jpg|Obchody Dnia Republiki w Nowym Delhi (2021)
</gallery>
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
[[Kategoria:Kultura w Indiach]]
[[Kategoria:Święta państwowe]]