|
Oficjalnym biuletynem partii jest miesięcznik „Brzask”, dostępny wyłącznie w prenumeracie oraz w internecie<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj stronę|tytuł=cpofpolandBRZASK|opublikowany=scribd.com|url=https://pl.scribd.com/user/196432139/cpofpolandBRZASK|język=en}}</ref>.
== Sytuacja prawna i próby delegalizacji partii ==
Istnienie partii komunistycznych w [[Polska|Polsce]] i ich działania są legalne, dopóki odnoszą się do [[ideologia|ideologii]] ustroju komunistycznego, z pominięciem totalitarnych metod i praktyk<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/1.htm|tytuł=Rozdział I Konstytucji RP, art. 13|opublikowany=sejm.gov.pl}}</ref>. KPP odcina się od nich w swej deklaracji ideowo-programowej oraz statucie<ref name=":0" />. Podobnie sama symbolika komunistyczna (np. używany przez KPP [[sierp i młot]]) nie jest w Polsce wprost zakazana (w przeciwieństwie do [[faszyzm|faszystowskiej]], która jest jako taka wymieniona w [[kodeks karny (1997)|kodeksie karnym]]), więc uznaje się ją za legalną<ref>{{Cytuj stronę |autor = Krzysztof Pacewicz |tytuł = Brudziński chce ścigać za sierp i młot, ale symbole komunistyczne są legalne. W przeciwieństwie do faszystowskich |opublikowany = oko.press |url = https://oko.press/brudzinski-chce-scigac-sierp-mlot-symbole-komunistyczne-sa-legalne-przeciwienstwie-faszystowskich/}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=http://wyborcza.pl/1,75398,11859001,Koszulki_z_sierpem_i_mlotem_nie_sa_zakazane.html|tytuł=Koszulki z sierpem i młotem nie są zakazane|opublikowany=wyborcza.pl|data=4 czerwca 2012}}</ref>.
[[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej|Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.]] w art. 13, wprowadzającym ograniczenia [[Pluralizm polityczny|pluralizmu politycznego]], dopuszcza możliwość legalnego działania partii [[Komunizm|komunistycznych]], [[Faszyzm|faszystowskich]] i [[Narodowy socjalizm|nazistowskich]] w [[Polska|Polsce]], o ile odwołują się one w swoich programach tylko do samej [[ideologia|ideologii]] jako takiej, z pominięciem [[Totalitaryzm|totalitarnych]] metod i praktyk działania<ref>{{Cytuj stronę |url = https://dziennikzachodni.pl/relatywizm-wiecznie-zywy-miedzynarodowy-dzien-walki-z-faszyzmem-i-antysemityzmem/ar/c15-17033447 |tytuł = Relatywizm wiecznie żywy. Międzynarodowy Dzień Walki z Faszyzmem i Antysemityzmem |autor = Sebastian Reńca |opublikowany = dziennikzachodni.pl |data = 2022-11-10 |język = |data dostępu = 2023-11-30}}</ref>:
{{Cytat |treść = '''Art. 13.''' Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i '''komunizmu''', a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utajnienie struktur lub członkostwa. |autor = Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. |źródło = ({{Dziennik Ustaw|1997|78|483}}).}}
W polskim [[Prawo konstytucyjne|prawie konstytucyjnym]] występuje zatem wyraźne rozróżnienie na komunizm, faszyzm i nazizm jako takie oraz na totalitarne metody i praktyki działania tych ideologii (choć można dowodzić, że totalitaryzm jest ich immanentną cechą). Aktem prawnym, który bezpośrednio podejmuje kwestię propagowania ustroju totalitarnego oraz precyzuje przytoczone wyżej postanowienia art. 13 Konstytucji RP, jest natomiast [[Kodeks karny (1997)|ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny]]. Publiczne propagowanie totalitarnego ustroju państwa stanowi jedno z przestępstw przeciwko porządkowi publicznemu, określone w art. 256 k.k. W momencie rejestracji Komunistycznej Partii Polski w 2002 r., przepis ten brzmiał następująco:
