Stanisław Żółkiewicz
Stanisław Żółkiewicz (ur. 19 października 1935 w Pnikucie, zm. 27 lipca 2019 w Przemyślu) – polityk, wicewojewoda przemyski, działacz opozycji antykomunistycznej w PRL, działacz kresowy.
.jpg)
Życiorys edytuj
W 1957 ekspatriowany do Polski centralnej. W 1970 ukończył studia na Politechnice Śląskiej w Gliwicach.
We wrześniu 1980 członek Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ "Solidarność" w Przemyślu, w 1981 przewodniczący Regionalnej Komisji Wyborczej Regionu Południowo-Wschodniego, członek Krajowej Komisji Wyborczej. W stanie wojennym organizator podziemnych struktur związkowych. W latach 1984-1989 współorganizator i uczestnik Duszpasterstwa Ludzi Pracy w Przemyślu. Był rozpracowywany przez Służbę Bezpieczeństwa, pod kryptonimami "Sanatorium", "Rewers", "Wici", "Narcyz"[1]. W 1989 współzałożyciel i przewodniczący Komitetu Obywatelskiego w Przemyślu. W 1990 wicewojewoda przemyski. W latach 1990–1992 członek Porozumienia Centrum, W latach 1993 - 1995 współzałożyciel i członek Zarządu Polskiego Stronnictwa Kresowego. W latach 1993 - 2003 członek Stronnictwa Narodowego.[2]. W 1988 założyciel i prezes Stowarzyszenia Obrońców Pamięci Orląt Przemyskich.
W 1991 został przewodniczącym Społecznego Komitetu Obrony Polskiego Kościoła Karmelitów Bosych w Przemyślu. Współzałożyciel i członek władz Światowego Kongresu Kresowian i Instytut Kresów Rzeczypospolitej. Działacz na rzecz upamiętniania Polaków pomordowanych przez NKWD na Wschodzie i ofiar ludobójstwa dokonanego przez OUN- UPA na Kresach Wschodnich. W latach 1989–1995 inicjator i główny organizator odbudowy pomnika Orląt Przemyskich, w 1990 autor pomnika ofiar NKWD w Przemyślu, w 2003 inicjator budowy pomnika ofiar UPA w Przemyślu. Od 2009honorowy członek Towarzystwa Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej[3][4]. Pochowany na cmentarzu komunalnym Zasanie w Przemyślu[5].
Odznaczenia edytuj
- Złoty Krzyż Zasługi (2009)[6], odmówił przyjęcia
- Krzyż Wolności i Solidarności (2016)[7]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2019)[8][9]
Przypisy edytuj
- ↑ Żółkiewicz Stanisław - Biogramy - Encyklopedia Solidarności [online], pl/es/encyklopedia/biogramy/19778,Zolkiewicz-Stanislaw.html [dostęp 2024-04-25] (pol.).
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej- Rzeszów, Zmarł Stanisław Żółkiewicz - działacz opozycyjny z Przemyśla, odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności [online], Instytut Pamięci Narodowej - Rzeszów [dostęp 2022-10-03] (pol.).
- ↑ Norbert Ziętal, W Przemyślu w wieku 84 lat zmarł Stanisław Żołkiewicz. Znany działacz kresowy, były wicewojewoda przemyski [online], Nowiny, 29 lipca 2019 [dostęp 2022-10-03] (pol.).
- ↑ Zmarł Stanisław Żółkiewicz [online], Życie Podkarpackie [dostęp 2022-10-03] (pol.).
- ↑ Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski dla śp. Stanisława Żółkiewicza - Podkarpacki Urząd Wojewódzki w Rzeszowie [online], rzeszow.uw.gov.pl [dostęp 2022-10-03].
- ↑ M.P. z 2010 r. nr 24, poz. 221.
- ↑ M.P. z 2016 r. poz. 562.
- ↑ M.P. z 2019 r. poz. 946.
- ↑ Instytut Pamięcie Narodowej, Żółkiewicz Stanisław [online], Encyklopedia Solidarności [dostęp 2022-10-03] (pol.).