Stanisław Dekowski
Stanisław Kostka Dekowski (ur. 15 listopada 1785 w Wętfiu, zm. 27 kwietnia 1854) – ksiądz, biskup sufragan chełmiński, tłumacz.
| Biskup tytularny Sebasty | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Biskup pomocniczy chełmiński | |
| Okres sprawowania |
1850–1854 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
1809 |
| Nominacja biskupia |
1850 |
| Sakra biskupia |
8 grudnia 1850 |
| Data konsekracji |
8 grudnia 1850 |
|---|---|
| Konsekrator |
Życiorys
edytujUrodził się jako drugie dziecko Walentego Dekowskiego i Elżbiety z d. Kutowska, był siostrzeńcem kanonika chełmińskiego Mateusza Kutowskiego i kuzynem Jana Stanisława Kutowskiego. Po ukończeniu gimnazjum akademickiego i seminarium duchownego w Chełmnie został w 1809 r. wyświęcony na kapłana i zarządzał kolejno parafiami radowiską, popowską i chełmżyńską. Jako sekretarz kapituły katedralnej chełmżyńskiej brał udział w naradach dotyczących unormowania stosunków w diecezji chełmińskiej po zmianach zaprowadzonych bullą De salute animarum. Był kanonikiem honorowym podlaskim, a od r. 1835 rzeczywistym chełmińskim, oraz wikariuszem generalnym. Jako taki przewodniczył w roku 1849 na konferencji diecezjalnej w Pelplinie, mającej przygotować, niedoszły potem do skutku, synod diecezjalny. Pod wpływem Wiosny Ludów, której przejawem była m.in. Liga Narodowa Polska, zawiązana w Berlinie, domagano się na tej konferencji różnych reform, a zwłaszcza równouprawnienia języka polskiego w diecezji. W roku 1850 został prekonizowany na biskupa tytularnego sebaste’skiego i sufragana chełmińskiego; konsekracja odbyła się 8 grudnia 1850 r. w Pelplinie. Wizytacje, odprawione przez bp. Stanisława Dekowskiego, zwłaszcza w parafiach dekanatu brodnickiego, dzięki gorliwości nowego sufragana, umiejącego przemówić do ludu „istotnie jego językiem”, przyczyniły się m.in. do ożywienia ruchu trzeźwościowego.
Przetłumaczył na język polski niemiecki modlitewnik z dodatkiem pieśni kościelnych z nutami oraz francuskie Roczniki dzieła rozkrzewienia wiary. Ufundował m.in. bursę przy gimnazjum biskupim w Pelplinie (kosztem 1200 talarów). Pochowany w katedrze pelplińskiej.
Bibliografia
edytuj- Frydrychowicz R., Die Culmer Weihbischofe, Gdańsk 1905, 41-3;
- Mańkowski A. ks., Prałaci i kanonicy katedralni chełmińscy (Roczniki Tow. nauk. w Toruniu, 1926/28 n.;
- Katholisches Wochenblatt, Gdańsk 1851, 74;
- Katolik Diecezji Chełmińskiej, Chełmno 1851, 142, 164/7
- ks. Tadeusz Glemma (w Polskim Słowniku Biograficznym)