TGN1412 (CD28-SuperMAB lub TAB08) – robocza nazwa potencjalnego immunologicznego leku opracowanego przez niemieckiego profesora Thomasa Hüniga(inne języki) z Uniwersytetu w Würzburgu i wdrażanego przez firmę TeGenero Immuno Therapeutics. Miał być lekiem stosowanym w leczeniu chorób autoimmunologicznych, zapalnych i białaczki[1].

Po obiecujących rezultatach badań na małpach, rozpoczęto procedurę I fazy badań klinicznych na ochotnikach. Badania były przeprowadzone przez firmę Parexel(inne języki) w Northwick Park Hospital w północno-zachodnim Londynie w marcu 2006 roku[2][3].

U wszystkich 6 osób, którym podano TGN1412, w ciągu kilkudziesięciu minut od iniekcji zaobserwowano ostre reakcje zapalne, które zagrażały ich życiu, a w związku z tym wymagały natychmiastowego przeniesienia pacjentów na oddziały intensywnej terapii[3][4]. Efekt ten zaskoczył badaczy, gdyż u małp nie zaobserwowano negatywnych skutków działania leku nawet przy 500-krotnie większej dawce, a receptory supresorowych limfocytów T, na które skierowany był lek, są takie same u małp i u ludzi[4].

W późniejszych badaniach ustalono, że TGN1412 aktywował u ludzi także pomocnicze limfocyty T, które w odpowiedzi rozpoczęły masową produkcję cytokin, powodując silną reakcję zapalną organizmu[3][4]. Dawka początkowa zastosowana u ludzi była źle obliczona i spowodowała obsadzenie ok. 90% receptorów, podczas gdy wartość ta nie powinna przekraczać 10%[3].

Sprawa doprowadziła do upadku firmy TeGenero, natomiast sam lek został wykupiony przez firmę rosyjską, która przeprowadziła dalsze badania leku pod nazwą zmienioną na TAB08. Dawkę początkową ustalono na 0,1% ilości podanej w Anglii, i stwierdzono, że podwyższenie jej do 5% dawki z Anglii prowadzi do aktywacji jedynie regulatorowych limfocytów T. W roku 2016 rozpoczęto fazę II badań klinicznych[3].

Przypisy edytuj

  1. Susan Mayor, Severe adverse reactions prompt call for trial design changes, „British Medical Journal”, 332 (7543), 2006, s. 683, DOI10.1136/bmj.332.7543.683, PMID16565101, PMCIDPMC1410899.
  2. Ben Goldacre, Bad Pharma, Fourth Estate, 2012.
  3. a b c d e Owen Dyer, Experimental drug that injured UK volunteers resumes in human trials, „British Medical Journal”, 350, 2015, h1831, PMID25838401.
  4. a b c Wojciech Moskal: Dobry dla zwierząt, zabójczy dla ludzi. gazeta.pl, 2006-04-12. [dostęp 2017-07-17].