Stanisław Weber (działacz narodowy)

Stanisław Weber (ur. 1885 w Poznaniu, zm. 1943 w Berlinie[1]) – polski działacz narodowy i plebiscytowy (Górny Śląsk), ekonomista, działacz spółdzielczy, organizator ruchów młodzieżowych.

Stanisław Weber
Data i miejsce urodzenia

1885
Poznań

Data i miejsce śmierci

1943
Berlin

Zawód, zajęcie

działacz społeczny, narodowy i spółdzielczy

Życiorys edytuj

W początkowej fazie swojej aktywności politycznej i społecznej działał na Górnym Śląsku, zwłaszcza podczas plebiscytu w 1921, jako propagator polskości tych ziem. Współredagował wówczas pismo Der Weisse Adler. Był członkiem Komitetu Polskiego dla Górnego Śląska[2]. W 1922 wybrano go na prezesa Polskiego Komitetu Wyborczego w Niemczech. W tym samym roku został też dyrektorem Banku Ludowego w Bytomiu. W 1923 zaproponowano mu stanowisko prezesa Związku Spółdzielni Śląskich w Opolu, które przyjął jako długoletni działacz ruchu spółdzielczego. Był też aktywistą Związku Polaków w Niemczech. W 1932 wybrano go na prezesa Bursy Polskiej i Koła Przyjaciół Harcerstwa Polskiego w Niemczech, co wieńczyło jego działania wychowawcze w ruchu młodzieżowym - uważał, że młode pokolenie Polaków należy wychowywać wyłącznie w duchu narodowym. Był kierownikiem Spółki Wydawniczej Katolik, ale jego działalność była przez niektórych oceniana krytycznie, a nawet oskarżano go o doprowadzenie do likwidacji czasopisma. Za jego rządów materialną podstawą istnienia gazety był rynek prasowy i wydawniczy w województwie śląskim (w granicach Polski) i płynąca stamtąd pomoc, a nie stabilna baza odbiorców na Opolszczyźnie[3]. W 1939 Niemcy uwięzili go w swoim obozie koncentracyjnym[4] w Buchenwaldzie. Potem przewieziono go do Berlina, gdzie zmarł.

Przypisy edytuj

  1. WEP, hasło w: Wielkopolski Słownik Biograficzny, PWN, Warszawa-Poznań, 1981, s.802, ISBN 83-01-02722-3
  2. Śląsk i Polska, Historia (raczej) alternatywna. [dostęp 2019-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-24)].
  3. Jerzy Ratajewski, Ostatnie lata istnienia wydawnictwa "Katolik" w Bytomiu (1923-1932), w: Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego, nr 9/3/1970, s. 363, 387
  4. Bank Spółdzielczy Bytom, Historia. [dostęp 2019-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-18)].