Stanisław Krzyżowski (1923–1942)

Stanisław Krzyżowski (ur. 14 października 1923 w Tychach, zm. 1 lipca 1942 w Oświęcimiu) – harcerz, członek tyskiej młodzieżowej organizacji antyhitlerowskiej, ofiara KL Auschwitz, bratanek działaczki harcerskiej Marii Krzyżowskiej i b. komendanta Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska na powiat pszczyński Stanisława Krzyżowskiego.

Zdjęcie Stanisława Krzyżowskiego wykonane w KL Auschwitz w 1942

Życiorys

Był synem Franciszka (powstańca śląskiego, organizatora ruchu oporu w Tychach w czasie II wojny światowej) i Anny z domu Machnik. Wywodził się z rodziny, która przybyła na Górny Śląsk z Warszawy po upadku powstania kościuszkowskiego. W domu panowała atmosfera patriotyczna. W okresie międzywojennym uczył się w gimnazjum i działał w drużynie harcerskiej w Tychach.

Od pierwszych dni okupacji hitlerowskiej był członkiem polskiego ruchu oporu. Z Alojzym Hnidą (w 1930 był on podharcmistrzem i drużynowym Drużyny Harcerskiej im. Bolesława Chrobrego w Tychach) i Wyciskiem założył młodzieżową organizację antyniemiecką, która zajmowała się m.in. kolportowaniem ulotek i gazetki podziemnej w Tychach i okolicach. 14 listopada 1941 został aresztowany przez Niemców, a potem przewieziony w transporcie zbiorowym do KL Auschwitz, gdzie 22 maja 1942 zarejestrowano go jako więźnia nr 36040. Zginął w tym obozie po przeszło miesiącu od momentu rejestracji.

Bibliografia

• Jerzy Klistała, Martyrologium harcerek i harcerzy chorągwi śląskich w latach 1939–1945. Słownik biograficzny, Komenda Chorągwi Śląskiej ZHP, Katowice 2015, s. 199–200 [dostęp 22 listopada 2017].
• Tomasz Miler, Inspektorat Cisu i Rybitwy. Działalność i struktury rybnickiego inspektoratu ZWZ–AK w latach 1939–1945, brak wydawcy oraz miejsca i daty wydania, s. 18 [dostęp 22 listopada 2017].