Społeczność Akademicka Uniwersytetu Stefana Batorego

Społeczność Akademicka Uniwersytetu Stefana Batorego – emigracyjne stowarzyszenie istniejące w latach 1948–1987 w Londynie. Zadaniem Społeczności Akademickiej USB było kontynuowanie pracy naukowej w warunkach emigracji, skupionej wokół historii Wilna, Wileńszczyzny i byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego, kultywowanie tradycji wileńskich i utrzymywanie więzów wspólnotowych.

Historia i działalność

24 listopada 1948 roku odbyło się w Londynie zebraniu byłych pracowników naukowych i wychowanków Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Utworzono na nim stowarzyszenie pod nazwą Społeczność Akademicka Uniwersytetu Stefana Batorego. W myśl założeń organizacja ta miała skupiać wszystkich wykładowców i wychowanków USB na obczyźnie. W myśl statutu członkiem Społeczności mógł zostać każdy pracownik naukowy czy administracyjny USB a także absolwent i student, który był słuchaczem Uniwersytetu Wileńskiego przynajmniej przez jeden semestr. Dotyczyło to również słuchaczy tajnego USB w latach 1940–1944. Na czele Społeczności Akademickiej USB stanęła była Rada, na czele której stał najstarszy wiekiem wychowanek USB, czyli senior. Niezależnie od honorowej funkcji seniora, Radą kierował przewodniczący wraz z Prezydium (w latach 1948–1986 Bohdan Podoski). Statut stanowił, iż Uniwersytet Stefana Batorego nie został zlikwidowany pod względem prawnym a Społeczność Akademicka USB na emigracji stanowi jego symboliczną kontynuację. Działalność Społeczności USB sprowadzała się do wykładów publicznych. Większość tych wykładów została wydana w periodyku "Alma Mater Vilnensis". W 1987 roku działalność Społeczności Akademickiej USB została zakończona.

Seniorzy Społeczności Akademickiej USB

• Stanisław Kościałkowski (1948–1960)
• Cezaria Baudouin de Courtenay Ehrenkreutz Jędrzejewiczowa (1960–1967)
• Walerian Meysztowicz (1967–1982)
• Stanisław Swianiewicz (1982–1987)

Bibliografia

• Jan Draus, Nauka polska na emigracji 1945–1990 [w:] Historia nauki polskiej, t. 10: 1944–1989. Cz. 2, Instytucje, red. Leszek Zasztowt i Joanna Schiller-Walicka, Warszawa: Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów PAN - Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR 2015, s. 485-682.
• Barbara Topolska, Wilno w Londynie. Dzieje Uniwersytetu Stefana Batorego na emigracji po II wojnie światowej [w:] Rada Porozumiewawcza Badań nad Polonią. Prace naukowe, t. 3, red. W. Hładkiewicz, M. Szczerbiński, Gorzów Wielkopolski 2000, s. 48-56.