Stanisława Rogalska

polska biolożka

Stanisława Maria Rogalska (ur. 7 listopada 1943 w Jusaki-Zarzeka, zm. 17 kwietnia 2015[1] w Szczecinie) – profesor dr hab. nauk rolniczych w zakresie genetyki i hodowli roślin.

Stanisława Maria Rogalska
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 listopada 1943
Jusaki-Zarzeka

Data i miejsce śmierci

17 kwietnia 2015
Szczecin

profesor nauk rolniczych
Specjalność: cytogenetyka, genetyka, hodowla roślin
Alma Mater

Wyższa Szkoła Rolnicza w Poznaniu

Doktorat

1973

Habilitacja

1991

Profesura

30 lipca 1993

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Akademia Rolnicza w Poznaniu
Uniwersytet Szczeciński

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Biografia edytuj

Pierwsze lata swojego dzieciństwa spędziła w miejscowości Piszczac (woj. lubelskie), gdzie ukończyła szkołę podstawową. Następnie podjęła naukę w Technikum Chemicznym nr 1 im. Karola Olszewskiego w Lublinie. W 1967 roku ukończyła studia w Wyższej Szkole Rolniczej w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Przyrodniczy). W latach 1970-1973 odbywała studia doktoranckie przy Instytucie Biologii Stosowanej Akademii Rolniczej w Poznaniu, zakończone zdobyciem tytułu doktora nauk przyrodniczych. Dzięki stypendiom Rockefellera i Forda, w 1976 roku odbyła staż naukowy w CIMMYT w Meksyku u laureata Pokojowej Nagrody Nobla dr Normana Borlauga oraz 2-miesięczny staż na Uniwersytecie Manitoba w Kanadzie. Na przełomie lat 1982/83 otrzymała stypendium Instytutu Szwedzkiego do Sweedish Seed Association w Svalöv. Po otrzymaniu w 1989 stypendium Amerykańskiej Agencji Informacyjnej odbyła staż na University of Florida oraz University of Missouri[2]. W 1991 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego nauk przyrodniczych – praca habilitacyjna pt „Przebieg mejozy w Triticale (2n=42) w zależności od rodzaju tworzonych jąderek i zawartości heterochromatyny telemetrycznej w chromosomach żyta”[3]. Praca doktorska i habilitacyjna zostały nagrodzone nagrodą Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego III stopnia. Głównym problemem badawczym były szeroko rozumiane krzyżowania międzygatunkowe roślin zbożowych. W tym względzie do znaczących osiągnięć należy opracowanie nowoczesnych metod analizy cytologiczno–genetycznej mieszańców, zwłaszcza opracowanie metody prążkowego barwienia chromosomów w mieszańcach pszenno–żytnich. W latach 1992-94 przeprowadziła również pierwsze próby indukowania haploidów pszenżyta na drodze krzyżowania z kukurydzą i następnie hodowli zarodków na pożywkach. W 1993 roku otrzymała tytuł naukowy Profesora Nauk Rolniczych w zakresie genetyki i hodowli roślin. Od 1996 roku prof. dr hab. Stanisława Rogalska podjęła pracę na Uniwersytecie Szczecińskim w Zakładzie Cytogenetyki Katedry Genetyki a następnie utworzyła Katedrę Biologii Komórki, której była kierownikiem. Dzięki jej zaangażowaniu Wydział Biologii Uniwersytetu Szczecińskiego otrzymał prawa do nadawania stopnia doktora nauk biologicznych w dyscyplinie biologia w 1998 roku[4]. Była twórczynią i kierownikiem Centrum Biologii Molekularnej i Biotechnologii w Szczecinie[5]. Była członkiem wielu krajowych i międzynarodowych organizacji naukowych, m.in.: członkiem Rady Naukowej w Instytucie Genetyki Roślin PAN w Poznaniu, EUCARPIA, EPSO, ECA, przewodniczącą Wydziałowej Komisji ds. Nauki, przewodniczącą Polskiego Towarzystwa Genetycznego oddz. Szczecin, przewodniczącą sekcji Biologia w Szczecińskim Towarzystwie Naukowym, Senatorem Uniwersytetu Szczecińskiego, członkiem Senackiej Komisji ds. Wydawnictw Uniwersytetu Szczecińskiego. Pochowana na cmentarzu św. Jana Vianneya w Poznaniu[6].

Nagrody i odznaczenia edytuj

Dorobek naukowy edytuj

Na jej dorobek naukowy składa się ponad 150 prac oryginalnych, wiele książek, których była autorem i współautorem oraz skryptów akademickich, m.in.: „Biologia komórki w zarysie”, „Podstawy cytogenetyki roślin”, „Chromatyna. Molekularne mechanizmy epigenetyczne”[7][8].

Przypisy edytuj

  1. prof. Stanisława M. Rogalska. historiaus.bg.szczecin.pl. [dostęp 2018-04-11].
  2. Kto jest kim w Polsce : informator biograficzny (informacje o stażach naukowych oraz stypendiach zagranicznych). Redakcja Poznań, ul. Skarbka 38. Hübners Who is Who, 2006, s. 3149. ISBN 3-7290-0055-1.
  3. Przebieg mejozy w Triticale (2n=42) w zależności od rodzaju tworzonych jąderek i zawartości heterochromatyny telomerycznej w chromosomach żyta / Stanisława Rogalska.. nukat.edu.pl. [dostęp 2018-04-12].
  4. a b c prof. zw. dr hab. Stanisława M. Rogalska. kzo.wb.univ.szczecin.pl. [dostęp 2018-04-11].
  5. Centrum Biologii Molekularnej i Biotechnologii. Nowa duma Szczecina. polskieradio.pl. [dostęp 2018-04-11].
  6. Rogalska Stanisława – miejsce pochówku [dostęp 2019-03-17]
  7. Biologia komórki w zarysie. publi.bg.szczecin.pl. [dostęp 2018-04-11].
  8. Chromatyna. publi.bg.szczecin.pl. [dostęp 2018-04-11].