Historia Rwandy: Różnice pomiędzy wersjami

Pierwotnie obszar dzisiejszej Ruandy zamieszkiwali [[Pigmej|Pigmeje]] z plemion [[Twa]] zajmujący się myślistwem , od I wieku zaczęły się tu osiedlać rolnicze plemiona [[Hutu]]. Na przełomie [[XV wiek|XV]] i [[XVI wiek|XVI]] wieku, koczowniczo-pasterskie ludy [[Tutsi]] (Watutsi) podbiły te tereny (przejmując zwyczaje i kulturę Hutu), i utworzyły silne państwo plemienne Ruanda, z rozwiniętą administracją centralną (w której dominującą rolę odgrywała arystokracja feudalna) Ruanda posiadała stałą armią podległą [[król|królowi]]. Król zawsze pochodził z klanu Njiginja który miał wyłączność na bycie wojownikami.

Ruanda była jednym z ostatnich regionów w [[Afryka|Afryce]], [[kolonializm|skolonizowanych]] przez kraje europejskie. W [[1885]] r. na [[kongres w Berlinie|kongresie w Berlinie]] obszar ten zaliczono do [[Niemcy|niemieckiej]] strefy wpływów. Następnie w ciągu kolejnych 10 lat kraj został opanowany przez Niemców i wcielony do [[Niemiecka Afryka Wschodnia|Niemieckiej Afryki Wschodniej]]. Niemcy nie rządzili bezpośrednio , do administracji kraju wykorzystali miejscowych władców (bami) z plemienia Tutsi ([[Berlin]] utrzymywał w Ruandzie maksymalnie 5 urzędników i 166 żołnierzy).

W czasie [[I wojna Światowa|I wojny światowej]] kraj został (wraz z sąsiednim [[Burundi]]) zajęty przez [[Belgia|Belgów]].

W [[1925]] Ruanda i Urundi zostały połączone z [[Kongo Belgijskie|Kongo Belgijskim]]. Belgowie kontynuowali ''Niemiecki'' sposób rządzenia, nadal opierajacopierając się na bami i arystokracji Tutsi.

W latach 50. (z inicjatywy Belgów i ONZ) zaczęły powstawać pierwsze organizacje polityczne skupiające ludność murzyńską, m.in. [[Narodowa Unia Ruandy]] (reprezentująca Tutsi) oraz w [[1957]] r. Partia Emancypacji Ludu Hutu ([[PARMEHUTU]]). <table border=0><tr><td >

Władze Belgijskie podsycały konflikty pomiędzy nimi, co doprowadziło w [[1959]] r. do wybuchu wojny domowej, w wyniku której Tutsi stracili swoją pozycję. Ostatni władca Ruandy i jego urzędnicy zostali wypędzeni z kraju , a do władzy doszli liczniejsi Hutu. <br><br>

Na czele kraju stanął przywódca PARMENHUTU [[Gregoire Kayibanda]] , który po referendum z [[1961]] znoszącym [[Monarchia|monarchię]] , został [[Prezydent|prezydentem]]. (reelekcje [[1965]] i [[1969]]). W [[1962]] ONZ cofnęła Belgii mandat powierniczy. Nastąpił rozpad Urundi i Ruandy, proklamowano niepodległość.

Po wygraniu wojny domowej, wycięzcyzwycięzcy Hutu dopuszczali się masowych masakr ludności Tutsi, ci więc masowo uciekali za granicę, do Burundi i Ugandy.

W [[1964]] Ruanda wprowadziła Narodową walutę, oddzielając się ekonomicznie od Burundi, z którą była związana od czasów kolonialnych .

W [[1973]] doszło do nowej fali zamieszek, na tle konfliktu Hutu z Tutsi. Pod hasłem ukrócenia konfliktu generał [[Juvenal Habyarimana]] (Hutu) przeprowadził bezkrwawy zamach stanu, zawiesił działalność partii politycznych i parlamentu , częściowo zawiesił konstytucję. W [[1975]] powstał Mouvement Révolutionnaire National pour le Développement (Narodowy Ruch Rewolucyjny na Rzecz Rozwoju w skrócie [[MRND]]) stajacstając się jedyną legalną partią.

W 1989 r. Na emigracji zawiązał się Ruandyjski Front Patriotyczny ([[FPR]]), złożony w większości z Tutsi (nadal represjonowanych), który w 1990 r. rozpoczął nową wojnę domową. Siłom rządowym pomagały oddziały belgijskie, francuskie i [[zairZair|Demokratycznej Republiki Kongo]] .

Czując zagrożenie Habyarimana złagodził nieco swoje rządy i pozwolił na wprowadzenie w [[1991]] nowej konstytucji, systemu wielopartyjnego i wolności prasy, w następstwie czego w [[1993]] ( pod patronatem ONZ ) zawarto porozumienie pokojowe. Przewidywało ono utworzenie rządu tymczasowego i zniesienie utrudnień dla powracających z Ugandy uchodźców.

W kwietniu następnego roku Habyarimana zginął w katastrofie lotniczej, spowodowanej atakiem rakietowym. Zamach o który gwardia prezydencka (głównie Hutu) obwiniała Tutsi, stał się pretekstem do masakry ludności tego plemienia. Nastąpiła fala zbrojnych konfliktów , przekształcając się w kolejną wojnę domową, w której liczbę ofiar szacuje się (wg. ONZ ) na 500 tys. a 1,2 mln mieszkańców (tym razem Hutu) uciekło z kraju (głównie do Demokratycznej Republiki Kongo (Zairu)) .

W [[1994]] Demokratyczna Republika Kongo (Zair) zamyka granicę przed uchodźcami.

Pomimo deklaracji pokojowych i utworzenia rządu z przedstawicielami obu plemion , sytuacja nadal była napięta.

W [[1996]] prezydent [[Pasteur Bizimungu]] (wybrany w 1994) wysłał wojska na terytorium Demokratycznej Republiki Kongo (Zairu) i zachęcony opanowaniem wschodniej , części tego kraju wezwał do zmiany granic ( ustalonych 1885 na konferencji w Berlinie).

W [[1999]] rządzący Ruandyjski Front Patriotyczny (FPR) przedłużył mandat Tymczasowemu Zgromadzeniu Narodowemu i rządowi tymczasowemu do roku 2003 ( w celu przygotowania nowej konstytucji i wolnych wyborów).

W międzyczasie w [[Arushy]] ([[Tanzana]]) działa [[Międzynarodowy Trybunał do spraw Zbrodni w Ruandzie]] pod kierownictwem prokurator [[Carla del Ponte|Carli del Ponte]], obejmujący dochodzeniami masakry dokonywane przez obie strony, w których śmierć poniosło (wg oficjalnego spisu z 2002) ok. 800 tys. Osóbosób.