Stefan Śmigielski (architekt)
Stefan Konrad Śmigielski (ur. 11 marca 1921 w Sosnowcu, zm. 16 września 1990 w Warszawie) – architekt, członek Związku Syndykalistów Polskich w okresie okupacji niemieckiej[1].
| Data i miejsce urodzenia |
11 marca 1921 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
16 września 1990 |
| Narodowość |
polska |
| Alma mater | |
| Praca | |
| Styl | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Mariana i Janiny z domu Strzelczyk. Kiedy miał kilka lat, jego rodzice przenieśli się do Kalisza. Tam uczęszczał do szkoły powszechnej, a w 1938 zdał tzw. "małą maturę" w Państwowym Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki[2].
W początkowym okresie okupacji niemieckiej zaczął działalność konspiracyjną w Kaliszu. Po dekonspiracji zdołał przedostać się do Warszawy, gdzie podjął pracę robotnika w niemieckiej firmie. Jednocześnie wstąpił do Związku Syndykalistów Polskich, w ramach którego został członkiem oddziału sabotażowo-dywersyjnego „Spec” Oddziałów Szturmowych „Zew”. Uczestniczył w kilku akcjach bojowych[3]. Od 1 sierpnia 1944 brał udział w powstaniu warszawskim w szeregach 3. plutonu 104. kompanii syndykalistów Zgrupowania „Róg”. Miał stopień kaprala podchorążego, ps. „Sielski”. Uczestniczył w krwawych walkach na Starym Mieście, m.in. o katedrę św. Jana i Zamek Królewski. Za odwagę został odznaczony Krzyżem Walecznych. 1 września został ciężko ranny. Po upadku powstania zbiegł z transportu do obozu jenieckiego.
Wkroczenie wojsk sowieckich zastało go w Łowiczu, skąd wkrótce powrócił do Kalisza, gdzie uczył się w Liceum im. Tadeusza Kościuszki. Po zdaniu matury podjął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, uzyskując w 1952 dyplom magistra inżyniera[3]. Pracował w warszawskich biurach projektowych
W 1955 otrzymał wyróżnienie (zespołowe) Podkomitetu Literatury i Sztuki Nagrody Państwowej Sekcja Architektury i Urbanistyki za osiągnięcia w działalności projektowej i organizacyjnej w pracach nad planem ogólnym i planami szczegółowym i dla miasta Częstochowy[4].
Pod koniec swojego życia zawodowego pracował przez kilka lat na kontrakcie w Iraku, gdzie m.in. projektował nowe miasto Al Oain. Na podstawie swoich powstańczych wspomnień napisał książkę pt. Na barykadach Starówki. 104 kompania ZSP-AK w Powstaniu Warszawskim, która ukazała się już po jego śmierci.
Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 112-6-1)[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Powstańcze Biogramy - Stefan Śmigielski [online], www.1944.pl [dostęp 2021-07-04] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-17] (pol.).
- ↑ Uczniowie „Kościuszki” w Powstaniu Warszawskim. [online], 2lo.kalisz.pl [dostęp 2024-07-17].
- ↑ a b Pro memoria - Stefan Konrad Śmigielski (1921-1990) [online], www.info.kalisz.pl [dostęp 2021-07-04] [zarchiwizowane z adresu] (pol.).
- ↑ Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 7, 22 lipca 1955. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 2024-07-17].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MARIA DE MAKAY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-07-17].