{{Cytat |treść = '''Art. 256.''' Kto publicznie propaguje faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. |autor = Ustawa z dnia 6 kwietnia 1997 r. – Kodeks karny |źródło = ({{Dziennik Ustaw|1997|88|553}}).}}
W świetle tego przepisu, faszyzm został uznany za przykład totalitarnego ustroju państwa, tzn. za ustrój z samej swej natury totalitarny (czyli innymi słowy – za zawsze totalitarny bez względu na okoliczności), dlatego też propagowanie faszystowskiego ustroju państwa (lub jakiejkolwiek jego odmiany, w tym nazizmu), a więc także istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się do ideologii faszystowskiej, było prawnie zabronione. Propagowanie ustroju komunistycznego nie było zakazane jako takie i nie podlegało karze, o ile nie łączyło się z propagowaniem totalitaryzmu. Podobnie sama symbolika komunistyczna (np. używany przez KPP [[sierp i młot]]) nie była przez kodeks karny wprost zakazana w przeciwieństwie do faszystowskiej, więc traktowano ją jako legalną<ref name="symbole">{{Cytuj stronę |autor = Krzysztof Pacewicz |tytuł = Brudziński chce ścigać za sierp i młot, ale symbole komunistyczne są legalne. W przeciwieństwie do faszystowskich |opublikowany = oko.press |url = https://oko.press/brudzinski-chce-scigac-sierp-mlot-symbole-komunistyczne-sa-legalne-przeciwienstwie-faszystowskich/}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=http://wyborcza.pl/1,75398,11859001,Koszulki_z_sierpem_i_mlotem_nie_sa_zakazane.html|tytuł=Koszulki z sierpem i młotem nie są zakazane|opublikowany=wyborcza.pl|data=4 czerwca 2012}}</ref>. [[Sąd Okręgowy w Warszawie]] wpisał KPP w 2002 r. do ewidencji partii politycznych, ponieważ w ocenie sądu dokumenty partii nie sprzeciwiały się treści art. 13 Konstytucji RP i art. 256 k.k. W świetle tych przepisów zakazane było istnienie partii politycznych odwołujących się do metod i praktyk działania komunizmu, a takiego odwołania w dokumentach KPP nie było. Wręcz przeciwnie – partia ta wyraźnie odcina od nich zarówno w swej deklaracji ideowo-programowej, jak i w statucie<ref name=":0" />.
Ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – [[Kodeks postępowania karnego (1997)|Kodeks postępowania karnego]], ustawy – [[Kodeks karny wykonawczy (1997)|Kodeks karny wykonawczy]], ustawy – [[Kodeks karny skarbowy]] oraz niektórych innych ustaw<ref>{{Dziennik Ustaw|2009|206|1589}}</ref> rozszerzała karalność także na inne czyny podejmowane w celu rozpowszechniania treści propagujących totalitarny ustrój państwa. Zaliczono do nich produkcję, utrwalanie, sprowadzanie, nabywanie, przechowywanie, posiadanie, prezentowanie, przewożenie lub przesyłanie druku, nagrania lub innego przedmiotu, zawierającego treść określoną w § 1 (jako który oznaczono dotychczasową treść art. 256 k.k.) albo będącego nośnikiem symboliki faszystowskiej, komunistycznej lub innej totalitarnej. W ten sposób komunizm stał się ustrojem wymienionym w ustawie wprost jako totalitarny, na równi z faszyzmem:
