Kraton: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Akrecja kontynentalna: + terran-szew kolizyjny |
m →Aktywność tektoniczna: - link |
||
Linia 21:
Warto zaznaczyć, że kraton nie jest ściśle nieruchomy i nieaktywny tektonicznie. Obecnie uważa się, że poszczególne partie kratonów mogą ulec odmłodzeniu, czyli zostać pobudzone do aktywności tektonicznej, najczęściej przez zmianę rozkładu naprężeń wewnątrz płyty litosferycznej. Przykładowo, zderzenie mikropłyty indyjskiej z płytą eurazjatycką, które spowodowało wypiętrzenie się Himalajów, odmłodziło róznież leżące na północ stare góry [[Tien-szan]], sfałdowane pierwotnie w [[paleozoik]]u. Istniejące pasmo fałdowe, nawet jeśli było już stare i tektonicznie nieaktywne, stanowiło wciąż osłabiony region litosfery, dzięki czemu narastające w związku z kolizją kontynentów napięcie znalazło ujście właśnie w tym obszarze. Również sfery dawnych zderzeń - szwy kolizyjne - czy istniejące prawdopodobnie od archaiku potężne sieci uskoków - rozłamy wgłębne - są regionami potencjalnej aktywności sejsmicznej, nawet gdy leżą na terenie na pozór sztywnych i tektonicznie "martwych" kratonów.
Wreszcie, cokół krystaliczny nie jest wcale płaską, jednorodną pokrywą krystaliczną. Obok wspomnianych rozłamów i szwów występują na kratonach rozległe strefy fałdowe: '''syneklizy''' (zagłębienia) i '''anteklizy''' (podwyższenia). Niektóre syneklizy mogą być świadkami długotrwałego procesu rozciągania płyty, związanego z powstrzymanym na czas rozpadem kontynentów - są to tzw. '''
[[Image:North america craton nps.gif|thumb|Kraton Ameryki Północnej]]
|