Detekcja promieniowania jądrowego: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa linków
w stronę stylu encyklopedycznego, a nie opowiadania
Linia 1:
CzłowiekTo niemetody posiadai narządówprzyrządy pozwalającychdo na odczuwaniedetekcji [[promieniowanie jądrowe|promieniowania jądrowego]] (i innych rodzajów promieniowania jonizującego, jak promieniowanie X, γ, neutrony, protony, itp.), dlategoW niezbędnymdetektorach stałowykorzystujących sięoddziaływanie budowaniedanego specjalnych przyrządów do jego detekcji, wykorzystujących oddziaływanierodzaju promieniowania z materią.
 
Ogólnie ze względu na czynnik roboczy detektory promieniowania jądrowego można podzielić na:
* gazowe, do których należą:
Linia 11 ⟶ 12:
** [[komora pęcherzykowa]],
* oparte na ciele stałym:
** [[licznik scyntylacyjny|detektor scyntylacyjny]], które dodatkowo ze względu na rodzaj związku tworzącytworzącego scyntylator dzieli się na:
*** detektory z scyntylatorami organicznymi,
*** detektory z scyntylatorami nieorganicznymi (opartymi na kryształach: NaI(Tl), BGO, BaF<sub>2</sub>, CsI(Tl), ZnS, itp.),
Linia 18 ⟶ 19:
** [[płyta fotograficzna]] (emulsja jądrowa).
Historycznie pierwszym (przypadkowo) użytym detektorem była [[płyta fotograficzna]], gdyż [[Henri Becquerel|Becquerel]] zauważył właśnie na płycie fotograficznej skutki promieniowania X. DoW dalszym ciągu metody oparte dzisiejszegoo dniaemulsje znajdujeświatłoczułe onaznajdują wiele ważnych zastosowań,. szczególnieZaletą gdytej metody jest chcemyrejestracja sumowaćsumująca efekty promieniowania przez długi czas luboraz do sporządzeniatworzenie realnego obrazu, jak np. przy fotografii rentgenowskiej. Mimo wielu zalet dziś emulsja jest wypierana tak w zastosowaniach dozymetrycznych (gdzie są zastępowane przez dozymetry termoluminescencyjne), jak i w medycynie, gdzie powoli buduje się aparaty rentgenowskie wyposażone w detektory pozycjoczułe (półprzewodnikowe, gazowe np. typu [[Microgap]]) pozwalające w znaczący sposób obniżyć dawkę dla pacjenta, nie wymagające obróbki chemicznej oraz ułatwiające zamianę obrazu/danych na postać cyfrową.
 
Dziś,Ze ze wzglęuwzględu na szybki rozwój komputerów i elektroniki, największe znaczenie mają detektory przetwarzające informacje o promieniowaniu na sygnały elektryczne: licznik proporcjonalny, komora dryfowa, detektory scyntylacyjne, detektory półprzewodnikowe, które wykorzystuje się najczęściej w eksperymentach fizyki cząstek elemetarnychelementarnych oraz w badaniach izotopowych. Także ze względu na zapotzebowaniezapotrzebowanie fizyki wysokich energii, wspomniane liczniki buduje się jako [[detektory pozycjoczułe]], czyli takie, które nie tylko wykrywają obecność cząstki, ale także są w stanie podać jej pozycję w przestrzeni.
 
Osobnym zagadnieniem pozostaje [[dozymetria]] promieniowania jądrowego. Nauka ta jest związana z badaniem i wyznaczaniem dawek promieniowania, którym zostały poddane organizmy żywe. StądUrządzenia wykorzystujedozymetrii onazwane urządzenia zwane [[dozymetr]]ami, które w swojej budowie wykorzystują detektory promieniowania jądrowego. Najczęściej stosowanymi dozymetrami są:
Dziś, ze wzglęu na szybki rozwój komputerów i elektroniki, największe znaczenie mają detektory: licznik proporcjonalny, komora dryfowa, detektory scyntylacyjne, detektory półprzewodnikowe, które wykorzystuje się najczęściej w eksperymentach fizyki cząstek elemetarnych oraz w badaniach izotopowych. Także ze względu na zapotzebowanie fizyki wysokich energii, wspomniane liczniki buduje się jako [[detektory pozycjoczułe]], czyli takie, które nie tylko wykrywają obecność cząstki, ale także są w stanie podać jej pozycję w przestrzeni.
Osobnym zagadnieniem pozostaje [[dozymetria]] promieniowania jądrowego. Nauka ta jest związana z badaniem i wyznaczaniem dawek promieniowania, którym zostały poddane organizmy żywe. Stąd wykorzystuje ona urządzenia zwane [[dozymetr]]ami, które w swojej budowie wykorzystują detektory promieniowania jądrowego. Najczęściej stosowanymi dozymetrami są:
* [[licznik Geigera|licznik Geigera – Müllera]],
* [[dozymetr barwnikowy]],
Linia 28 ⟶ 30:
* [[komora jonizacyjna]] – głównie do cechowania przyrządów i wyznaczania wzorców jednostek.
 
Przy czym, zeZe względu na łatwość użycia oraz możliwość wielokrotnego wykorzystania dozymetry termoluminescencyjne co razcoraz częściej zastępują emulsje fotograficzne.
 
==Zobacz też==