{{Cytat |treść = '''Art. 256.'''<br />'''§ 1.''' Kto publicznie propaguje faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.<br />'''§ 2.''' Tej samej karze podlega, kto w celu rozpowszechniania produkuje, utrwala lub sprowadza, nabywa, przechowuje, posiada, prezentuje, przewozi lub przesyła druk, nagranie lub inny przedmiot, zawierające treść określoną w § 1 <del>albo będące nośnikiem symboliki faszystowskiej, '''komunistycznej''' lub innej totalitarnej</del>.<br />'''§ 3.''' Nie popełnia przestępstwa sprawca czynu zabronionego określonego w § 2, jeżeli dopuścił się tego czynu w ramach działalności artystycznej, edukacyjnej, kolekcjonerskiej lub naukowej.<br />'''§ 4.''' W razie skazania za przestępstwo określone w § 2 sąd orzeka przepadek przedmiotów, o których mowa w § 2, chociażby nie stanowiły własności sprawcy. |autor = Ustawa z dnia 6 kwietnia 1997 r. – Kodeks karny |źródło = ({{Dziennik Ustaw|1997|88|553}}).}}
Jednak część § 3 „albo będące nośnikiem symboliki faszystowskiej, komunistycznej lub innej totalitarnej” utraciła moc z dniem 3 sierpnia 2011 r., zgodnie z wyrokiem [[Trybunał Konstytucyjny (Polska)|Trybunału Konstytucyjnego]] z dnia 19 lipca 2011 r. (sygn. akt K 11/10)<ref>{{Dziennik Ustaw|2011|160|964}}</ref>. Trybunał uznał ten fragment za za niezgodny z art. 42 ust. 1 w związku z art. 54 ust. 1 i art. 2 Konstytucji RP. W uzasadnieniu stwierdzono, że wyrażenia takie jak „symbolika komunistyczne” czy „symbolika faszystowska” nie zawierają zamkniętej listy symboli, którymi posługiwanie się jest zabronione. Są zatem regulacją wieloznaczną i niewystarczająco określoną i jako takie stanowić mogą zagrożenie dla wolności słowa. Poza symbolami powszechnie znanymi i jednoznacznie kojarzonymi z faszyzmem i komunizmem, takimi jak [[sierp i młot]] czy [[swastyka]], istnieją także inne symbole, które będąc faszystowskimi i komunistycznymi, mogą mieć także inne znaczenie. Trybunał wskazał ponadto, że samo posiadanie i rozpowszechnianie materiałów będących nośnikiem symboliki faszystowskiej i komunistycznej nie musi oznaczać chęci propagowania ustroju totalitarnego – kluczowa w tym wypadku jest intencja sprawcy (np. swastyka nie musi zostać uznana za symbol propagujący ustrój faszystowski, lecz za symbol [[Pogaństwo|pogański]], azjatycki symbol szczęścia itp.)<ref name="symbole" />.
Wyżej wskazany stan prawny obowiązywał do nowelizacji kodeksu karnego ustawą z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw<ref>{{Dziennik Ustaw|2022|2600}}</ref> (powszechnie krytykowanej przez środowiska prawnicze, ze względu na sprzeczność niektórych z wprowadzanych nią rozwiązań z wiążącymi Polskę międzynarodowymi standardami ochrony [[Prawa człowieka|praw człowieka]]<ref>{{Cytuj stronę |url = https://forsal.pl/gospodarka/prawo/artykuly/8596506,nowelizacja-kodeksu-karnego-apele-karnistow-o-prezydenckie-weto.html |tytuł = Apele o prezydenckie weto. "Ta ustawa cofa polskie prawo karne do czasów PRL-u" |opublikowany = forsal.pl |data = 2022-11-26 |data dostępu = 2023-12-01}}</ref>, a mimo to podpisanej przez prezydenta [[Andrzej Duda|Andrzeja Dudę]] bez żadnych zastrzeżeń), która weszła w życie z dniem 1 października 2023 r. W nowelizacji tej zaostrzono sankcje karne za publiczne propagowanie totalitarnego ustroju państwa, a także do ustrojów i ideologii uznanych za przykłady totalitaryzmów, których publiczne propagowanie jest prawnie zakazane, obok faszyzmu dopisano również nazizm i komunizm. Ponadto, w odniesieniu do przestępstwa rozpowszechniania materiałów propagujących totalitarny ustrój państwa, przywrócono stan prawny sprzed wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2011 