Grom dźwiękowy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Maksim-bot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: en:Thunder
mNie podano opisu zmian
Linia 3:
'''Grom dźwiękowy''' – efekt akustyczny towarzyszący rozchodzeniu się [[fala uderzeniowa|fali uderzeniowej]] rozchodzący się także po rozprężeniu się fali uderzeniowej. Wytwarzany przez obiekt poruszający się z [[prędkość|prędkością]] naddźwiękową, [[wybuch]] lub [[piorun]].
 
[[Image:Bullet in flight.png|thumb|left|200px|Jedna z pierwszych fotografii pocisku w czasie lotu wykonana przez [[Peter Salcher|Petera Salchera]] we współpracy z [[Ernst Mach|Ernstem Machem]] w roku 1886 w czasie ich wspólnych badań. Widoczna struktura akustycznej fali uderzeniowej.]]
Uproszczony szkic (po prawej stronie) pokazuje układ [[skośna fala uderzeniowa|skośnych fal uderzeniowych]] wokół samolotu lecącego z prędkością naddźwiękową. Do obserwatora dociera kolejno przednia i tylna fala uderzeniowa, dlatego słyszy on w takim przypadku charakterystyczny podwojony "bang".
 
Linia 10:
Warunkiem koniecznym powstawania skośnych fal uderzeniowych, rozchodzących się na dużą odległość (wiele kilometrów) od lecącego obiektu, jest naddźwiękowa jego prędkość. Rozpowszechnione mniemanie, że grom dźwiękowy powstaje przy przekraczaniu prędkości dźwięku a jego źródłem jest "pokonywana [[bariera dźwięku]]" jest całkowicie mylne. Wprawdzie już przy prędkościach mniejszych od prędkości dźwięku, ale po przekroczeniu krytycznej [[liczba Macha|liczby Macha]], pojawiają się w bezpośrednim otoczeniu obiektu fale uderzeniowe i obiekt (samolot) wchodzi w ''zakres'' prędkości, o którym mówi się potocznie [[bariera dźwięku]], ale fale te są słabe i nie rozchodzą się na większe odległości.
 
Natomiast fale uderzeniowe w niewielkiej odległości od dużego obiektu lecącego z prędkością naddźwiękową niosą ze sobą tak znaczny skok ciśnienia (rzędu setek hPa), że ich działanie może być niszczące. Widoczny na rysunku obserwator - myśliwy, będąc w wynikającej ze skali rysunku odległości od niewielkiego samolotu lecącego z prędkością odpowiadającą [[liczba Macha|liczbie Macha]] ponad 1.,3 (co wynika z narysowanego kąta odchylenia fal) – nie miałby najmniejszego powodu, aby się uśmiechać, raczej nie odniósł by jednak fizycznych obrażeń.
 
W latach pięćdziesiątych zeszłego stulecia w USA zbudowano naddźwiękowy bombowiec [[B-58 Hustler]]. Jednym z jego zastosowań miało być latanie na małej wysokości przy prędkości naddźwiękowej nad torami kolejowymi lub drogami – i pozostawianie za sobą postępującego z prędkością wielu setek metrów na sekundę pasa zniszczeń.
Linia 16:
W miarę zwiększania się odległości od samolotu generowana fala uderzeniowa słabnie i degeneruje się w silną [[fala dźwiękowa|falę dźwiękową]], nie siejącą zniszczeń, ale stwarzającą dyskomfort mieszkańcom. Dlatego zabronione są loty z prędkością naddźwiękową nad gęsto zaludnionymi obszarami.
 
==Zobacz także:też==
* [[Ernst Mach]], [[Peter Salcher]], [[liczba Macha]]
 
* [[bariera dźwięku]]
* [[Ernst Mach]], [[Peter Salcher]], [[liczba Macha]]
* [[fala]], [[fala uderzeniowa]], [[stacjonarna fala uderzeniowa]]
* [[bariera dźwięku]]
* [[fala]], [[fala uderzeniowa]], [[stacjonarna fala uderzeniowa]]
 
[[Kategoria:Akustyka]]