r., ale jednocześnie – w celu uczynienia zadość wymogom stawianym przez Trybunał – doprecyzowano wzmiankowany przepis poprzez dodanie warunku, że nośniki symboliki nazistowskiej, komunistycznej, faszystowskiej lub innej totalitarnej muszą zostać użyte w sposób służący propagowaniu ustroju lub ideologii nazistowskiej, komunistycznej, faszystowskiej lub innej totalitarnej – tak, aby osoba, która w pełni świadomie posługuje się symbolami nazistowskimi, komunistycznymi, faszystowskimi lub innymi totalitarnymi w celu propagowania tych ideologii nie mogła powoływać się na wieloznaczność takiej symboliki. Warto w tym miejscu również podkreślić, że przepisy te w brzmieniu wprowadzanym wspomnianą ustawą miały wejść w życie już znacznie wcześniej, zgodnie z ustawą z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw<ref>{{Cytuj stronę |url = https://orka.sejm.gov.pl/proc8.nsf/ustawy/3451_u.htm |tytuł = USTAWA z dnia 13 czerwca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw|opublikowany = orka.sejm.gov.pl |data dostępu = 2023-12-01}}</ref>, jednakże ustawa ta została skierowana w trybie kontroli prewencyjnej do Trybunału Konstytucyjnego, który ostatecznie wyrokiem z dnia 14 lipca 2020 r. (sygn. akt Kp 1/19)<ref>{{Monitor Polski|2020|647}}</ref> uznał ją za niezgodną z art. 7 w związku z art. 112 oraz z art. 119 ust. 1 Konstytucji RP z powodu naruszenia procedury ustawodawczej. Aktualne brzmienie art. 256 k.k. przedstawia się następująco:
{{Cytat |treść = '''Art. 256.'''<br />'''§ 1.''' Kto publicznie propaguje nazistowski, '''komunistyczny''', faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.<br />'''§ 1a.''' Tej samej karze podlega, kto publicznie propaguje ideologię nazistowską, '''komunistyczną''', faszystowską lub ideologię nawołującą do użycia przemocy w celu wpływania na życie polityczne lub społeczne.<br />'''§ 2.''' Tej samej karze podlega, kto w celu rozpowszechniania produkuje,
utrwala lub sprowadza, nabywa, zbywa, oferuje, przechowuje, posiada, prezentuje,
przewozi lub przesyła druk, nagranie lub inny przedmiot, zawierające treść określoną w § 1 lub 1a albo będące nośnikiem symboliki nazistowskiej, komunistycznej, faszystowskiej lub innej totalitarnej, użytej w sposób służący propagowaniu treści określonej w § 1 lub 1a.<br />'''§ 3.''' Nie popełnia przestępstwa sprawca czynu zabronionego określonego w § 2, jeżeli dopuścił się tego czynu w ramach działalności artystycznej, edukacyjnej, kolekcjonerskiej lub naukowej.<br />'''§ 4.''' W razie skazania za przestępstwo określone w § 2 sąd orzeka przepadek przedmiotów, o których mowa w § 2, chociażby nie stanowiły własności sprawcy. |autor = Ustawa z dnia 6 kwietnia 1997 r. – Kodeks karny |źródło = ({{Dziennik Ustaw|1997|88|553}}).}}
Podsumowując, istnienie Komunistycznej Partii Polski po 1 października 2023 r. niewątpliwie stanowi naruszenie przepisów powszechnie obowiązującego prawa polskiego, w związku z czym partia ta powinna zostać zdelegalizowana, a jej działacze pociągnięci do odpowiedzialności karnej za publiczne propagowanie zakazanej przez kodeks karny ideologii komunistycznej<ref>{{Cytuj stronę |url =
https://wiadomosci.onet.pl/kraj/co-dalej-z-komunistyczna-partia-polski-niekorzystna-nowelizacja/yy31420 |tytuł = Co dalej z Komunistyczną Partią Polski? Niekorzystna nowelizacja |opublikowany = onet.pl |data = 2019-07-08 |data dostępu = 2023-12-01}}</ref>.
=== Próby delegalizacji partii ===
W 2013 o delegalizację partii pod zarzutem publicznego propagowania [[Totalitaryzm|totalitarnego]] ustroju państwa wystąpił poseł [[Prawo i Sprawiedliwość|PiS]] [[Bartosz Kownacki]]<ref>{{Cytuj stronę |autor = Marcin Pietraszewski |tytuł = Poseł PiS doniósł na komunistów z Dąbrowy Górniczej. Wszyscy zostali skazani |data = 29 kwietnia 2016 |opublikowany = wyborcza.pl |url = http://katowice.wyborcza.pl/katowice/1,35063,19996809,posel-pis-doniosl-na-komunistow-z-dabrowy-gorniczej-wszyscy.html?disableRedirects=true}}</ref>. W wyniku śledztwa prokuratura nie dopatrzyła się znamion przestępstwa i umorzyła dochodzenie. Od 2015 toczy się proces dotyczący propagowania przez działaczy KPP na łamach „Brzasku” systemu totalitarnego. W 2017 czynności sprawdzające wobec partii ponadto podjęła [[Prokuratura Krajowa]], która w sierpniu 2019 poinformowała, że jest na etapie przygotowywania wniosku do [[Trybunał Konstytucyjny (Polska)|Trybunału Konstytucyjnego]] o stwierdzenie niezgodności celów i działalności KPP z [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej|Konstytucją]]<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj stronę |tytuł = Światowy proletariat broni Komunistycznej Partii Polski |autor = Wiktor Ferfecki |data = 8 kwietnia 2020 |opublikowany = rp.pl |url = https://www.rp.pl/Polityka/200319873-Swiatowy-proletariat-broni-Komunistycznej-Partii-Polski.html?cid}}</ref>. 18 stycznia 2019 Sąd Rejonowy w Dąbrowie Górniczej uznał redaktorów pisma „Brzask” za niewinnych zarzucanych im czynów<ref>{{Cytuj stronę|url=http://przeglad-socjalistyczny.pl/na-lewicy/1744-brzask|tytuł=Komunizm nie ma nic wspólnego z totalitaryzmem|data=21 stycznia 2019|opublikowany=przeglad-socjalistyczny.pl}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=https://kom-pol.org/2019/01/20/sad-uniewinnil-redakcje-brzask/|tytuł=Sąd uniewinnił redakcję „Brzask”|data=20 stycznia 2019|opublikowany=kom-pol.org}}</ref>, stwierdzając, że zarzuty sformułowane przez prokuraturę i zgromadzony w trakcie przewodu sądowego materiał dowodowy nie wskazują na popełnienie przestępstwa. W uzasadnieniu wyroku sąd zaznaczył, że należy odróżnić propagowanie totalitarnego ustroju państwa od propagowania komunistycznych poglądów jako takich. Prokurator w marcu 2019 złożył [[Apelacja (prawo)|apelację]] od wyroku uniewinniającego redakcję „Brzasku”, motywując, że ideologia [[marksizm-leninizm|marksistowsko-leninowska]], do której odwołuje się KPP, jest z samej swej natury ideologią totalitarną, gdyż głosi ona hasła [[Rewolucja|rewolucji]] społecznej, będące bezpośrednim nawoływaniem do [[Zamach stanu|obalenia przemocą władzy państwowej]]. Zarzucił oskarżonym redaktorom także krytykę [[reformizm]]u oraz bezpośrednie odwoływanie się do tradycji [[Komunistyczna Partia Polski|przedwojennej partii politycznej o tej samej nazwie]], natomiast sądowi – przekroczenie zasady swobodnej oceny przeprowadzonych dowodów oraz uznanie zeznań złożonych przez samych oskarżonych za wiarygodne. 10 lipca 2019 Sąd Okręgowy w Katowicach postanowił o przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia sądowi pierwszej instancji, przychylając się tym samym do wniosku prokuratora. Rozprawa z udziałem oskarżonych odbyła się 3 marca 2020, dwa tygodnie później ogłoszono wyrok. Sąd Rejonowy w Dąbrowie Górniczej zadecydował o [[Warunkowe umorzenie postępowania|warunkowym umorzeniu postępowania]] wobec redaktorów „Brzasku”, zobowiązując jednocześnie każdego z trójki oskarżonych do wpłacenia [[Świadczenie pieniężne (prawo karne)|świadczenia pieniężnego]] w wysokości 1000 zł od osoby na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej i pokrycia części [[Koszty sądowe (postępowanie karne)|kosztów sądowych]]<ref>{{Cytuj stronę | url = https://strajk.eu/proces-dzialaczy-kpp-komunisci-ukarani-chociaz-nie-skazani/ | tytuł = Proces działaczy KPP: komuniści ukarani, chociaż nie skazani | autor = Grzegorz Waliński | opublikowany = strajk.eu | data = 23 marca 2020}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = https://kom-pol.org/2020/02/29/sad-nad-komunistami-za-gloszenie-pogladow/ | tytuł = Sąd nad komunistami za głoszenie poglądów | opublikowany = kom-pol.org | data = 29 lutego 2020}}</ref>.
|
